Dit is Europa : de geschiedenis van een unie
Hendrik Vos
Hendrik Vos (Redacteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Acco, 2008 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 339.5 VOS |
31/12/2009
Hendrik Vos, professor Europese politiek en directeur van het Centrum voor EU-studies van de Universiteit Gent, zet met dit boek zijn streven voort om de werking en het belang van de Europese Unie voor een ruim publiek concreet, maar met gedrevenheid te verduidelijken. Met dat doel publiceerde hij reeds samen met Rob Heirbaut Hoe Europa ons leven beïnvloedt en nu verscheen De impact van de Europese Unie. Hierin wordt Europa didactischer aangepakt, maar de idealistische onderstroom bleef. Dat geldt voor alle hoofdstukken, geschreven door Hendrik Vos en een dozijn medewerkers verbonden aan het studiecentrum. De vijftig jaren Europese integratie verliepen niet zonder horten en stoten. Maar het succes is onloochenbaar. Zes landen-leden vormden de Europese Economische Gemeenschap, de Europese Unie telt er nu 27. En kandidaat-leden kloppen ongeduldig aan. Wie De impact van de Europese Unie zonder vooringenomenheid leest, komt onder de indruk van de afgelegde weg. Aanvankelijk slorpte de landbouw ? vooral onder Franse invloed ? het leeuwendeel van het EEG-budget op. Vandaag wordt de Europese landbouw in hoofdzaak vanuit het Brusselse EU-hoofdkwartier geleid en alleszins minder protectionistisch. In het boek worden ook kritische kanttekeningen geplaatst. Het Franse en Nederlandse 'neen' bij referendums over een Europese Grondwet wordt in verband gebracht met een dubbele argwaan, namelijk wegens een sociaal tekort dat de EU wordt aangewreven en ook ingevolge de fervente drang van de huidige Europese Commissie om alles aan de markt te willen onderwerpen. De Nederlander Frits Bolkestein was van 2000 tot 2004 lid van de Commissie en wierp zich daar op als dé kampioen van de deregulering. Het Europese Parlement, dat zich de laatste jaren steeds meer doet gelden, heeft zijn voorstellen echter flink hertimmerd. Bij het Ierse neen tegen de herschreven Europese basisprincipes ? Ierland, dat nochtans dankzij Europa is geëvolueerd van bijna-ontwikkelingsgewest tot een van de rijkste landen ? wordt gezinspeeld op een financiële steun door de Amerikaanse geheime dienst CIA aan het afwijzingsfront. De EU zal ook dat doorworstelen, zoals de EEG destijds de Britse tegenzet met de in 1960 opgerichte Europese Vrijhandelsassociatie (Britten, Scandinaven, Oostenrijk, Zwitserland, e.a.) overwon. Niet geheel ten onrechte zag De Gaulle het Verenigd Koninkrijk als een Angelsaksisch paard van Troje. Maar de EVA, die leed aan een manke structuur en een echte democratische besluitvorming ontbeerde, werd te licht bevonden en nu zijn de meeste voormalige EVA-landen lid van de EU, al gaan de Britten vaak op de rem staan. Ingevolge de financieel-economische wereldcrisis overwegen Denen en Zweden thans om tot de euro-muntzone toe te treden.
Er werd in die halve eeuw met vallen en opstaan een lange weg afgelegd. Hoe lang, blijkt uit de hoofdstukken over landbouw, interne markt, milieu, sociale reglementen, cultuur, uitbreidings- en nabuurschapsbeleid, extern economisch beleid, gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid. Telkens worden die EU-beleidsterreinen belicht in hun dagelijkse werking, aangevuld met een overzicht van de historische ontwikkeling, de discussies, het waarom van de gekozen richting en de toekomstperspectieven. Zelfs de zachte materie van het cultuurbeleid is ingewikkeld. Iedereen erkent het bestaan van een Europese cultuur. Begin die dan maar eens te bepalen en tegelijkertijd rekening te houden met de onmiskenbare culturele rijkdom en verscheidenheid van alle landen en hun regio's. Toch is er een bloeiende samenwerking, met name op gebied van onderwijs. En dan zouden we nog een boom kunnen opzetten over het Buitenlands beleid. Daar is de rol van het Europees Parlement en van de Commissie "relatief beperkt" en de middelen "niet altijd voldoende". En dus "wordt wel eens gezegd dat de Europese Unie een economische reus is, een politieke dwerg en een militaire worm". Het is een overdrijving, maar dan wel een die zegt waar het schoentje wringt. Enerzijds is het positief, dat de EU voorrang verleent aan de diplomatie, maar die moet wel gemeenschappelijk gedragen worden, wil ze doorwegen. Gebruik van geweld of dreiging ermee is nooit helemaal uit te sluiten, en daarvoor heb je een strijdmacht nodig. Totaal vruchteloos blijft de actuele prelude van een Europees buitenlands beleid overigens niet. Hele volkeren, die snakken naar meer democratie, welvaart en maatschappelijke rechtvaardigheid, stellen hun hoop op een actiever Europa op het wereldtoneel. Voorlopig moeten we het stellen met de vrome wens "dat er in de toekomst een meer coherente en geïntegreerde buitenlandse politiek ontstaat". Bovendien wordt bij de Europese volkeren en bij de politici een zekere uitbreidingsmoeheid vastgesteld. Allemaal geen redenen om de armen te laten hangen, integendeel. Zeker als je ziet wat reeds werd verwezenlijkt om Europa vreedzaam en welvarend te maken. [Robert Schoeters]
Redactie Vlabin-VBC
Dit boek bundelt artikelen van medewerkers aan het Centrum voor EU-studies van de Universiteit Gent over de werking en het belang van de Europese Unie. Samensteller van dienst is Hendrik Vos, directeur van het centrum. Centraal staat de impact die de Unie op ons leven heeft. Elk artikel focust op een ander beleidsterrein: landbouw, interne markt, milieu, sociale reglementen, cultuur, uitbreidings- en nabuurschapsbeleid, extern economisch beleid, gemeenschappelijk buitenlands beleid en veiligheidsbeleid. Telkens wordt daarbij ingegaan op de dagelijkse werking, de historische ontwikkeling, de discussies en het waarom van de gekozen richting. Ten slotte worden ook steeds enkele toekomstperspectieven geschetst. De auteurs besteden vooral aandacht aan de verwezenlijkingen van de EU, maar af en toe is er ook ruimte voor kritische kanttekeningen - zo worden onder meer vragen gesteld bij het sociale beleid van de EU. Achteraan volgen de personalia van de auteurs; een bibliografie of voetnoten ontbreken. Een degelijke bundel voor een ruim publiek, verschenen als tweede nummer in de reeks 'EU-studies'.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.