De hel van Rwanda '94
Cecile Grenier (Scenarist), Ralph (Scenarist), Pat Masioni (Illustrator)
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Xtra, cop. 2008 |
Continenten: Afrika CAFR.RWA.SO |
ARhus - De Munt magazijn
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Xtra, cop. 2008 |
MAGAZIJN : STRIPS VOLWASSENEN: ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : BEELDROMAN : MASI |
Besprekingen
31/12/2009
Documentairemaker Cécile Grenier wou haar onderzoek en verontwaardiging over de Rwandese genocide in een stripverhaal gieten omdat dit "ingetogen en krachtig medium" het onzegbare kan overbrengen. Met de hulp van stripscenarist Ralph (Alain Austini) schreef ze een verhaal over een Tutsi-moeder die haar drie kinderen verliest kort na het uitbreken van de genocide in april 1994. Haar jongste kind, een baby nog, wordt meegenomen door een bevriend Rwandees-Frans koppel dat wordt geëvacueerd. Tijdens een klopjacht wordt haar dochtertje vermoord en raakt ze gescheiden van haar zoon. Ze verstopt zich in een moeras, waar ze een tijdlang kan ontsnappen aan de moordpartijen. Wanneer het struikgewas in brand wordt gestoken door de genocidaires, meent ze het lijk van haar zoon gevonden te hebben en geeft ze zich over. Ze wordt echter door de vluchtende Hutu's meegenomen naar het westen. In de laatste plaatjes zien we hoe haar zoon te voorschijn komt uit zijn schuilplaats. In het tweede deel van deze strip, het in Frankrijk al verschenen Le camp de la vie, worden de wegen van moeder en zoon doorheen post-genocide Rwanda en Congo gevolgd.
De auteurs willen de gruwel van de Rwandese genocide aanschouwelijk maken via het (fictieve) verhaal van een slachtoffer. Dat werkt tot op zekere hoogte, maar bij momenten moet dat personage te veel gewicht dragen. Haar verhaal moet te veel aspecten en geschiedenis van het Rwandese drama tonen, zonder dat dat grotere geheel uitgelegd wordt. Achteraan volgt wel een verklarende tekst, maar die is van een beschamend simplistisch niveau, bv. wanneer de oorzaak van het drama bijna uitsluitend bij de Belgische kolonisator wordt gelegd, en er bijzonder weinig verteld wordt over de postkoloniale Rwandese politieke cultuur en geschiedenis. Erger is het gebrek aan artistieke ambitie. Grenier wil haar verontwaardiging overbrengen en de lezer direct raken, maar dat werkt zo niet. Het is niet verwonderlijk dat de interessante strips over genodices ? ik denk aan Art Spiegelman, of voor de Rwandese genocide aan Jean-Philippe
Stassen en Jeroen Janssen ? niet zo direct inzoomen op het geweld en de genocide benaderen via een aparte, intrigerende invalshoek en vertelstijl. Die artistieke ambitie, en in het geval van Grenier het gebrek daaraan, raakt aan een ethisch aspect: hoe de gruwel uit te beelden, te verklaren, hoe de beleving van de slachtoffers recht te doen? Het direct tonen van het geweld, zonder veel uitleg of context, is zelden de beste artistieke en ethische keuze, en kan het onzegbare niet vertolken.
Het tekenwerk van de Congolees Pat Masioni valt beter mee dan het scenario. De gezichten en lichaamshoudingen van de personages zijn soms wat onhandig getekend, maar zijn realistische, gedetailleerde lijnvoering spreekt aan, en ook zijn tekening van de Rwandese setting overtuigt. De kadersequenties zijn vlot, filmisch van aard, en de inkleuring is heel geslaagd. [Chris Bulcaen]
Gerard Zeegers
In 'De hel van Rwanda' proberen de auteurs de genocide die zich in 1994 in Rwanda afspeelde weer te geven in een stripverhaal. In de slachtpartij die zich in dat jaar voltrok, kwamen meer dan een miljoen mensen om, zonder dat iemand begreep wat er nu precies aan de hand was. Filmmaakster Cécile Grenier deed in 2002 een half jaar onderzoek en verwerkte dat tot dit gruwelijke stripverhaal. We volgen een aantal personages aan de vooravond en tijdens de slachtingen. Vooral het verhaal van de Tutsi-vrouw Mathilde die met haar drie kinderen het geweld probeert te ontvluchten, staat centraal. Tijdens haar vlucht lezen we over wrede Franse militairen (de rol van Frankrijk tijdens deze genocide is nooit goed onderzocht) en de op hol geslagen Hutu-burgerbevolking. Het levert een gruwelijk verhaal op vol slachtpartijen en angst. Net als in het stripboek van Joe Sacco, 'Safe area Gorazde' (2000; niet in het Nederlands vertaald) over de etnische oorlog in Joegoslavië, ontstaat een oorlog tussen iedereen die voorheen vreedzaam samenleefde. Een enorm beklemmend boek dat een bijna vergeten stuk Afrikaanse geschiedenis laat zien.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.