Wie schreef de Bijbel? : de ontstaansgeschiedenis van het Oude Testament
Karel Van der Toorn (Auteur)
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Ten Have, 2009 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : GODSDIENST : 226.3 TOOR |
Besprekingen
31/12/2009
Al sinds de Bijbel de status van heilig boek heeft, zijn mensen geïntrigeerd geweest door de vraag naar zijn ontstaan. In dit boek presenteert Karel van der Toorn een wetenschappelijke studie naar het ontstaan van de Hebreeuwse of joodse Bijbel, die bij de meeste lezers bekend is als het Oude Testament.
Weinigen beseffen dat in het oude Israël slechts een kleine elite kon lezen en schrijven, terwijl de meerderheid van het volk analfabeet was. Het jodendom als 'religie van het boek' is bijgevolg ontstaan in een orale cultuur. Er bestond wel een zgn. 'schrijverscultuur': beroepsschrijvers verbonden aan een instituut, zoals de tempel van Jeruzalem, die alles neerschreven wat ze belangrijk vonden.
Deze studie reikt verder dan een aantal gelijkaardige zoektochten naar de bronnen van het Oude Testament. In het onderzoek wordt nl. uitvoerig gebruik gemaakt van het comparatief bewijsmateriaal. Naast Bijbelse geschriften waren er in het oude Nabije Oosten ook heel wat geschriften van Babyloniërs, Egyptenaren en Syriërs: hun teksten, die een canonieke status verwierven, zijn voor de studie van de Bijbel erg belangrijk.
Van der Toorn bespreekt vier fasen in het tot stand komen van de teksten. Eerst verkent de auteur het auteurschap in de oudheid. Zo bestudeert hij de plaats en de functie van geschreven teksten in het oude Nabije Oosten in het algemeen en in Israël in het bijzonder. Fase twee vertrekt van het feit dat alle geschreven teksten uit de vroege oudheid geschreven waren door beroepsschrijvers in dienst van het hof of de tempel. In fase drie schetst de auteur twee casestudy's die de voorgaande fase toelichten: één hoofdstuk wordt gewijd aan 'Deuteronomium', een ander aan de analyse van de tekstgeschiedenis van 'Jeremia'. Ten slotte bespreekt Van der Toorn het productieproces van de Hebreeuwse Bijbel en de factoren die de invloed van deze Bijbel zouden kunnen verklaren.
Karel van der Toorn was vele jaren hoogleraar op het terrein van de religiegeschiedenis van het oude Nabije Oosten. Zijn academische achtergrond bracht hem tot het inzicht dat de oudtestamentische teksten niet het werk zijn van bevlogen zieners, maar van ambachtslieden. Op die manier verkent hij nieuwe denkpistes.
Achteraan volgen een literatuuropgave, eindnoten en enkele nuttige bijlagen (de Hebreeuwse canon in vier varianten, de geschiedenis van het Nabije Oosten en een kaart van Palestina). Verder is er een register van Bijbelteksten, een verantwoording van de auteur, en een verantwoording van de vertaling en bewerking. [Frans L. Van den Brande]
C. Bergström
De bijbel is het product van een schrijverswerkplaats ten tijde van de Tweede Tempel (500-200 v.Chr.). Het was een kleine professionele elite die het schrift beheerste en die voor koningen en priesters archieven bijhield. Er waren destijds geen individuele auteurs en zelfs geen boeken in de eigenlijke zin des woords. De teksten waren alleen voor intern gebruik. Van der Toorn vindt de bewijzen voor deze stelling niet alleen in de oudtestamentische teksten zelf, maar ook in vergelijkend cultuuronderzoek in Egypte en Mesopotamië, waar dergelijke schrijverscollectieven eveneens bestonden. Het boek bestaat uit vier delen. In het eerste deel wordt nagegaan wat de functie van geschreven teksten is in de orale cultuur van de oudheid. Vervolgens wordt er ingegaan op het fenomeen van de schrijverswerkplaatsen. Ten derde wordt gekeken hoe dat bij het ontstaan van de bijbel functioneerde, met name bij de boeken Deuteronomium en Jeremia. In het vierde deel wordt ingegaan op de canonisering van de bijbel en op de claim van openbaring, die op de bijbelse teksten gelegd is. Bevat kaarten, historische overzichten en registers. Geschikt voor wetenschappelijke studie, maar ook voor niet-wetenschappers goed te volgen, hoewel het boek geen popularisering van de oudtestamentische wetenschap beoogt.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.