Opera : leren luisteren en begrijpen
Alexander Waugh
Alexander Waugh (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
De Bezige Bij, 2008 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : GESCHIEDENIS : OOSTENRIJK 947 WITTGENSTEIN |
31/12/2009
Volgens de achterflap is de auteur, kleinzoon van de schrijver Evelyn Waugh, zelf een telg uit 'een excentrieke familie'. De oorspronkelijke ondertitel, 'a family at war', wijst op erger dan alleen maar de perikelen van een zonderlinge familie, al verwijst hij misschien ook naar de twee wereldoorlogen die de familiegeschiedenis doorkruisten.
Waugh heeft zijn boek opgebouwd rond de persoon van Ludwig Wittgensteins oudere broer Paul, als concertpianist tijdens zijn leven beroemder dan zijn broer als filosoof. Alle Wittgensteins hadden overigens veel liefde en talent voor muziek. Maar ofschoon musici als Brahms, Mahler en Strauss er regelmatig te gast waren, en muzikale activiteiten integraal deel uitmaakten van het familieleven in het "Palais Wittgenstein", was een carrière als uitvoerend musicus, zoals Paul Wittgenstein al vanaf zijn prilste jeugd wou, volgens vader Karl niets voor mensen van hun stand. Daar hield diens liefde voor de kunst op. Slechts na de dood van zijn vader kon Paul zijn debuutconcert geven en werd hij een gewaardeerd musicus.
Toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak, namen de zonen Wittgenstein dienst in het Oostenrijks-Hongaarse leger. Paul verloor zijn rechterarm in de oorlog, waardoor zijn carrière gebroken leek. Ondanks deze schokkende gebeurtenis was hij echter vastbesloten om door te zetten. Onder anderen Ravel, Strauss, Britten en Prokofjev, schreven voor hem pianostukken voor de linkerhand.
Vader Karl, zelf rebels in zijn jeugd, was een autoritaire workaholic die het schopte tot de grootste staalmagnaat van het land. Zijn strenge protestantse moraal straalde af op zijn acht kinderen die levenslang worstelden met die starre bourgeoismoraal van absolute plicht. Hun privéopvoeding had hen afgesneden van elk contact met andere kinderen, zodat zij stuk voor stuk volbloed individualisten werden, zonder talent voor sociale vaardigheden, maar met een excessief ethisch bewustzijn. Drie zoons konden de druk die hun vader op hen uitoefende, niet aan. Zeker twee van hen pleegden zelfmoord, de derde vermoedelijk ook.
De dood van Karl wierp zijn kinderen fortuinen in de schoot, waarmee zij zich ontpopten tot mecenassen. Ludwig steunde zo o.m. de schilder Kokoschka, en de dichters Rilke en Trakl. Paul, die een sterke regering belangrijker vond dan persoonlijke rijkdom, doneerde gul aan antilinkse organisaties.
Na de Anschluss van Oostenrijk bij Hitler-Duitsland kreeg de familie opnieuw problemen. Er werden joodse sporen gevonden in de familiestamboom, waardoor de Wittgensteins tot hun verbijstering als joden werden geclassificeerd, De familie ontsnapte aan vervolging dankzij de geldhonger van de nazi's, die zich tevreden stelden met een aanzienlijk deel van het familievermogen.
Een fascinerende familiegeschiedenis, in een heldere stijl geschreven. Een minpunt zijn de soms nogal abrupte perspectiefwisselingen, die nog worden benadrukt door de opdeling van de hoofdstukken in korte paragrafen. Het boek bevat verder een serie mooie zwart-witfoto's, een stamboom, een bibliografie, en een register van briefwisselingen. [Hedwig Billiet]
Dr. N.J.P.M. Bos
Een getormenteerde briljante muzikant, een wereldvreemde geleerde, een tirannieke vader, een ongehuwde vrijster en nog vele andere archetypes figureren in deze familiegeschiedenis van het Weense geslacht Wittgenstein. Toch gaat het hierbij niet om een roman, maar om een familiebiografie gebaseerd op bronnenonderzoek en interviews. Ludwig, de jongste zoon uit het ongelukkige gezin, geniet nu nog een grote reputatie als geniaal filosoof. De auteur, kleinzoon van de gelijknamige beroemde Britse schrijver, beschrijft op luchtige wijze het excentrieke leven van de gezinsleden in de eerste helft van de twintigste eeuw, hetgeen resulteert in een familiekroniek waarin verdriet, waanzin en genialiteit hand in hand gaan. Tegelijkertijd laat het ook de grimmige kant van het bestaan zien in een tijdperk met twee wereldoorlogen. Het goed leesbare boek zal niet alleen adepten van Wittgenstein weten te boeien, maar een ieder die geïnteresseerd is in 'petit histoire' als onderdeel van de grote twintigste-eeuwse geschiedenis. Met register, bronverwijzingen en twee katernen zwart-witfoto's.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.