Frederik Hendrik
J.G. Kikkert
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Fibula-Van Dishoeck, cop. 1985 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : NEDERLAND 946 MAURITS |
31/12/2009
Maurits van Nassau (1567-1625) was de zoon uit het huwelijk van Willem van Oranje en diens tweede vrouw, Anna van Saksen. Na de moordaanslag op Willem (in 1584) vroegen de opstandige Noord-Nederlandse provincies aan verschillende buitenlandse vorsten om de plaats in te nemen van de door hen afgezworen Filips II (1581). Dat werd echter geen succes. Meerdere Noord-Nederlandse gewesten benoemden Maurits van Nassau als stadhouder en als hoogste militair in de oorlog tegen Filips II op aansturen van Johan van Oldenbarnevelt, landsadvocaat en belangrijkste politicus van het land. Maurits stond echter wel onder toezicht van de Staten. De jonge Maurits verwierf vooral een naam als militair, gespecialiseerd en internationaal befaamd in de belegeringskunde. Hij wist tal van steden en vestingen in de Noordelijke Nederlanden te veroveren, zodat de 'tuin van de Republiek' veilig werd gesteld. Zo consolideerde hij militair de Republiek der Verenigde Provinciën, waarvoor Van Oldenbarnevelt de politieke praxis uittekende. Tijdens het Twaalfjarig Bestand (1609-1621) ontstond een verwijdering tussen de inmiddels prins van Oranje geworden Maurits, met zijn monarchale ambitie, en de landsadvocaat, die angstvallig over de gewestelijke autonomie waakte. Oldenbarnevelt delfde het onderspit en moest dat bekopen met de dood op het schavot. Niettegenstaande Maurits' onmiskenbaar belangrijke aandeel in de consolidatie van de Republiek, bleef zijn rol lange tijd ondergewaardeerd. Hij werd dan ook een van de minst beschreven Oranjes.
Met dit boek, dat voor het eerst verscheen in 1985, vult de Nederlandse oud-leraar en historicus J. G. Kikkert deze historiografische lacune op. In de reeks 'Aspekt biografie' verscheen nu de tweede, geheel herziene druk. De auteur publiceerde ook al biografieën van verschillende andere Oranjes.
Kikkert schetst de wellicht niet al te gelukkige jeugd van de zoon van de hysterische Anna van Saksen. Daarbij psychologiseert hij soms wat te veel. Vervolgens vertelt hij hoe de pion van Oldenbarnevelt krediet verwierf met het veroveren van steden en vestingen en met de slag bij Nieuwpoort. Dan focust hij op de machtsstrijd tussen Maurits en Oldenbarnevelt, en op de onfortuinlijke ondergang van deze laatste. De auteur sluit zijn boek af met een overzicht van de herinnering aan Maurits, waarvoor geen standbeeld werd opgericht. Daarnaast belicht hij opeenvolgende interpretaties van deze voor de Republiek zo belangrijke figuur. Pas vanaf het einde van de 19e eeuw ging er meer wetenschappelijke, maar ook partijdige aandacht naar deze Oranje.
Deze biografie is vooral interessant omdat de auteur enkele eenzijdige opvattingen over de Opstand nuanceert. Tussen de regels geeft hij bovendien boeiende randinformatie over het politiek-religieus reilen en zeilen in het unieke staatkundige experiment dat de Republiek van de Verenigde Provinciën bij haar aanvang was. Een literatuurlijst en een personenregister sluiten dit vlotlezende werk af. [Walter Smits]
Karel Bostoen
De huidige grenzen van Nederland zijn vooral te danken aan de militaire prestaties van prins Maurits (1567-1625). Toch heeft de persoon van deze stadhouder in brede kring nooit veel sympathie opgeroepen. Ook de gefundeerde levensbeschrijvingen van Maurits waren schaars tot in 2000 de studies van Van Deursen en Zandvliet verschenen. Is de biografie van Kikkerts hand dan overbodig? Nee, zeker niet, want hij laat vrij overtuigend zien hoe Maurits vooral aandacht had voor eigen dynastieke en financiële belangen. Een bijzonder helder en vlot geschreven boek over deze oudvaderlandse stof te kunnen lezen, komt als een aangename verrassing. Maurits' optreden had zowel positieve als negatieve effecten op anderen. Dit laat Kikkert telkens weer zien en hij beperkt zich daarbij niet tot Nederland. Deze benadering betekent een verademing in onze geschiedschrijving. Het boek heeft een prettige bladspiegel en is niet geïllustreerd. Het bevat spaarzame voetnoten, een behoorlijke literatuuropgave en een personenregister. In vergelijking met de eerste druk uit 1985 is deze uitgave sterk uitgebreid en herzien.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.