What happened to Cass McBride : vinden ze haar op tijd?
Gail Giles
Gail Giles (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Lemniscaat, cop. 2008 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 369 |
31/12/2008
Onlangs lanceerde uitgeverij Lemniscaat de nieuwe reeks 'Made in the U.S.A.' met adolescentenromans van Amerikaanse bodem. Lemniscaat wil hiermee "het beste uit de Amerikaanse jongerenliteratuur van nu" brengen, literatuur voor jongvolwassenen "waarin het jong zijn in Amerika op weergaloze wijze in al zijn facetten wordt weerspiegeld". Een brede definitie, die de mogelijkheid biedt uiteenlopende jeugdromans bij elkaar te brengen. De eerste vier boeken, allemaal met een Amerikaanse titel en een Nederlandse ondertitel, zijn tegelijkertijd verschenen. Alle spelen ze zich af in Amerika en stellen een jonge hoofdpersoon centraal. De dilemma's waarmee deze jongeren worden geconfronteerd, zijn van alle plaatsen en tijden. De boeken uit de 'Made in the U.S.A.'-reeks vertellen over verwaarlozing, mishandeling, ziekte, leugen, waarheid en schuldgevoel. Maar ook over vriendschap, dromen en innerlijke groei.
In America: verloren in het systeem van Emily R. Frank is de hoofdpersoon de 15-jarige America, die geprobeerd heeft een eind aan zijn leven te maken. Hij is opgenomen in een kliniek, waar psychiater Mr. B. zijn vertrouwen probeert te winnen. Gaandeweg ontrafelt de lezer wat America tot zijn wanhoopsdaad heeft gedreven.
Dit is het verhaal van een kind dat telkens weer door de volwassenen in zijn omgeving in de steek wordt gelaten. America wordt na zijn geboorte door zijn verslaafde moeder afgestaan en opgevoed door de oudere Mrs. Harper. Als vijfjarig jongetje mag hij een dag op onbegeleid bezoek bij zijn moeder en zijn twee grotere broers, Lyle en Brooklyn. Dit bezoek verandert zijn leven voorgoed. Zijn moeder verdwijnt spoorloos en de drie kinderen worden aan hun lot overgelaten in haar verwaarloosde flat. De eerste dagen blijft America hoopvol wachten tot zijn moeder terugkomt of tot Mrs. Harper hem komt halen: "ik sta almaar voor het raam naar buiten te kijken, heel hard te wachten". Als de dagen zich aaneenrijgen en niemand hem komt halen, leert hij overleven: hij leert zich te wapenen tegen zijn verwilderde broers en verruilt zijn onschuld voor een wantrouwen en bitterheid die niet bij zijn leeftijd passen. Hartverscheurend zijn de scènes waarin de kleine America eindeloos de telefoonnummers op blijft schrijven die Mrs. Harper hem heeft geleerd voor noodgevallen. De kinderen stelen om te overleven en halen rottigheid uit om opgemerkt te worden. De eenzaamheid en verlatenheid die America voelt, wordt tastbaar beschreven: "Op zaterdag en zondag zien de grote mensen ons niet. Ik ben verdwenen, en ik kan me door niemand laten vinden. Er lopen overal zoveel mensen, maar geen eentje die me ziet."
Als de kinderen eindelijk worden gevonden, wordt America niet naar Mrs. Harper gebracht, maar in een kindertehuis geplaatst. Zijn gegevens zijn verloren geraakt in het systeem. Pas als hij zich het telefoonnummer herinnert en er contact wordt gezocht met Mrs. Harper, wordt hij met haar herenigd. Tegen die tijd is America echter niet meer het kind dat zij kende en ook Mrs. Harper is niet meer de oude: ze is oud en ziek geworden en haar halfbroer Browning neemt de zorg voor America op zich. Al snel blijkt dat Browning niet de liefdevolle vader is die hij voor de buitenwereld lijkt te zijn. Hij leert America lezen aan de hand van seksblaadjes en al snel houdt hij zijn handen niet meer thuis. Het misbruik wordt vanuit het perspectief van de negenjarige America beschreven en dat maakt het bijzonder schrijnend: "We lezen niet meer zoveel verhalen. Soms begint het daarmee, maar meestal begint Browning gewoon meteen met aanraken. Eerst geloof ik hem als hij zegt dat het heel normaal is, want het voelt heel fijn. Hij praat zacht tegen me, en zijn stem wordt laag, en hij streelt me heel licht, zoals een vader voor zijn baby zou zorgen, en het voelt fijn [...] maar de laatste tijd is Browning gestopt met tegen me praten. De laatste tijd wordt hij stil en gaat hij ver weg terwijl het gebeurt, en ook al kijkt hij naar mijn gezicht, hij ziet me niet. Dan voelt het in mijn lichaam nog steeds fijn, maar verder voelt het rot, zeker als het voorbij is en hij begint te snurken zonder naar zijn eigen bed te gaan, en hij is heel zwaar en mijn arm of been gaat tintelen, en hij zegt niet eens welterusten". America leert om tijdens deze momenten af te dwalen naar de Mount Everest, waarover hij een keer op een kinderfeestje een film heeft gezien. Of hij kijkt naar het vlammetje van zijn aansteker. Totdat op een dag de stoppen bij hem doorslaan en hij wegloopt van huis.
Het boek is verdeeld in hoofdstukken over 'Toen' en 'Nu'. De hoofdstukken die zich in het nu afspelen, bevatten de gesprekken tussen America en Mr. B., die de opstandige, getraumatiseerde jongen er probeert weer bovenop te helpen. De hoofdstukken over toen voeren de lezer mee terug naar America's heftige verleden, waardoor de lezer stukje bij beetje ontdekt wat America tot zijn wanhoopsdaad heeft gedreven. Net als Mr. B. leer je America steeds beter kennen, het karakter is heel goed uitgewerkt. Emily Frank is maatschappelijk werkster en psychotherapeute en dat blijkt goed uit het verhaal. Er gaat heel veel aandacht naar de gesprekken tussen America en zijn psychiater. Dit zijn korte, krachtige dialogen waarin je als lezer, net als Mr. B, vooral probeert te ontdekken wat America níet zegt. Dit maakt het boek tot een uitdaging van hoog niveau. America: verloren in het systeem is een prachtig portret van een getraumatiseerde jongere die langzaam maar zeker weer naar de toekomst durft te kijken.
Het tweede boek uit de reeks is Drums, girls and dangerous pie: hardop lachen terwijl je hart breekt van Jordan Sonnenblick. De hoofdpersoon, Steven, is een doodgewone jongen van dertien met muiskleurig plukhaar, een bril met borrelglaasjes en een beugel alsof hij geprobeerd heeft "een intercity te verslinden". Hij heeft een passie voor drummen en hij is verliefd op de knappe Renee Albert uit zijn klas. Zijn leven is weinig gecompliceerd, behalve dan dat hij zo nu en dan een gloeiende hekel heeft aan zijn vijfjarige broertje Jeffrey, die soms behoorlijk irritant kan doen. Zoals die keer dat hij Stevens speciale drumstokken gebruikt voor zijn fantasiesoep of die keer dat hij stomme opmerkingen maakt terwijl Stevens klasgenoten het kunnen horen. Maar dan wordt bij Jeffrey acute leukemie vastgesteld. Van de ene dag op de andere verandert het leven van het gezin totaal. De moeder van Steven verblijft constant in ziekenhuizen met Jeffrey, terwijl Steven en zijn vader zich proberen te redden. Zijn vader gaat zo gebukt onder de situatie dat hij nauwelijks met zijn oudste zoon praat. Ondertussen wordt het gezin geconfronteerd met financiële problemen omdat de ziekenhuisrekeningen zo hoog zijn. Steven voelt zich machteloos. Hij stort zich op zijn drumstel om alles om zich heen te vergeten. Op school probeert hij de problemen thuis zo goed mogelijk te verbergen, maar zijn prestaties hollen achteruit. Gelukkig krijgt hij hulp van leraren en van vrienden, ook van mensen van wie hij het niet had verwacht. Plotseling beseft Steven wat hij echt belangrijk vindt in zijn leven. Hij probeert er op zijn eigen, originele manier zoveel mogelijk te zijn voor zijn broertje en voor zijn ouders.
Drums, girls and dangerous pie is minder hard en confronterend dan het boek over America. Het is vooral aangrijpend. Steven maakt een grote ontwikkeling door: van een onzekere, snel geërgerde tiener verandert hij in een jongvolwassene, die zich verantwoordelijk voelt voor zijn broertje én zijn ouders. Wat het boek vooral bijzonder maakt, is de humor waarmee Steven deze moeilijke periode uit zijn leven beschrijft. Zo maakt hij er samen met Jeffrey een spelletje van om het ziekenbezoek punten te geven. Hij beschrijft de reactie van een klasgenote die ontdekt dat hij zijn hoofd uit solidariteit met zijn broertje kaalgeschoren heeft als volgt: "Ze keek naar me met een soort diep ontzag dat je normaal alleen ziet bij driejarigen die voor het eerst Barney de roze tyrannosaurus te zien krijgen". Bovendien is Steven, tussen zijn zorgzame, ontroerende acties door, ook nog steeds een gewone tiener die spijbelt voor de wiskundeles, die zich doodschaamt als zijn moeder hem in joggingpak van een schoolfeest komt halen en die stiekem naar het korte rokje van Renee Albert kijkt. Hij is een minder gecompliceerd personage dan America en het boek is ook eenvoudiger van opbouw: het begint met de diploma-uitreiking, waarbij Steven terugdenkt aan het afgelopen jaar.
"Op de middag van zijn zevende verjaardag heb ik Bobby Clarke in brand gestoken. Ik was negen. Het ging om Bobby's verjaarscadeau. Een honkbalhandschoen." Zo begint Right behind you: kun je het verleden achter je laten? van Gail Giles. Hoofdpersoon is de 14-jarige Kip McFarland, die een opmerkelijke jeugd achter zich heeft. Kip heeft toen hij negen jaar oud was in blinde woede zijn buurjongetje Bobby Clarke in brand gestoken. Deze impulsieve daad heeft enorme gevolgen: Bobby overlijdt, Kip verdwijnt jarenlang in een gesloten psychiatrische inrichting voor gevaarlijke jeugddelinquenten en Kips vader wordt ontslagen en moet voor zijn veiligheid verhuizen naar een andere staat. Jaren later mag Kip de inrichting verlaten. Hij ontdekt dat het niet bepaald eenvoudig zal worden om opnieuw te beginnen: de dood van Bobby is bekend in het hele land. Kip wordt algemeen gezien als een duivelskind. Hij zal een nieuwe identiteit moeten aannemen. Samen met zijn psychiater, De Frons, bereidt hij zich zo goed mogelijk voor op zijn leven als Wade Madison. Na zijn vrijlating gaat hij samen met zijn vader en diens nieuwe vrouw, Carrie, in Indiana wonen. Aanvankelijk lijkt hun poging om een nieuw leven op te bouwen te slagen: Kip begint met een schone lei op een nieuwe school, is de held van het zwemteam en maakt nieuwe vrienden. Diep in zijn hart vraagt hij zich echter af of hij dit nieuwe leven wel verdiend heeft: hij heeft weliswaar jarenlang opgesloten gezeten, maar Bobby is dood. En hoe weet hij zeker dat hij niet weer iemand iets zal aandoen? Als hij op een avond te veel gedronken heeft, vertelt hij aan zijn nieuwe vrienden wie hij werkelijk is. Dan blijkt dat de dood van Bobby Clarke nog lang niet vergeten is. Het gebeurde wordt opnieuw breed uitgemeten in de plaatselijke media. Kips vrienden laten hem stuk voor stuk vallen, hij wordt uit het zwemteam gezet en gaat niet meer naar school. Zijn vader en Carrie zijn niet meer welkom op hun werk. Hun huis wordt bekogeld, het gras in de voortuin wordt in brand gestoken en ze krijgen dreigtelefoontjes. Kip wordt geconfronteerd met de vraag of hij het verleden ooit achter zich zal kunnen laten. Hoe lang moet je boeten voor een onbezonnen daad uit je kindertijd? Dan komt het meisje Sam op zijn pad. Voor het eerst ontmoet Kip iemand die hij echt zou willen leren kennen. Maar dan moet hij haar de waarheid vertellen en inmiddels is wel gebleken dat dat allesbehalve verstandig zou zijn...
Right behind you: kun je het verleden achter je laten? is het verslag dat Kip heeft geschreven voor Sam, in een poging om haar te vertellen wie hij werkelijk is. Je ontdekt samen met Sam de waarheid over Kips verleden. De hoofdstukken uit Kips verslag worden afgewisseld met korte fragmenten vanuit Sams perspectief, die, zoals al snel blijkt, ook haar geheimen heeft.
Gail Giles stond voor de niet geringe uitdaging om van Kip een aansprekende hoofdfiguur te maken. Zijn de hoofdpersonen in jeugdromans meestal slachtoffer van de daden van anderen of zijn ze juist heldhaftige figuren, Kip lijkt op het eerste gezicht geen personage met wie je je als lezer gemakkelijk zou kunnen identificeren. Dit lukt echter moeiteloos vanaf de eerste bladzijde. Kip is een boeiende hoofdpersoon in wie je je graag verder wilt verdiepen. Niet alleen wordt duidelijk dat Kip zelf vreselijk gebukt gaat onder de daad die hij als jong kind heeft begaan, zijn gedachten en gevoelens zijn zo goed beschreven dat je vanaf het eerste moment intens met hem meeleeft: "Ik wilde alleen dat Bobby naar huis ging. Ik wilde niet dat hij de ruzie hoorde. Ik wilde het zelf ook niet horen. Met Bobby ging alles prima, maar mijn leven was een grote puinhoop. En hij had die handschoen. [...] Als [ik] die handschoen kapotmaakte, zou hij naar huis gaan [...]. Maar ik zag die vlammen... Bobby's kleren verbrandden, en toen zijn haar en zijn huid, en hij gilde en ik gilde en toen wist ik het. Dit ging niet zoals in tekenfilms". Kip voelt woede, omdat zijn vader hem alleen liet met benzine en een aansteker binnen handbereik. En verdriet, omdat met de dood van Bobby zijn kindertijd van het ene moment op het andere is afgelopen. Ook Kips angstgevoelens als hij de inrichting mag verlaten zijn heel direct beschreven. Je kunt niet anders dan met hem meevoelen als hij zich realiseert wat het betekent om een andere identiteit aan te nemen: "Geen moeder, geen huis, geen verleden, geen achternaam, geen voornaam? Hoe weet ik dan nog wie ik ben? [...] Het voelde alsof ik mezelf moest uitwissen. Maar misschien hoorde Kip McFarland er niet meer te zijn. Bobby Clarke was er ook niet meer. Kon ik Kips schuldgevoel afwerpen samen met zijn naam?" Een derde factor die maakt dat je als lezer sympathie voor Kip gaat voelen, is dat hij een intelligente jongen is die bijdehand uit de hoek kan komen.
Kips onzekerheid op de drempel van zijn nieuwe leven is ontroerend. Hij weet niet welke kleren de juiste zijn, niet hoe je vrienden moet maken, niet hoe je met meisjes om moet gaan. Zijn stiefmoeder vergelijkt hem met een vogeltje dat te vroeg uit het nest is gevallen. Bovendien moet Kip op zoek naar zichzelf, naar wie hij diep van binnen is en zou willen zijn. Is dit voor gewone tieners al een hele uitdaging, Kip draagt ook nog de loodzware last van het verleden met zich mee. Als lezer kun je niet anders dan bewondering voelen voor de moed waarmee Kip probeert een nieuw leven op te bouwen. Zijn verhaal maakt duidelijk hoe moeilijk het is om vergeving te krijgen, van je omgeving en van jezelf.
Right behind you: kun je het verleden achter je laten? is een prachtig verhaal over vallen en opstaan, verliezen, vergeven en vriendschap. Bovenal is het een ontmoeting met een ongekend interessante hoofdfiguur, die tegelijkertijd aantrekt en afstoot, en die nog lang na lezing van het boek in je gedachten blijft. Met dit opvallende, originele verhaal heeft auteur Giles een bijzondere literaire held aan de jeugdliteratuur toegevoegd.
In Silent to the bone: te schokkend voor woorden van e.l. Koningsburg, staat de 13-jarige Branwell Zamborska centraal. Hij wordt naar een jeugddetentiecentrum gestuurd nadat zijn kleine zusje Nikki van een half jaar oud in coma is geraakt. Vivian, de Engelse au-pair van de familie, beweert dat Branwell de baby heeft laten vallen en door elkaar heeft geschud. Branwell zelf zegt geen woord over het gebeurde, het lijkt wel alsof hij niet meer kán praten. Branwells beste vriend Connor is ervan overtuigd dat Branwell onschuldig is en de baby niets heeft gedaan. Hij probeert te achterhalen wat er is gebeurd. Aanvankelijk lukt het hem niet om Branwell aan het praten te krijgen, maar hij begint vastberaden aan zijn Grote-Breek-De-Stilte-missie. Gaandeweg vindt hij een eigen manier om met Branwell te communiceren. Aan de hand van aanwijzingen van Branwell en met de hulp van zijn veertien jaar oudere halfzus Margaret gaat Connor op onderzoek uit.
Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van Connor, die Branwell al jaren kent. Enkele weken vóór het voorval met Nikki is er iets aan hun vriendschap veranderd. Er lijkt voor het eerst een afstand tussen hen te bestaan en Connor weet niet waarom. Maar vanaf het moment dat Branwell wordt opgepakt, is hij vastbesloten een goede vriend voor hem te zijn. En dat is hij. Hij bijt zich vast in zijn pogingen om de waarheid te achterhalen, totdat die boven water komt. Met oog voor detail beschrijft hij zijn zoektocht. Ondertussen groeit er een hechte band tussen Connor en Margaret en ook de vriendschap tussen Connor en Branwell wordt dieper. Connor leert niet alleen Branwell en zijn zus steeds beter kennen, maar ook zichzelf.
Een goed geschreven, vaak humoristisch boek dat, ondanks het onderwerp, iets luchtiger is dan de andere uit de reeks. Silent to the bone vraagt wel enige inspanning. Net als Connor moet je als lezer alle puzzelstukjes in elkaar passen totdat je begrijpt wat er werkelijk is gebeurd.
De 'Made in de U.S.A.'-reeks bevat jeugdromans van formaat, die je aan het denken zetten en je niet meer loslaten, met Right behind you van Gail Giles als hoogtepunt. De covers ogen vrij volwassen en zijn misschien niet erg uitnodigend voor jeugdige lezers. Laten we hopen dat zij zich hierdoor niet zullen laten afschrikken, want het zijn stuk voor stuk prachtige coming of age stories die je niet snel vergeet. Met 'Made in the U.S.A.' heeft Lemniscaat een stevige kapstok gevonden voor adolescentenromans van hoog niveau. Voor het voorjaar van 2009 zijn inmiddels alweer vier nieuwe titels gepland, waaronder Paper towns: waar is Margo Roth Spiegelman? van John Green (cf. Het grote misschien en 19 keer Katherine (resp. De Leeswelp 2006, p. 76 en 2007, p. 198)). De andere titels: My most excellent year: honkbal, musicals en politiek ? een verhaal over de liefde van Steve Kluger, The Schwa was here: hoe onzichtbaar kun je zijn? van Neal Shusterman en Notes from the midnight driver: een taakstraf waar muziek in zit, een tweede boek van Jordan Sonnenblick. [Eefje Buenen]
Anne van Dijk
Na vier jaar in een gesloten psychiatrische inrichting voor jeugdige criminelen te hebben gezeten, komt de 13-jarige Kip McFarland op vrije voeten. Onder de nieuwe naam Wade Madison verhuist hij naar de andere kant van het land, om daar een nieuw leven op te bouwen. Dat lukt wonderwel, totdat hij in een dronken bui verraadt wie hij echt is: op negenjarige leeftijd heeft hij zijn buurjongetje in brand gestoken. Opnieuw moet Wade vluchten en proberen ergens anders een nieuw bestaan op te bouwen. De auteur heeft in deze roman uit de serie 'Made in the U.S.A.'* veel psychologische thema’s uitgewerkt: we maken tot in detail kennis met Wades gevoelens van spijt, wroeging en zelfhaat, maar ook met acceptatie, vriendschap en vergeving. Dat Wade in de inrichting geleerd heeft om zichzelf van een afstandje te bekijken, komt duidelijk tot uitdrukking in de wat afstandelijke, objectieve stijl die de auteur hanteert. Hoewel Wade onder een zware last gebukt gaat, bevat het verhaal toch veel humoristische elementen die het boek tot een krachtige en hoopvolle ‘coming of age’-roman maken. Vanaf ca. 15 jaar.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.