Erec en Enide
Chrétien de Troyes
Julia C. Szirmai (Vertaler)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Verloren, 2009 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : OUDE TALEN : Middelnederlands (1050-1350) AUCA |
00/00/0000
Een klein meesterwerk van naïveteit, innigheid, opmerking en stijl, een echt juweel van twaalfde-eeuwse gotiek." Zo werd vroeger het verhaal van Aucassin en Nicolette gekarakteriseerd, een verhaal over de liefde tussen de zoon van de graaf van Beaucaire en een Saraceense, die na heel wat avonturen het geluk zullen vinden. Aucassin en Nicolette is een sprookjesachtige chantefable, een tekst afwisselend in gedichten en in proza, waarvan in het enig overgeleverde handschrift ook de melodie van de gezongen verzen wordt vermeld. Geschreven door 'een oude grijsaard', een viel antif, zoals het in de eerste verzen heet, maar dat wellicht verwijst naar Veillantif, het paard van Roland uit het Chanson de Roland. Een boek dus geschreven door een paard, en dat werpt meteen een nieuw licht op deze tekst, zoals vertaalster Julia C. Szirmai in haar erudiete inleiding betoogt.
Op het eerste gezicht een lieftallige liefdesgeschiedenis, maar in feite een onwaarschijnlijke parodie op de talrijke literaire genres die de middeleeuwen rijk waren. Op luchtige en fijnzinnige wijze wordt de draak gestoken met het heldendicht, de hoofse roman, het heiligenleven, het herdersdicht, de liefdesroman, de troubadourlyriek en zelfs met wonderen uit het evangelie. Hiervoor maakt de anonieme auteur gebruik van de omkering. Het begint al met de naam van de jonge Franse edelman Aucassin, die werd afgeleid van het Arabische Al-Kassim, terwijl de naam van de Saraceense prinses Nicolette zo Frans is als maar kan. In het verhaal is hij de bangerd met de blonde lokken die om de haverklap in tranen uitbarst en gered moet worden uit de meest hachelijke omstandigheden, terwijl zij de echte held is die ervoor zorgt dat alles goed afloopt. De talrijke, soms bijna letterlijke verwijzingen naar befaamde teksten uit diezelfde periode, zoals het Chanson de Roland, Lancelot, Tristan en Isolde, de Roman de Renart, bewijzen niet alleen dat we hier met een superieure satire te maken hebben, maar ook dat intertekstualiteit geen uitvinding is van onze tijd. Op ogenschijnlijk onschuldige wijze steekt de auteur de draak met de feodale leefwereld, de religie, de maatschappelijke wanorde en de onzinnige conflicten. Maar vooral wordt de man-vrouwverhouding op de korrel genomen, o.m. in de tekening van de hoofdfiguren die in het geheel niet spoort met het ideale beeld van de onversaagde held en de belaagde maagd. Sterker nog, Nicolette, die hier de heldenrol op zich neemt, is moedig, verstandig en deinst er niet voor terug initiatief en risico's te nemen.
Een opmerkelijke episode speelt zich af in het utopische koninkrijk Torelore (een weerklank van de refreinen uit de pastourelles) waar de koningin ten strijde trekt, terwijl de koning in het kraambed ligt om te bekomen van de geboorte van een zoon. Allemaal indicaties die doen vermoeden dat de auteur misschien een vrouw was, die om zich te beschermen een anonieme grijsaard als auteur opvoert of een in die dagen wereldberoemd paard. Aucassin en Nicolette is een buitengewoon humoristische en fantasierijke allegorie die, naar de vorm, de jeugd en het heerlijk spontane van de middeleeuwse letterkunde bezit, maar naar inhoud uiterst slim geconcipieerd en bijzonder geraffineerd is. De talrijke verwijzingen in de tekst worden kort vermeld in de aantekeningen achteraan. [Jan Baes]
Matthieu Kockelkoren
'Aucassin en Nicolette' is een beroemde 'chantefable' uit de eerste helft van de dertiende eeuw, waarin afwisselend in woord en zang (proza en poëzie) de avonturen verteld worden die twee geliefden hebben te doorstaan alvorens voorgoed in elkaars armen te kunnen vallen. Het is een beproefd recept, maar het verhaal onderscheidt zich behalve door een ontwapenende frisheid vooral door een originele kijk op de man-vrouw relatie (Aucassin is een vredelievende ridder die zijn geluk slechts te danken heeft aan de ondernemendheid van zijn oosterse prinses Nicolette) en door een ironische stijl waarin dichtwerken en denkwijzen uit die tijd op de hak worden genomen. Het aandoenlijke verhaal werd in deze mooie reeks van Franse teksten uit de middeleeuwse literatuur vertaald in soepel Nederlands en door de vertaalster voorbeeldig ingeleid en geannoteerd.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.