Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Sijthoff, cop. |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : SPROOKJES EN MYTHEN : TAHA |
Besprekingen
00/00/0000
Júlio César de Mello e Souza, een Braziliaanse docent wiskunde, was ervan overtuigd dat een leerkracht zijn plaats vooraan in de klas moet beschouwen als een bühne. Om zijn leerlingen te begeesteren, dient de onderwijzer zich te ontpoppen als een begenadigd verhalenverteller. Zelf kleedde Julió César tijdens zijn lessen zijn leerstof in met raadsels en wonderlijke verhalen. Zijn bestseller De man die kon rekenen, die hij schreef onder het pseudoniem Malba Tahan, illustreert op prachtige wijze zijn talent als pedagoog en verteller.
In het boek vertelt César over de lotgevallen van Beremiz Samir, een onalledaagse herder die in een oogopslag alle vogels, bomen en bloemen uit zijn directe omgeving kan tellen. Het jonge rekenwonder wordt tijdens een tocht van Samara naar Bagdad geconfronteerd met moeilijke vraagstukken die hij dankzij logisch redeneren met brille oplost. De avonturen van Beremiz beperken zich echter niet enkel tot dergelijke vermakelijke raadsels. In Bagdad aangekomen, werkt de jonge bolleboos zich dankzij zijn wiskundig inzicht op tot de hoogste regionen van de samenleving en schopt het tot de secretaris van de vizier Maluf. Hij voert de lezer mee naar de toverachtige Arabische wereld die Sheherazade ooit zo mooi onder woorden bracht: Beremiz houdt zich op in geurige koffiehuizen en luisterrijke paleizen met slanke zuilen, die zijn opgetrokken uit rode en witte mozaïeken, reliëftegels en goud, en die baden in feeërieke tuinen. Daar vertelt de protagonist over bijzondere wiskundige fenomenen zoals het 'diabolische vierkant' en 'volkomen getallen', en wijdt hij de lezer in in de mystiek van de getallenleer.
In deze raamvertelling, waarin sprake is van sjeiks, derwisjen en oogstrelende slavinnen, schetst Júlio César de wondere wereld van de wiskunde. Hij daagt de lezer niet alleen uit met ogenschijnlijk complexe vraagstukken en raadsels, maar gaat ook op een onderhoudende wijze in op de ontstaansgeschiedenis van de wiskunde. De auteur vertelt hoe Archimedes als eerste de omtrek van een cirkel berekende en legt de ontwikkeling van het getal pi uit. Daarnaast beschrijft hij het 'museion' ? het befaamde onderzoekscentrum in Alexandrië, waar grote wetenschappers als Eratosthenes van Cyrene en Euclides werkten ? en praat hij over illustere geleerden uit het Morgenland, zoals Charismi, Omar Khayyám en Apastamba. En dit alles dikt hij nog aan met mythische anekdotes, zoals die over het 'eureka' van Archimedes bij zijn ontdekking van de methode om de massadichtheid te berekenen. Elders lezen we hoe een eenvoudige Brahmaan het schaakspel uitvond om zijn ongelukkige vorst verstrooiing te bieden bij de dood van zijn zoon. Al deze uiteenzettingen verrijkt de schrijver met citaten van oude Arabische dichters.
Tot slot bevat het boek voor de leergierige lezer nog een 44 pagina's tellende appendix met uitgebreide uitleg bij de rekenopgaven uit het verhaal. In de verklarende woordenlijst en de biografische en geografische annotaties kan de lezer bovendien extra informatie vinden over allerlei elementen uit het verhaal.
Júlio César schreef een veelomvattend boek dat de lezer onderdompelt in de rijke cultuur van de oosterse wereld. Via het wonderbaarlijke verhaal over Beremiz laat hij de prominente rol zien die de Levant speelde in het ontstaan van de wetenschap en de ontwikkeling van de westerse cultuur. Maar misschien is de grootste verdienste van dit boek wel dat het het ontegensprekelijke belang van wiskunde in ons leven en de wereld laat zien, en aantoont dat wetenschap en verbeelding niet noodzakelijk elkaars tegenpolen zijn. Of zoals een Arabisch dichter ooit zei: 'Laat de teugels van de verbeelding vieren / Wat zou het leven zijn zonder illusie?' [Flor Declercq]
Dr. H.J.M. van Bemmel
Malba Tahan is het pseudoniem van de Braziliaanse wiskundedidacticus Júlio César de Mello e Souza. Zijn verhalen spelen zich af in Arabische sferen. Ontmoetingen in de woestijn, opdrachten van kaliefen en wiskundeproblemen over kamelen zijn heel beeldend beschreven. Beremiz, de man die kon rekenen, lost op ingenieuze wijze de rekenkundige problemen die hij tegenkomt op. Daarbij komen zaken als de stelling van Pythagoras, eerlijk delen en getalstelsels aan de orde. Verhaal en wiskunde zijn mooi vervlochten. In de appendix staat informatie over Arabische wiskunde, uitleg over de vraagstukken, een verklarende woordenlijst met begrippen uit de Arabische cultuur, en er zijn aantekeningen over historische figuren en plaatsen. Een klassiek boek met aardige vraagstukken ingebed in een sfeervol verteld verhaal. Paperback, kleine druk.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.