De schaduw van het Teutoburgerwoud : een Duitse politieke zedenschets van tien eeuwen
Thomas Von der Dunk
Thomas Von der Dunk (Auteur), Jacco Pekelder (Inleider)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Van Gennep, cop. 2009 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : GESCHIEDENIS : DUITSLAND 945.6 |
31/12/2010
De Nederlandse cultuurhistoricus en publicist Thomas von der Dunk is al zijn hele leven gefascineerd door grenzen. In zijn voorwoord bij Reis langs een verdwenen grens stelt hij zich de vraag hoe zichtbaar grenzen zijn in het landschap. Het vroegere Europa kende vele grenzen, die vaak ook heel zichtbaar waren, maar nu zijn de meeste verdwenen. Meestal waren het ook geen natuurlijke landschapsgrenzen, maar grenzen die zijn aangebracht door de naties zelf. Een van de opvallendste en gedenkwaardigste was natuurlijk het IJzeren Gordijn, dat Oost- en West-Duitsland bijna een halve eeuw scheidde.
In een eerste essay dat in dit boek is opgenomen, 'Een onnatuurlijke grens', schetst Jacco Pekelder, een Nederlandse historicus die gespecialiseerd is in de Duitse naoorlogse geschiedenis, het opkomen en neergaan van deze 1393 kilometer lange grens tussen de twee Duitse staten. Hij behandelt in detail de verschillende fases in de grensbewaking, van mild in het begin tot schietbevelen en het doden van vluchtelingen op het einde. Hij illustreert het absurde van de grens aan de hand van 'Little Berlin', het dorpje Mödlareuth, dat doormidden werd gesneden door een muur. Verder beschrijft hij ook helder het einde van de grens, met de internationale ontdooiing, de val van de Muur en het neerhalen van het IJzeren Gordijn. Pekelder eindigt met een stukje over de vervolging van grenswachters en de verantwoordelijken voor de 270 dodelijke slachtoffers bij de muur, en over het oprichten van de musea ter nagedachtenis. Zijn essay is vlot geschreven en helder opgebouwd.
Daarna volgt de eigenlijke 'Reis langs een verdwenen grens', een fotoreportage van Thomas von der Dunk. In 1991, twee jaar na de Wende, maakte de auteur met zijn motor een reis van Priwall in het noorden tot het drielandenpunt bij Prex in het zuiden, om zo te zien wat nog overbleef van die voormalige versperringen en grensposten. Zijn observaties legde hij vast met zwart-witfoto's. Aan de hand van 94 beelden roept hij de sfeer op van die verdwenen grens. De manier waarop de auteur het verhaal brengt, kan echter niet boeien. In een saaie stijl met langgerekte volzinnen tracht hij de sfeer op te roepen van de verlaten landschappen en grensposten. Von der Dunk herhaalt zichzelf ook de hele tijd als hij het over de zoveelste grenstoren heeft. De tekst bij de foto's komt steeds vele pagina's later, waardoor je als lezer constant moet terugbladeren. Bovendien is de lay-out bijzonder oubollig. Het geheel is zeker geen boeiend reisverhaal, zoals Grenzeloos van Peter Jacobs en Erwin De Decker, maar eerder een saaie fotoreportage van wegroestende grensposten. [Kris Mattheeuws]
J. IJbema
Verslag van een motorreis die de auteur in 1991 langs de voormalige Duitse binnengrens maakte. De sporen van de toen net een jaar opgeheven grens waren nog goed zichtbaar. De tekst beslaat ongeveer de helft van het verslag, dat sober en sterk opsommend van karakter is. De andere helft bestaat uit foto’s: zwart-wit met beelden van grensovergangen, wachttorens en andere ontmantelde versperringen die goed bij de tekst passen. Het resultaat is wat saai, doordat de auteur overal soortgelijke situaties van verlaten posten aantreft, waar de tekst geen levendigheid aan kan verlenen. Met een heldere inleiding van Jacco Pekelder over de geschiedenis van de grens. Een wat verlate uitgave van stille getuigenissen van een fysiek snel opgeruimde fase in de geschiedenis. Met literatuuropgave en losse kaart van de (voormalige) grens tussen Oost- en West-Duitsland.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.