Het geheime boek van Sinterklaas
Floortje Zwigtman
2 exemplaren
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Fontein, 2010 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : ZWIG |
Magazijn |
De Fontein, 2010 |
MAGAZIJN : SCHOOLCOLLECTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : ZWIG |
31/12/2010
Een spiegel waarin alles wat mooi is, lelijk lijkt
De trilogie 'Een groene bloem' is compleet. Spiegeljongen vormt het sluitstuk van een bijzonder gelaagde, meer dan 1.600 bladzijden tellende literaire prestatie, die de grenzen van de Nederlandstalige adolescentenroman ruimschoots afgetast en betekenisvol overschreden heeft. Met unaniem lovende recensies, een aparte uitgave voor volwassenen en zowel de Gouden Uil Jeugdliteratuur als de Gouden Zoen op zijn palmares, was Schijnbewegingen dé literaire sensatie van 2005. Opvolger Tegenspel getuigde eveneens van een grondige research, boeiende portretten van het Victoriaanse Londen en psychologische diepgang, maar ging deels ten onder aan een te wijdlopige stijl en minder doordachte compositie. Uitgeverij De Fontein heeft alvast kosten noch moeite gespaard om Spiegeljongen op gepaste wijze onder de aandacht te brengen. De klassieke tournee door Vlaanderen en Nederland met lezingen, interviews en handtekeningsessies werd aangevuld met trailers op de webstek van de uitgeverij, die via een knappe interactie tussen gesproken woord en beeld hoogtepunten en sfeertekeningen uit de roman brachten.
Spiegeljongen neemt de draad op waar Tegenspel eindigde, met Adrian als antiheld op een versleten matras van het Leger des Heils. Berooid, dakloos en zonder illusies zijn terugkeer down-to-earth kon niet pijnlijker zijn. Gedreven door bittere gevoelens van haat, jaloezie en wraak achtervolgt en bespioneert hij Vincent Farley, zijn ex-geliefde, die hem zo hardvochtig uit zijn leven gebannen heeft. Zwigtman verstaat de kunst om ? drie jaar na het verschijnen van Tegenspel ? de lezer vanaf de allereerste bladzijde opnieuw deelgenoot te maken van Adrians zielenroerselen, en dat vraagt vanzelfsprekend metier. Adrians spionageactiviteiten reveleren een zowel afschuwelijke als lachwekkende waarheid: Vincent heeft een verloofde gevonden, de adellijke Octavia Webb, een wat naïef meisje dat in haar verzorgde bloementuin van een eerbaar huwelijk droomt.
Adrians plannen voor een grootste wraakactie-in-stijl moeten voorlopig wijken voor alledaagsere beslommeringen, zoals voorzien in zijn levensonderhoud. Via zijn vroegere kompaan Nettles komt Adrian in contact met de intrigerende lady Kinderly, een afgeleefde, aan tbc lijdende travestiet en ex-prostitué, die niet terugdeinst voor diefstal en chantage. Als een radeloze Adrian verneemt dat Vincent, gedreven vanuit een romantisch verlangen, in de hoofdstad van la douce France zijn geliefde Octavia ten huwelijk zal vragen, raakt hij via een al te doorzichtige kunstgreep ook in de lichtstad. Voor een retourtje Parijs eist Lady Kinderly wel Adrians deelname aan een netwerk van duistere zaakjes, waarbij onschuldige Londense kinderen als willoze speeltjes aan rijke Parijzenaars zonder eergevoel verhandeld worden. Het maakt Adrians queeste er niet makkelijker op: behalve Vincents leven ruïneren, moet hij dat van drie onschuldige kinderen redden. Net zoals in de vorige twee delen beschrijft Zwigtman met verve Adrians talent om ? zijn goede bedoelingen ten spijt ? zich altijd en overal problemen op de hals te halen, wat hem weliswaar tot een tragische, maar tegelijkertijd ook sympathieke antiheld maakt.
In Parijs volgt niet enkel een blij weerzien met de flamboyante kunstschilder Trops en Oscar Wildes weerbarstige minnaar Bosie; er verschijnt ook een nieuw personage ten tonele: de Amerikaanse journalist McBride, tevens een gehaaid zakenman, die de levensgeschiedenissen van de 'urnings' (homoseksuelen) verzamelt en in Adrian een rijke bron van informatie vermoedt. Opnieuw besteedt Zwigtman opvallend veel aandacht aan de erg uiteenlopende visies op homoseksualiteit die aan het einde van de negentiende eeuw gangbaar waren, zowel in wetenschappelijke-populaire teksten als bij monde van al dan niet historische personages ? van felle tegenstanders als de markies van Queensberry en de hoogste rechterlijke macht tot ultieme pleitbezorgers als Oscar Wilde en diens ammant Bosie. Zwigtman biedt de lezer een rijkgeschakeerd, opwindend én historisch correct portret van het Victoriaanse Londen, met zowel inkijk in de flamboyante woningen van burgerij en adel, als een eerlijk en authentiek portret van het armoedige leven op straat. Met de kleurrijke en sensitieve taferelen van het Parijs uit het fin de siècle, die een overtuigend appèl aan alle zintuigen doen, vindt 'Een groene bloem' stilistisch aansluiting bij grote stadsromans als Alfred Döblins Berlin Alexanderplatz of Ulysses van James Joyce. De grote stad, vol mogelijkheden, verleidingen en schaduwzijden, vormt een overtuigende chronotoop waartegen Adrians bildung betekenisvol gestalte krijgt.
Na allerhande schermutselingen, die met veel gevoel voor drama en milde humor beschreven worden, raken Adie en Trops met de drie kinderen opgescheept, al blijkt dat dringende probleem via een deus-ex-machinafiguur snel opgelost. Lady Kinderly laat zich de kinderen als handelswaar en bron van inkomsten echter niet zomaar ontnemen. Opnieuw richting Londen dan maar, waar het proces tegen Oscar Wilde een prominente plaats toebedeeld krijgt. Zwigtman hekelt genadeloos de dubbele moraal van de zogenaamd eerbare Londense burgers, die een weerzinwekkende homoseksuele dichter al te gratuit veroordelen. Hoewel deze passages omwille van hun sterk ironische ondertoon opvallen, schijnt Zwigtman het totaaloverzicht te verliezen, een euvel dat ook Tegenspel kenmerkte. De diverse scènewisselingen gebeuren niet steeds even doordacht, waardoor sommige verhaallijnen fel uitgesponnen en wijdlopig van karakter worden, terwijl andere passages niet langer de aandacht krijgen die ze verdienen. Zo komen Adrians vlucht naar Londen en het proces tegen Oscar Wilde wel overtuigend in beeld, maar wordt aan Trops' wedervaren met de kinderen geen aandacht meer besteed, net zomin als aan de intrigerende verhaallijn rond lady Kinderly.
Boeiend en geloofwaardig geschreven zijn Adrians koortsdromen, waarin hij nog steeds door allesverterende wraakgevoelens gedreven wordt. Hij grijpt zijn kans om zijn verlangens in de praktijk te brengen en, verkleed als vrouw, Vincent ten overstaan van allerhande adellijke gasten als homoseksueel te ontmaskeren. Zwigtman bouwt haar spanningsboog tergend traag en uiterst nauwgezet op, zodat haar verhaal langzaam naar een grootse apotheose werkt. Adrians wraakactie beantwoordt echter niet helemaal aan zijn verwachtingen als hij in handen valt van de sinistere huisknecht Palmtree, die hem zonder scrupules aan een straatbende uitlevert. Adrian overleeft de aanval ternauwernood, wat voor zijn familie het ultieme teken is om hem van zijn zondige levensstijl te verlossen.
Wat zinksulfaatklysma's en een strijdvaardige heilsoldate daarmee te maken hebben, verhaalt Zwigtman op gedetailleerde en bijzonder plastische manier. Het vormt tevens een betekenisvol keerpunt in Adrians volwassenwording, dat echter te expliciet verwoord wordt. Rotsvast overtuigd om zijn spoken uit het verleden definitief achter zich te laten ? met name Vincent Farley en zijn zondige bestaan als prostitué ? begint hij aan een ultieme zoektocht naar de Liefde met de grote L.
Adrians zoektocht leidt de lezer naadloos naar de epiloog, verpakt als een laatste brief van Vincent Farley aan 'zijn' Octavia, via een tijdsprong van dertig jaar, gedateerd in september 1922. Vincents epistel biedt een emotionele inkijk in een op voorhand tot mislukken gedoemd huwelijk. Via subtiele verwijzingen naar de in 2007 verschenen novelle Kersenbloed, die Vincents verleden verhaalt, wordt de naïeve, makkelijk beïnvloedbare en preutse kunstschilder opnieuw raak geportretteerd.
De trilogie 'Een groene bloem' getuigt van diepmenselijke inzichten in de psyche en het ruime scala aan verborgen en verdrongen verlangens dat ons drijft. De schuchtere zoektocht van een adolescent naar het eigen ik en parallel hieraan het socialisatieproces, weet ook in dit laatste deel de kern te raken van zoekende, zwervende zielen en vormt een herkenbaar klankbord voor hedendaagse adolescenten. Daarnaast vertelt Vincent over een bijzondere ontmoeting in het verre Genève, die zijn hele leven op losse schroeven zette en hem deed beseffen, helaas veel te laat, dat zijn leven aan hem voorbij gegaan is, willoos als hij was als marionet in broer Stuarts handen. Spiegeljongen leest als een bijzonder sterk pleidooi om eigen keuzes te maken, trouw te blijven aan jezelf en vormt zo een krachtige en waardige afsluiter van de trilogie.
Een trilogie als een huzarenstukje, dat zonder enige twijfel een ereplaats verdient in de annalen van de adolescentenliteratuur. 'Een groene bloem' is een van die zeldzame stilistische én inhoudelijke pareltjes, een kleurrijk en intrigerend patchwork dat totale overgave van de lezer vraagt. Zonder concessies te doen aan een mogelijke doelgroep, zonder te moraliseren en zonder in storende gemeenplaatsen te vervallen, biedt ze zowel adolescenten als volwassenen een boeiend, levensecht en universeel portret van een adolescent op weg naar volwassenheid. [Jürgen Peeters]
W. van der Pennen-Schleicher
Dit boek vormt na 'Schijnbewegingen' (Gouden Uil en Gouden Zoen 2006) en 'Tegenspel'* het sluitstuk van de trilogie 'Een groene bloem', een serie historische jeugdromans. Centrale figuur is de jonge homoseksuele Adrian Mayfield (17, ik-figuur). In dit verhaal is de breuk met zijn geliefde Vincent Farley een feit en is Adrian op zoek naar wraak. Hij beweegt zich aan de zelfkant van de maatschappij, maar kent ook gevierde en welgestelde personen. Onder hen zijn enkele historische figuren, zoals de schrijver Oscar Wilde, tegen wie een sodomieproces loopt. Over zijn eigen seksuele ervaringen vertelt Adrian zonder terughoudendheid, net als over zijn ziekte, gonorroe. De auteur bouwt opnieuw de spanning goed op en weet met haar filmische, gedetailleerde beschrijvingen en soms cynische verteltoon de lezer aan zich te binden. Een waardig besluit van een overtuigend uitgewerkte psychologische serie (jeugd)romans. Voor in het boek staat een resumé van het voorafgaande; achterin zijn onder meer een overzicht van protagonisten en een verklarende woordenlijst opgenomen. Voor betere lezers vanaf ca. 14 jaar.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.