Het praatcafe van Drs. P
Drs. P.
Drs. P. (Auteur), Cees Van der Pluijm (Samensteller)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Nijgh en Van Ditmar, 2009 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 12442 |
31/12/2009
Met een ollekebolleke op de knalgele, langwerpige kaft wijst Drs. P alvast de weg naar wat de lezer binnenin nog allemaal mag verwachten: de beste ollekebollekes die de inmiddels negentigjare taalvirtuoos in zijn lange carrière aan het papier toevertrouwde. Wat was nu weer een ollekebolleke? Samensteller Cees van der Pluym doet het voor ons in de inleiding nog even uit de doeken: het ollekebolleke is een puntdicht bestaande uit twee strofen van steeds twee verzen. De dactylus is gekozen als metrum, de eerste van de drie lettergrepen wordt beklemtoond, de volgende twee zijn onbeklemtoond. Elke regel kent twee dactyli ? behalve regel 4 en 8: de laatste twee (onbeklemtoonde) lettergrepen vallen er weg. En dat is nog niet alles: regel 6 moet bestaan uit één woord met de voornaamste klemtoon op de vierde lettergreep, regel 1 is de aanhef (een kreet of een uitroep) en enjambementen zijn slechts toegestaan in regels 3 en 4.
Van der Pluym gaat uitgebreid in op de geschiedenis van het ollekebolleke in het Nederlands. Pas in 1974 besloot Drs. P uit te testen hoe de 'jiggery-pokery', ook bekend als de 'higgledy-piggledy', er in het Nederlands zou uitzien. De versvorm was door literatuurwetenschapper Anthony E. Hecht bedacht tijdens een vrolijke lunch in 1951 en was samen met 124 andere literaire curiosa opgenomen in The game of words van Willard R. Espy. Het fenomeen is uitgegroeid tot een van de steunpilaren van de light verse in de Nederlanden en het is aldus inmiddels niet meer weg te denken uit ons taalgebied, mede dankzij het enthousiasme van Drs. P-adepten Ivo de Wijs en Pieter Nieuwint.
In Zeslettergrepigheid kunnen we nu bewonderen hoe een man erin slaagt om zo vormvast te schrijven en toch grappig te zijn. Werkelijk elke aanleiding is goed voor een gedicht en de lezer mag zich dan ook verheugen op hoofdstukken als 'Autopoëtica', 'Rutger de Kruisridder', 'Schoonheid en kunstbesef' of 'Lezen en doorgeven'. Ook de actualiteit schuwt Drs. P niet, getuige zijn verwijzing naar de (plotse) baard van Radovan Karad?i?. Maar het leukste is toch wel het hoofdstuk 'Correspondentiewerk', waarin de man de ollekebollekes én de prachtige postkaarten die hij verstuurde naar zijn vrienden opnam. De gedichten hebben stuk voor stuk betrekking op de afbeelding, die bij voorkeur antiek en smaakvol is.
Dat het schrijven van goede, speelse teksten voor de doctorandus een levenswerk is, mag duidelijk zijn. De lezer kan daar middels deze keurig verzorgde uitgave optimaal van genieten. [Marjan Bex]
Ko van Geemert
De versvorm ollekebolleke is gebaseerd op de dactylus: een beklemtoonde lettergreep, gevolgd door twee keer een onbeklemtoonde: wintertuin, parelsnoer, hinkelspel. Een ollekebolleke is een dubbele dactylus, bestaande uit acht regels: 'Vraag aan de lezer(es) / Kent u die versvorm hier / Deze bedoel ik - / Waarnaar u nu tuurt? // Dit is het roemrijke / Ollekebolleke / Zomaar te koop / Ook bij u in de buurt'. Het ollekebolleke draait om het zes lettergrepen tellende 'regelzeswoord'; in het voorbeeld: Ollekebolleke. Drs. P (Heinz Polzer, 1919) maakte kennis met deze versvorm door het boek van W.R. Espy, The Game of Words, uit 1971. Polzer schreef er sindsdien vele. In dit boek heeft inleider en samensteller Cees van der Pluijm er meer dan 500 samengebracht. Het lezen van het werk van Drs. P is altijd weer een waar genoegen. Een voorbeeldig uitgegeven boek (oblong formaat).
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.