De zee zien
Koos Meinderts
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Lemniscaat, cop. 2008 |
MAGAZIJN : SCHOOLCOLLECTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MEIN |
31/12/2008
Precies 25 jaar geleden debuteerde Koos Meinderts met het kinderboek Mooi meegenomen. Huidig uitgever Lemniscaat viert dit zilveren jubileum met een heruitgave van Keizer, een omnibus waarin de drie boeken over de dromerige jongen Lucas verpakt worden. Daarnaast publiceerde Meinderts nog een 65-tal boeken in uiteenlopende genres. Naast enkele volwassenenromans blijkt Meinderts voorliefde voor de kinder- en jeugdliteratuur uit zijn prentenboeken, verhaaltjes voor beginnende lezers, de reeks 'Kuik en Vark' en enkele jeugdtheaterteksten. Zijn boeken worden lovend ontvangen door een ruim publiek en werden meermaals bekroond: voor Keizer en de verhalenvader (De Leeswelp 2002, p. 448) ontving hij in 2003 nog een Vlag en Wimpel.
Lucas in de sneeuw is onmiskenbaar Meidnerts op zijn best: een dromerig hoofdpersonage, poëtisch aandoende sfeerschepping en treffende beelden. Op de laatste dag van het oude jaar maakt hoofdpersonage Lucas een lange wandeling door het sneeuwlandschap. De witte wereld en de zachtheid van de klanken staan in schril contrast met de opgeroepen herinneringen van de sensibele dromer. Herinneringen aan afgelopen zomer, verwerkt in een compacte structuur van flashbacks, worden afgewisseld met scènes in de realiteit van de roman. De zomer stond voor Lucas' ontmoeting met de vrolijke flapuit Isabelle, die voor vuurwerk zorgde in zijn eenzame universum. Tegelijkertijd bezint Lucas ook over de verwrongen familierelaties, de ouderlijke ruzies over een derde kind, Lucas die zijn vader betrapt met de buurvrouw, en de vader die uiteindelijk aan een slepende ziekte overlijdt. Het is tekenend voor Lucas dat hij slechts als anoniem observator optreedt, die z'n bevindingen eindeloos overdenkt, maar steeds verzwijgt. Precies deze eenzelvigheid leidt ook de breuk met Isabelle in. De verwachte kentering treedt pas op als Lucas een gewonde haas vindt. In een beklemmende en uitgepuurde passage zitten Lucas en het stervende dier samen in het doodstille winterlandschap. Tot Lucas beseft dat je niet iedere situatie kan ontvluchten, en je soms verder komt door te handelen. Dat blijkt opnieuw als hij aan het einde van het verhaal Isabelle ontmoet.
Lucas in de sneeuw is een aangrijpend verhaal over lijden en verlies, maar ook over dromen, de kracht van herinneringen en leren uit het verleden, gevoelige thema's die Meinderts vakkundig verpakt in een bijwijlen poëtische stijl. Psychiatrische patiënten en hun begeleiders beschrijft Lucas als "Moedereend en haar gewonde eendjes"; een raam waarachter het licht uitgaat wordt omschreven als "Een holle oogkas in een leeg gezicht". In het herhaaldelijk terugkeren van de kleur rood omzeilt Meinderts de beperkingen van de kleurensymboliek door het rood geen uitgesproken connotatie mee te geven.
Net als in ander werk verzorgde Meinderts' vrouw Annette Fienieg de illustraties. Ze opteerde voor gevoelige portretten van verstilde figuren, met errond heel veel wit en steeds een vleugje rood. Op zich had dit visueel een prachtige aanvulling kunnen vormen, ware het niet dat de figuren in sjabloondruk werden gezet, waardoor het technische aspect een te prominente plaats opeist en de sfeerschepping naar de achtergrond verdringt.
Lucas in de sneeuw is niet helemaal geslaagd als jeugdroman. Meinderts neemt het credo 'less is more' te zeer ter harte, waardoor de personages te weinig tot leven komen. Het herhaaldelijk beschrijven van het sneeuwlandschap leidt weleens tot een déjà-lu en vormt een te vrijblijvend klankbord voor Lucas' snel wisselende stemmingen. De beloofde kentering in Lucas' denkwereld vindt plaats op amper één halve dag, en dat is te snel. Meinderts' bijzondere aanpak zal vnl. gevoelige jongere kinderen kunnen bekoren en een betekenisvol opstapje vormen tot de verstilde, poëtische romans van Bart Moeyaert, Steven Herrick of Ed Franck. Aan dat hoge niveau kan Meinderts vooralsnog niet tippen. [Jürgen Peeters]
drs. R. van der Meer
De vader van Lucas (ca.10) is overleden. Op 31 december sluipt hij vroeg het huis uit om in de sneeuw te gaan lopen. Hij overdenkt het jaar waarin zoveel is gebeurd. Als een vriendinnetje vraagt hoe het met hem gaat, antwoordt hij: "Het heeft gesneeuwd", wat betekent dat het leven weer een beetje mooi en nieuw is geworden. Soms wisselt het perspectief en spreekt vader tegen Lucas, bijvoorbeeld: "Wonderen bestaan niet, Lucas. Dat heb je bij mij gezien." Pijnlijk is dat Lucas zijn vader in een innige omhelzing met de buurvrouw heeft gezien en dat hij heeft gehoord dat zijn zusje ongepland was. Hierover durft hij tot het einde toe niet te praten. Deze thematiek is zwaar voor kinderen. De kleuren wit en rood spelen een belangrijke rol in dit verhaal. Wit van de sneeuw en het nieuwe leven, en rood van bloed en de lippen van de buurvrouw. De vijf illustraties zijn schilderingen in zachte kleuren en ondersteunen de sfeer. Voor- en achterplat zijn schitterend. Mooie uitvoering met glanzend papier en een prettig leesbare letter. De auteur schrijft voor kinderen en volwassenen en is bekroond met de Vlag en Wimpel 2003 voor ‘Keizer en de verhalenvader’*. Vanaf ca. 10 jaar.
Hedwige Buys
ua/an/22 j
Wanneer Lucas wakker wordt, stelt hij vast dat het heeft gesneeuwd. Snel sluipt hij het huis uit; hij wil de sneeuw nog even voor zichzelf alleen. Als lezer wandel je met Lucas mee. Zijn wandeling brengt hem langs plekken die herinneringen aan een voorbije zomer oproepen. Deze beschrijvingen maken je deelgenoot van Lucas’ ervaringen en zo raak je betrokken bij de ervaringen en daaraan verbonden geheimen die hij met niemand heeft gedeeld. Het is geen spectaculaire geschiedenis maar eerder een mijmering waaruit filosofische overpeinzingen voortvloeien. 'Lucas in de sneeuw' is een realistisch verhaal dat met veel gevoel is geschreven en ruimte biedt tot nadenken en inleven. Het toont aan hoe iemand omgaat met ervaringen en hoe die ervaringen ook zijn verdere leven kleuren. De illustratie op de voorflap en de sobere tekst op sneeuwwitte bladen geven de sfeer van het verhaal treffend weer. De illustraties binnenin lijken ijzig versteende beelden en gevoel dat soms ook doorheen de verschillende hoofdstukken voelbaar is.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.