De wereld deugt niet
Arthur Schopenhauer
Arthur Schopenhauer (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Wereldbibliotheek, cop. 2009 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : FILOSOFIE : 156.2 SCHO |
31/12/2009
Op het einde van zijn leven publiceerde de pessimistische wijsgeer Arthur Schopenhauer twee volumes onder de titel Parerga en Paralipomena. Het is een verzameling kortere teksten die eerder aan de Essays van Montaigne herinneren dan aan Schopenhauers eigen grote werken De wereld als wil en voorstelling en De vrijheid van de wil. Zowel De waarheid is niet altijd welkom als Wat beschaving heet bevatten fragmenten uit de betreffende volumes.
Ten eerste zijn er twee teksten over de filosoof en de filosofie. Volgens Schopenhauer wordt men geen filosoof, maar is men als filosoof geboren. De filosoof ziet de dingen in het algemeen eerder dan de afzonderlijke dingen. Dit vraagt de moed elke vanzelfsprekendheid te doorprikken en geen enkele vraag ongemoeid te laten. Men kan alleen kritisch filosoof zijn wanneer men volledig onafhankelijk is. Zo iemand wordt maar eenmaal per eeuw geboren. Deze polemische instelling (waarachter men de frustratie hoort van de pessimist wiens genialiteit niet werd erkend) leidt tot een boeiende beschouwing over de geschiedenis van de filosofie. Daarnaast is de tekst een vlijmscherpe vernietiging van Hegels denken én een apologie voor Kant, van wie Schopenhauer zich tot rechtmatige opvolger kroonde. Vanuit deze teksten kan de aandachtige lezer vermoeden wat de inzet is van Schopenhauers grote werken.
Daarnaast zijn er vier teksten over ethische en politieke vraagstukken. Schopenhauer beschouwt de mens als het boosaardigste dier dat op de aardbol rondloopt. Leedvermaak is het keurmerk van de mens. De politiek kan dan ook geen democratie zijn, maar de macht moet geconcentreerd zijn in één persoon die de veiligheid kan garanderen. Zelfdoding roept binnen deze context geen bezwaren op. In deze bundel leest men ook Schopenhauers meest geciteerde tekst: Over de vrouwen. Wie nog argumenten zoekt om feminist te worden, kan deze met een in vitriool gedoopte pen geschreven tekst vol ergernis lezen.
Samengevat vormen de twee boekjes een goede staalkaart van Schopenhauers denken. Toch denkt men best even na vooraleer men naar de boekhandel stapt. In dezelfde reeks zijn er nog drie andere titels beschikbaar: Middenstander van de wetenschap: over de universiteit (De Leeswolf 2009, p. 202), In de tuin der letteren: over de kunst van het schrijven en Het nut van vrome leugens: over godsdienst (De Leeswolf 2007, p. 364). Vraag is of men zich niet beter de volledige vertaling van de Parerga en Paralipomena aanschaft (beschikbaar bij dezelfde uitgeverij en van de hand van dezelfde vertaler). [Luc Anckaert]
Drs. P.W.A. Stuurman
De Duitse filosoof Schopenhauer (1788-1860) is een tijdgenoot van Hegel, maar in zijn tijd veel minder populair. Schopenhauer fulmineert tegen hem, ook in het werk uit 1851, waar de twee essays, hier uitstekend vertaald aangeboden, uit afkomstig zijn. Het gaat Schopenhauer om de kern, de 'waarheid', van de filosofie: de eigen ervaring en eigen denken. Iets anders kunnen we niet uit eerste hand kennen, aldus de filosoof. Dat haalt iedere mogelijkheid tot transcendentie-van-buitenaf onderuit. Ook de transcendentie van de moraal, die Schopenhauers leermeester Kant voorstelt, is niet denkbaar. Alleen de wil, de levensenergie, die van binnen uit komt, heeft transcendente trekken. Theologie kan bijvoorbeeld geen wetenschap zijn, omdat zij uitgaat van openbaring, van buiten af dus. Dit legt Schopenhauer uit in twee essays: hoe kan filosofisch gedacht worden en hoe heeft men vóór Schopenhauer hierover gedacht. Verschillende filosofen komen langs, de meesten worden afgeserveerd, Kant en Spinoza krijgen geringe waardering. Zeer virtuoos geschreven en vertaald, wel met de bekende anti-judaïstische trek (pagina 72). Met noten en voorzien van een levensschets, en een instructief voorwoord van de vertaler. Voor de getrainde denker en wie dat worden wil.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.