De Arabische cocktail : van revolutie tot contrarevolutie
Jef Lambrecht
Jef Lambrecht (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Van Halewyck, 2009 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 330.91 LAMB |
31/12/2009
VRT-journalist Jef Lambrecht wenst met De heilige wereldoorlog een reconstuctie te maken van de conflicten die ontstaan zijn als gevolg van de war on terror van George W. Bush en van het antwoord daarop in de moslimwereld. De auteur verantwoordt de titel van zijn boek uitgaande van de vaststelling dat de conflicthaarden verspreid zijn over verschillende continenten en dat de hoofdrolspelers in het drama elkaar als witte ridders bekampen in een heilige oorlog tegen "het kwaad". Als achterliggende factor speelt ook de geostrategische strijd om de controle over de energiebronnen en natuurlijke rijkdommen. In het boek wordt getracht de etappes in de grote botsing tussen het Westen en de islam in kaart te brengen. De oorsprong van de botsing ligt, aldus de auteur, niet in 9/11, maar in het jaar 1400 van de islamitische kalender toen de revolutie de sjah verdreef uit Iran, Saddam Hoessein de macht greep in Irak en de Russen Afghanistan binnenvielen.
Het boek is opgebouwd uit losse deeltjes, waarbij het zoeklicht constant van het ene conflict naar het andere wordt verplaatst. Elk deeltje is een stukje van een legpuzzel: het is aan de lezer om het totaalbeeld te maken. De hoofdrolspelers zijn, simplistisch gesteld, Bush jr., bin Laden en Ahmadinejad, met als medespelers o.m. Rusland, de taliban, al-Qaeda en andere extremisten, Israël, Turkije...
Afghanistan-Pakistan is een eerste conflicthaard die belicht wordt. Vooral de grensgebieden en de Federal Administrated Tribal Agencies (FATA) in Pakistan liggen daarbij onder vuur als vermeende schuilplaats van Osama bin Laden en als kweekschool voor de radicale moslimstrijders van de taliban en al-Qaeda. Herhaalde pogingen om deze gebieden, die economisch leven van de opiumteelt, onder controle te krijgen zijn gedoemd te mislukken en er komen massale volksverhuizingen op gang als gevolg van het militaire geweld. De recente gebeurtenissen in de Swat-vallei zijn kenmerkend voor dit conflict. De Amerikaanse druk op Pakistan om zijn oorlogsinspanningen op te voeren, leidt tot een ernstige politieke crisis in dat laatste land, met als droevig hoogtepunt de moord op Benazir Bhutto.
Een tweede conflicthaard is Iran. Het nucleaire programma van dat land wordt beschouwd als een Iraans-sjiitische bedreiging voor de Arabisch-soennitische landen van de Golf met hun oliereserves. In korte tijd is er een sjiitische invloedzone ontstaan van Afghanistan in het oosten tot de Middellandse Zee in het westen. Het spookbeeld van een grote oorlog, niet tussen het Westen en de islam, maar een broederstrijd tussen soennieten en sjiieten, doemt op. Iran wordt er ook van verdacht steun te verlenen aan radicale moslimbewegingen en samen te werken met Syrië aan de vernietiging van Israël. De Verenigde Staten hebben, ondanks geruststellende verslagen over het Iraanse nucleaire programma, overwogen Iran binnen te vallen. Door het vertrek van Bush jr. is het gelukkig niet zover gekomen.
Een ander strijdtoneel is Libanon, dat door de auteur het laboratorium van het Midden-Oosten wordt genoemd. Hier draait het conflict rond de hegemonie van Syrië en de Hezbollah, een staat binnen een staat, die via Syrië gedirigeerd wordt door Iran. Het conflict escaleert in de Cederrevolutie in 2005 na de moord op premier Hariri. De impasse rond de benoeming van een nieuwe president wordt uiteindelijk doorbroken door het Qatar-compromis dat de sjiieten een politieke blokkeringsmogelijkheid geeft.
Bij het Israëlisch-Palestijns conflict gaat de aandacht vooral naar de internationale conferentie in Annapolis, die na afloop oorspronkelijk tot grote euforie leidde omdat er een mogelijke doorbraak was in de betrekkingen tussen Syrië enerzijds en Israël en de VSA anderzijds. Aan deze euforie kwam vlug een einde, o.m. als gevolg van de Israëlische bezettingstactiek en de uitlatingen van Bush.
De krediettsunami, die vanuit Amerika uitdeint tot een internationale financiële en economische crisis, wordt in vele moslimkringen beschouwd als een voorbode van het nakende einde van de Satan, als de 9/11 voor het westerse kapitalisme. Dat een aantal Arabische landen van de crisis gebruikmaken om een belangrijk aandeel te verwerven in internationale beurzen en financiële instellingen wordt niet als een contradictie ervaren.
Jef Lambrecht komt tot de slotsom dat er een einde is gekomen aan de unipolaire, door Amerika gedomineerde wereld. De historische kans die was ontstaan na 9/11 om de naties te verenigen tegen het terrorisme, was verkeken door de eenzijdige oorlogsverklaring tegen Irak. Rusland wordt hoe langer hoe meer een belangrijke internationale speler, o.m. door zijn greep op de internationale energiemarkten. China kent een explosieve economische groei en eist zijn plaats op de internationale scène op.
Uit het boek komt duidelijk naar voren dat de heilige oorlog wordt gevoerd op diverse fronten, met verschillende wapens. Wat ook blijkt, is dat tussen de moslims onderling een grote onenigheid heerst en dat de verschillende splintergroepen in verdeelde slagorde optreden, waardoor het voor de rationeel denkende westerse leiders uiterst moeilijk is om een samenhangende strategie tegen de oprukkende politieke islam uit te werken. En dat de heilige oorlog nog voortduurt, kan men elke dag vaststellen.
Wie De heilige wereldoorlog heeft gelezen, zal er nog regelmatig naar teruggrijpen om de dagelijkse berichtgeving over gebeurtenissen in de verschillende conflictgebieden beter te duiden. Daartoe zijn de eindnoten, het glossarium en het register uitstekende hulpmiddelen. [Robert Antonissen]
Redactie Vlabin-VBC
Met dit boek wil VRT-journalist Jef Lambrecht een overzicht bieden van de recente conflicten tussen de islam en het Westen (en in het Midden-Oosten zelf). Lambrecht gaat achtereenvolgens in op de wrijvingen tussen Afghanistan en Pakistan, de conflicthaarden in Iran en Libanon, en de Israëlisch-Palestijnse kwestie. Verder heeft de auteur onder meer aandacht voor de kredietcrisis, die door heel wat moslims wordt beschouwd als een voorbode van het naderende einde van het westerse kapitalisme. Lambrecht concludeert dat er een einde is gekomen aan de unipolaire, door Amerika gedomineerde wereld. Daarnaast maakt hij duidelijk dat de heilige oorlog wordt gevoerd op diverse fronten en met verschillende wapens. Bovendien maakt Lambrecht duidelijk dat er ook tussen moslims onderling grote onenigheid heerst, waardoor het voor het Westen uiterst moeilijk is om een samenhangende strategie te ontwikkelen tegen de politieke islam. Een interessant overzicht, waarvan elk deeltje een stukje is van een legpuzzel waarmee de lezer zelf een totaalbeeld moet maken. Met eindnoten, een glossarium en een register.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.