Verboden liefdes : verhalen uit Boccaccio's Decamerone
Ed Franck
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Davidsfonds, 2008 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 1104 |
31/12/2009
Het leven is geen verhaal, Timus, hoe vaak moet ik je dat nog zeggen?" Zo doorbreekt de Zuid-Afrikaanse auteur Jan van Tonder de stilte die zijn schrijversleven 15 jaar omhulde. Timus Rademan is de jongste zoon uit een gezin met zeven kinderen. De prille tiener probeert een kijk te krijgen op zichzelf, zijn broers en zussen, zijn wijk vlakbij het rangeerstation en zijn wereld ? Zuid-Afrika in de jaren '60, onder het apartheidsregime van Hendrik Verwoerd. Maar "hoe moet je nu het leven leren kennen als je voortdurend naar binnen moet en met niemand mag praten?"
Zoals de meeste coming-of-ageromans gaat Roepman over groeien en groeipijnen, over onschuld en het verlies ervan. Want "onschuld is iets wat een mens leert kennen als hij die kwijt is." Timus denkt na over het verlangen om door het leven te dansen en over een vader die dat verbiedt. "Hij zegt dat je jong kunt zijn op een fatsoenlijke manier, zonder daarbij te moeten dansen."
Naast dit actieve hoofdpersonage is er echter ook een allegorisch hoofdpersonage. "Joon is een roepman. Hij moet ervoor zorgen dat iedereen op tijd wakker wordt voor zijn shift." Wanneer hij er is, is alles wonderlijk goed. Als messiasfiguur ? of als incarnatie van Salingers Catcher in the rye ? zwerft hij door de wijk. Ook Timus voelt het zo. "Altijd weer als ik het leven bij de stelplaats hoor, weet ik dat mensen daar aan het werk zijn omdat Joon ze gewekt heeft. En toen ik aan Joon dacht, ebde mijn angst weg."
De vertelstructuur is aanvankelijk ronduit zwak te noemen. Van Tonder laat quasi terloops een naam vallen en breit daar dan een karakterisering aan. Zo overloopt hij welhaast alle gezinnen van de wijk. Gaandeweg slaagt hij er gelukkig toch in tot een schets te komen van een jongen, een familie en een dorp. Naarmate het boek vordert, wint het aan menselijke dynamiek.
Het Zuid-Afrikaans is een taal die een veel grotere syntactische beknoptheid verdraagt dan het Nederlands. Ook in de vertaling vallen de korte, nevengeschikte zinnen op, die meer dan eens uit de toon vallen. Toch is het precies die eenvoudige taal die het mogelijk maakt de werkelijkheid van het verhaal op een eerlijke manier te ontsluieren. Met korte gesprekken en registrerende beschrijvingen wordt soms een frisse ongedwongenheid bereikt. Voor de lezer is het echter wennen.
De lectuur van deze roman is een oefening in literaire flexibiliteit. De lezer komt onwennig terecht in een ogenschijnlijk aliterair taalgebruik. Bovendien lijkt ook de auteur in deze roman te moeten groeien. Mede door het weergaloze slot is Roepman een roman die tot het bittere einde krediet verdient, ondanks de kinderachtige vormgeving en het bizarre lettertype waarmee Davidsfonds het boek opzadelde. [Bram Demulder]
Drs. Cees van der Pluijm
Over apartheid, sociaal onrecht, geloofsfanatisme, armoede en geweld is veel geschreven. Juist in Zuid-Afrika, maar bijna altijd beter dan in de roman 'Roepman' van de Zuid-Afrikaanse journalist Jan van Tonder (1953). Timus is een 13-jarige jongen die zijn weg zoekt naar volwassenheid. Daarbij komt hij veel wreedheid en onrechtvaardigs tegen. Van Tonder vertelt het verhaal met eendimensionale personages, voorspelbare ontwikkelingen en een abrupt, schokkend bedoeld einde. De matige vertaling maakt het er niet beter op. Ten slotte is de bladspiegel te breed en lezeronvriendelijk. Een goedbedoeld, maar mislukt boek. Kleine druk, krappe marge.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.