Vinexvrouwen
Naima El Bezaz
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Contact, 2008 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 8320 |
31/12/2008
Een jongvolwassen vrouw met een ongeneeslijke kanker in haar lichaam heeft als beste vriendin een jonge allochtone vrouw die kampt met een vitale depressie. Een heikel uitgangspunt voor een roman. Wanneer de achterflap bovendien vertelt dat de auteur zélf in een ernstige depressie geraakte en "de gevolgen van haar ziekte en haar gevecht om uit haar depressie te komen" in het boek heeft verwerkt, ben je als lezer op je hoede. Valkuilen te over, zo lijkt het. Maar Naima El Bezaz is met Het gelukssyndroom niet aan haar eerste roman toe. En dat merk je. De situatie waarop het boek gebaseerd is, mag dan authentiek zijn ? El Bezaz kreeg niet alleen zelf een depressie, ze ontmoette ook een vrouw die aan terminale darmkanker leed ?, tijdens het lezen overweegt niet de indruk dat hier een schrijfster aan het woord is die iets van zich af moet schrijven.
Toch zeker niet in de eerste helft, waarin Marit centraal staat, het meisje met kanker. Enigszins om haar af te leiden stelt Layla, haar beste vriendin, voor naar Marokko te reizen, op bezoek bij haar tante en neef. Marit stemt hier graag mee in ? ze wil haar laatste maanden vullen met zoveel mogelijk impressies, bewust genieten van elke minuut van elke dag. Bovendien moest er in Marokko "hasj op elke straathoek te vinden" zijn ? en hasj bleek het beste middel om haar pijn te verdoven. Naima El Bezaz slaagt er wonderlijk in om in dit deel van haar boek een bijna luchtige schrijfstijl te hanteren. Tussendoor wordt ook het familieleven van de in Nederland wonende Marokkaanse Layla geschetst. Dat levert een ontluisterend beeld op van de wijze waarop de gezinsleden met elkaar omgaan.
De passages die zich in Marokko afspelen, tonen scherp de confrontatie tussen het ongeneeslijk zieke meisje en haar vriendin. Die eerste wil het niet over haar ziekte hebben en is permanent op zoek naar geluksmomenten. Layla is vooral ongerust over Marit, wil alles weten wat er staat te gebeuren en kan geen geluk ervaren ? haar beste vriendin gaat immers dood. Het zijn boeiende stukken, die je doen afvragen of het werkelijk zo zou zijn dat mensen in het licht van de dood het leven op zijn mooist ervaren. Ook de strijd om wier emoties het meeste recht van spreken hebben, is bijna letterlijk voelbaar. Natuurlijk zegt iedereen tegen Layla dat zij zich nu niet moet aanstellen, dat alles moet gebeuren zoals Marit het ziet. Het is het recht van het 'hoogste lijden' ? in de nabijheid van de dood, heeft elk ander lijden onvermijdelijk iets futiels. Maar het is niet omdat Layla haar gevoelens moet verdringen, dat ze haar wezen niet aantasten. Dat wordt duidelijk in de tweede helft van de roman, die volledig inzoomt op Layla's depressie.
Met die tweede helft heb ik meer moeite. De toon van de roman wordt hier ernstiger, het verhaal monotoner en zwaarder op de hand. Mogelijk illustreert de roman op die manier (ook) het verschil in effect van beide aandoeningen. Een ongeneeslijke kanker lijkt zo nog te verkiezen boven een ernstige depressie. Hoewel het ongetwijfeld niet de bedoeling was van de auteur om beide ziektes tegen elkaar af te zetten, ligt hier misschien toch het zwakke punt. Beide aandoeningen staan immers meer centraal in de roman dan de persoonlijkheden van Layla en Marit, en hoe zij omgaan met hun respectievelijke ziekte. Het kan ook dat El Bezaz beter het verhaal over de jonge vrouw met kanker kon brengen dan het autobiografische luik over de vrouw met een depressie. Niet in het minst omdat ze aan Het gelukssyndroom werkte terwijl ze aan haar depressie leed. [Johan Van der Auweraert]
J.A.M. van den Broek
In haar vierde roman blijft de Marokkaans-Nederlandse schrijfster (1974) dicht bij zichzelf. Ik-vertelster Layla raakt in een ernstige depressie door het nieuws van de ongeneeslijke kanker die haar vriendin Marit treft. De auteur kreeg zelf ook een depressie na het verschijnen van 'De verstotene'* en de daarop geuite bedreigingen aan haar adres, zoals ze zelf verklaart in het Naschrift. Marit verwerkt de aanzegging van de dood op een positieve manier door van haar laatste maanden te genieten en te leven in het nu. Ze beleeft haar gelukkigste tijd in Marokko, waar de mentaliteit en het ritme haar goed bevallen. Layla, die zich nergens gelukkig kan voelen, vertelt hun verhaal en onderbreekt dit met korte hoofdstukjes (getiteld Zero) waarin ze het schrijfproces beschrijft, terugblikt op haar jeugd en vertelt over het juk van de verwachtingen die men van haar heeft. Hoewel minder prominent dan in haar eerdere werk spelen culturele verschillen een belangrijke rol in deze roman over vriendschap, ziekte, ouder-kindrelaties, geloof in spirituele bemiddelaars, de dood en zelfdoding. Vrij kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.