Morgen ben ik weer thuis
Simone van der Vlugt
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Vermist |
Lemniscaat, 2005 |
MAGAZIJN : SCHOOLCOLLECTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : VAND |
31/12/2000
Nadat de aardappeloogst voor de derde keer mislukt, verhuizen Sjeng, de hoogzwangere Annekatrien en hun vijf kinderen van hun pachtboerderij in Slenaken naar het mijndorp Kerkrade. Hun leven verandert radicaal, en in een negatieve zin. De lezer voelt zich beklemd door de beschrijving van mijngangen waar dodelijke overstromingen, instortingen of mijngasexplosies regelmatig optreden, van in kolenstof ploeterende kleuters, van baby's die meegenomen worden naar de bodem van de mijn, van oude mijnwerkers die met afdalen en klimmen de grootste moeite hebben, maar moeten blijven werken aangezien hun bijdrage niet kan worden gemist. Als Emma, de 14-jarige protagonist van Zwarte sneeuw en oudste dochter van Annekatrien en Sjeng, na een hele dag ondergronds werken weer het daglicht ziet, is het zo verblindend dat ze haar handen beschuttend voor haar ogen moet houden.
Zwarte sneeuw is een menselijke roman, die beklijft omwille van zijn inhoud, van vorm en structuur een klassieke chronologie aanhoudt, vanuit de derde persoon wordt verteld en geen echt open einde lijkt aan te durven. In haar taalgebruik en woordkeuze struikelt de auteur wel eens, en af en toe zwakt te nadrukkelijke en expliciete verwoording de kracht van de uitspraak af. Van der Vlugt geeft niet alleen een schrijnend beeld van de wantoestanden, ze speelt ook subtiel twee verschillende levenshoudingen tegenover elkaar uit, waartussen de hoofdpersoon Emma zich de hele tijd heen en weer geslingerd voelt. Een houding van berusting, vertrouwen in het geloof en een beloning voor alle doorstane ellende in een hiernamaals, een houding ook van moed en doorzetting, van solidariteit met lotgenoten, wordt in het verhaal exemplarisch door Emma's moeder vertegenwoordigd. Keube, een oude mijnwerker, opent Emma's ogen voor een andere werkelijkheidsvisie: "'Als ik jonger was, dan wist ik het wel. [...] Ik ging nooit meer een mijn in! Vroeger dacht ik dat ik geen keus had, maar dat is niet zo. Je hebt altijd een keus.'" Van der Vlugt vindt met Zwarte sneeuw een medium om een beroet en bestoft deel van de Nederlandse (en evengoed Belgische) sociale geschiedenis in herinnering te roepen. Of hoe het beklemmende en verengende mijnlandschap uit 1845 voor de lezer vandaag een horizonverruimende betekenis kan krijgen. Vanaf 13 jaar. [Katrien Vloeberghs]
Redactie
Een boerengezin, door tegenslag genoodzaakt, reist in 1845 naar Kerkrade. Voorspraak van de pastoor (!) bezorgt hen een aftandse woning en werk in de mijn voor vader en kinderen. Door de ogen van 14-jarige Emma ziet de lezer de eindeloze werkdagen; het smerige en zware werk ook voor heel jonge kinderen; de gevaren van instorting en gas; de lage lonen. Rudolf, zoon van een grootaandeelhouder, is begaan met het lot der kompels en van Emma in het bijzonder. Hij bezorgt haar gezonder werk als dienstbode bij (rijke) familie van hem in Maastricht. Haar levensverhaal geeft een krantenredacteur daar sociaal bewogen stukken over de mijnen in de pen. Hij vangt haar op na het daaruit voortvloeiende ontslag. Ook Rudolf, als maker van foto's als sociale aanklachten, verschijnt weer. We lezen een behoorlijk realistische schildering van maatschappelijke omstandigheden in dit jammer genoeg betrekkelijk spanningloze en voorspelbare relaas. Door het ontbreken van een echt -verhaaltechnisch- conflict en een echte tegenspeler voor Emma wil het maar geen verhaal worden. Er blijven bovendien te veel losse eindjes over om van een geslaagd boek te kunnen spreken, de als gewoonlijk fraaie uitvoering ten spijt. Vanaf ca. 12 jaar.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.