Gids voor behoud en beheer van kerkelijk kunstbezit : een praktische handleiding
Mieke M. Van Zanten
Mieke M. Van Zanten (Auteur)
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Enkel raadpleegbaar |
Walburg, cop. 2008 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : KUNST : 708.1 ZANT |
31/12/2008
Nederland heeft 2008 uitgeroepen tot het jaar van het religieus erfgoed. Doelstelling van dat 'religieuze' feestjaar is "de belangstelling voor en de kennis van het religieus erfgoed in Nederland te vergroten en een duurzame toekomst ervan te bevorderen. Aanleiding vormt het feit dat Nederlands ongekend rijke religieus erfgoed (dat varieert van kerken, synagogen, kloosters en kapellen tot abdijen, moskeeën en begraafplaatsen) door ontkerkelijking onder zware druk staat".
Vele alledaagse objecten die vroeger gemeengoed waren, zijn ons totaal onbekend geworden. De behoefte aan woordenboeken en lexica van religieuze voorwerpen is dan ook groot. Zo kan men terugvallen op digitale thesauri waarin langs tienduizenden termen kan worden gesurft op zoek naar het correcte woord. Iets terugvinden in die woordenboeken is echter omslachtig en zeer tijdrovend. Kunsthistorica dr. Mieke van Zanten heeft een alternatief bedacht: een lexicon op papier met relaties tot de internationale thesaurusstandaarden, maar vertrekkend van algemene bekende termen ('altaar', 'ambtstekens', 'accessoires', 'avondmaal', 'beeldhouwwerken' etc.). Een voorbeeld dat de auteur zelf in haar inleiding aangeeft, maakt de opzet duidelijk: "iedereen zal het woord altaar kennen, maar wie zal weten of hij voor het celebratiealtaar of het hoogaltaar staat, voor een volksaltaar of een votiefaltaar en wie zal dan ook voor een altaar onder de C, de H of de V gaan zoeken? Daarom staan alle verschillende altaren onder het woord altaar [...] Onder algemenere termen zijn daarom specifiekere termen te vinden [...]" Op het eerste gezicht lijkt dat de perfecte insteek, maar bij nader toezien zitten er toch addertjes onder het gras. Wat doe je immers als je geen enkel idee hebt van de functie van een object? Neem nu het woord 'collectestok', dat te vinden is onder de algemene term 'inzameling van gaven'. Waarom zou je onder die hoofding gaan zoeken als je helemaal niet weet dat de functie van het object verband houdt met het inzamelen van gaven?
Los van die kritiek, waar allicht weinig aan te doen is en die ten dele door fotomateriaal wordt opgevangen, is dit een erg bruikbaar werkinstrument geworden waarin terminologie, taal en beeldmateriaal elkaar op een prachtige manier de hand reiken. Om dubbelzinnigheden te vermijden hanteert de auteur enkel gestandaardiseerde termen. Ze varieerde met de vervoeging van de werkwoorden (hebben/hadden, zijn/waren) om aan te geven dat de voorwerpen al dan niet nog gebruikt worden. De beschrijvingen zijn helder en ondubbelzinnig geformuleerd. Daarnaast verzamelde de auteur ruim 900 kleurenfoto's van vele beschreven objecten, die handig naast de beschrijvingen werden geplaatst. Naast een thematische index, is er ook een goede basisliteratuurlijst. Dit lexicon is dan ook zowel inhoudelijk als qua vormgeving een ware topper. Het hoort thuis in elke wetenschappelijke, openbare en privébibliotheek met interesse voor religieus erfgoed. [Brigitte Dekeyzer]
Drs. J. Kleisen
Het gaat hier om religieuze objecten in Nederlandse katholieke (en protestantse) kerken, en ook kloosters, zowel gebruiksvoorwerpen als devotionalia en penningen, alsmede niet-religieuze gebruiksartikelen uit godsdienstige gebouwen. Met de lemma's, steeds in blauwe letter afgedrukt, als uitgangspunt worden ze beschreven, verklaard en vaak ook afgebeeld. De 894 afbeeldingen in kleur zijn effectief, omdat ze de omschrijvingen concretiseren, zodat de lezer zich er een duidelijke voorstelling van kan maken. Van de 285 pagina's is de helft geheel gevuld met afbeeldingen; de andere helft bestaat bijna altijd uit een kolom tekst en een kolom met kleinere afbeeldingen. Het boek vormt voor iedereen een rijke bron van informatie over wat in godsdienstige gebouwen op te merken valt. Het sluit af met onder meer een literatuurlijst.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.