Een odyssee : een vader, een zoon, een epos
Daniel Mendelsohn
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
De Arbeiderspers, 2007 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : MEND |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Arbeiderspers, 2007 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MEND |
gk
em/ec/23 d
Verloren (2006) van de Amerikaan Daniel Mendelsohn is 'een moderne klassieker' geworden. Het vertelt over de vijf jaar lange zoektocht naar een Joodse familie, namelijk die van zijn oudoom Sjmiël en diens gezin in Oekraïne - zes van de zes miljoen die de nazi's niet overleefden. Deze kanjer van meer dan 500 bladzijden verhalende non- fictie is als een stolperstein, een struikelsteen zoals er ondertussen in heel Europa vele in de stoep ingemetseld zijn. Ze dragen de naam en de gegevens van mensen die door de nazi's verdreven, gedeporteerd of vermoord zijn. Opdat we hen niet vergeten. Ook de herinnering aan de familie van Mendelsohn zal niet verloren gaan, dankzij de aandacht van de meesterlijke schrijver. Deze herdruk is natuurlijk een gevolg van Mendelsohns wereldwijde doorbraak, enkele jaren geleden, met Een odyssee , een prachtig vader-zoonboek met Homerus als rode draad.
Vertaald door Ronald Vlek. De Bezige Bij, 560 blz., € 29,99 (e-boek € 16,99) Oorspronkelijke titel: 'The lost'.
Elma Drayer
rt/aa/02 m
Goede zaak dat Verloren uit 2006 sinds kort in een nieuwe editie in de winkel ligt - het boek dat de doorbraak betekende van de Joods-Amerikaanse Daniel Mendelsohn (1960). Al van jongs af aan hoort hij dat hij sprekend lijkt op de broer van zijn grootvader aan moederszijde, zozeer zelfs dat mensen in tranen uitbarsten als ze hem zien. In een hallucinante mix van memoir, essay, reisverslag en bijbelse exegese vertelt hij van zijn zoektocht naar het lot van deze oudoom Sjmiël Jäger, diens vrouw en hun vier mooie dochters. Anders dan de overgrote rest van de familie, die voorgoed emigreerde naar de VS, keerde oudoom Sjmiël terug naar Bolechow (nu Bolechiv), het stadje in Oekraïne waar de familie vandaan komt. De gruwelijke Aktionen in de nazitijd zouden de zes niet overleven. Kernvraag in Verloren: wat kun je zo veel jaar later nog terugvinden van iemands bestaan? Voor het antwoord reist Mendelsohn, meestal in gezelschap van zijn fotograferende broer Matt, de halve wereld over: van Israël en Scandinavië naar Australië en uiteraard naar Bolechow zelf. Overal weet hij hoogbejaarde ooggetuigen te spreken, soms op het nippertje. En warempel, het lukt hem om een behoorlijk overtuigende reconstructie te maken van de persoonlijkheid van zijn onfortuinlijke verwanten én van wat er met hen is gebeurd. Het maakt het slot van zijn zoektocht ronduit verpletterend.
Uit het Engels vertaald door Ronald Vlek. De Bezige Bij; 566 pagina's; € 29,99.
31/12/2008
Terwijl zijn leeftijdsgenootjes voetbal speelden of achter de meisjes liepen, was Daniel Mendelsohn (geb. 1960) als kind al bezig met genealogie en het samenstellen van een stamboom. Hij leek fysisch sprekend op zijn oudoom Sjmiël, en dat bracht vele familieleden tot tranen als hij ergens binnenkwam. Geïnspireerd door deze vreemde tafereeltjes en de vele verhalen die zijn grootvader Abraham over Bolechow vertelde, wilde hij deze familiegeschiedenis ooit tot op het bot uitpluizen. Hoe kwam het dat Sjmiël tijdens de Tweede Wereldoorlog als enige van zijn broers en zusters achterbleef in hun geboortedorp Bolechow, terwijl alle anderen uitweken naar de Verenigde Staten of Israël? Waarom rustte er een familietaboe op deze geschiedenis? Sjmiël, zijn vrouw Esther en hun vier dochters kwamen allen tragisch om het leven. Van de oorspronkelijk Joodse populatie van Bolechiv zouden uiteindelijk maar 48 mensen de oorlog overleven. Uitgangspunt voor Verloren: op zoek naar zes van de zes miljoen is de wereldwijde zoektocht van Mendelsohn naar sporen, die eindelijk, zestig jaar na datum, het precieze lot van zijn oudoom van zijn gezin moeten ophelderen. Samen met zijn broer, die voor de foto's zorgde, zijn zus en een tolk bezocht Daniel Bolechow, om er tijdgenoten van zijn oudoom en zijn gezin te interviewen. De gesprekken werden op videoband vastgelegd en nadien uitgeschreven. Alle feiten in het boek zijn waargebeurd, enkel de dialogen werden lichtjes aangepast om de chronologie in de roman te respecteren of omwille van de privacy van bepaalde personen. De getuigen bleken in de loop der tijden uitgeweken te zijn naar alle uithoeken van de wereld. De zoektocht besloeg in totaal vijf jaar en bracht de Mendelsohns naar 12 landen op vier continenten. De structuur waarin hij zijn verslag goot, is gebaseerd op het Oude Testament. Het boek begint met een onmisbare stamboom van de familie van Sjmiël Jäger, waarop in vijf delen wordt verdergebouwd, gaande van Beresjiet (uit Genesis) tot Noach en Lech Lecha. Mendelsohn ontdekt steeds meer getuigenissen die details over het leven van het gezin van zijn oudoom blootleggen. In het deel 'Kaïn en Abel' borduurt hij bv. verder op de vermeende gespannen situatie tussen de broers. Een genre-etiket op Verloren plakken is haast onmogelijk. Het is tegelijkertijd een detective en een documentair non-fictiewerk. Het boek bevat foto's en brieffragmenten die het leven van de Joodse emigranten reconstrueren. Daarnaast is het ook zeer persoonlijk van toon, en zit het vol memento mori en metafysische en exegetische uitweidingen. De schrijver, classicus, journalist en criticus, geeft toe dat je door te reizen veel kennis vergaart. Maar wat je onderweg wijzer maakt, blijkt vaak heel verrassend en illusoir. Het wijdlopende Verloren werd bedolven onder de literaire prijzen, waaronder de National Critics' Circle Award, de National Jewish Book Award en de Salon Book Award. Het Franse blad 'Lire' verkoos het in 2007 bovendien tot boek van het jaar. De Nederlandse vertaling bevat een naschrift waaruit blijkt dat na publicatie nog enkele archiefstukken boven water kwamen die het trieste lot van Sjmiël Jägers vrouw Ester en hun jongste dochtertje Bronia officiëel bekrachtigen: beiden zijn omgekomen tijdens de eerste verschrikkelijke dagen van de tweede Aktion in Bolochow. Het onbegrijpelijke van de Holocaust echoot na lezing nog lang na. Met zijn minutieus gecomponeerde boek geeft Daniel Mendelsohn een gezicht aan zes van de zes miljoen anonieme slachtoffers en richtte hij een indrukwekkend literair grafmonument op dat geen enkele lezer onberoerd zal laten. [Laurent Meese]
J.W. van Meerten-Hakvoort
De auteur gaat op zoek naar sporen van Sjmiël Jäger, de broer van zijn opa, die samen met zijn vrouw en vier dochters vermoord zijn in Bolechov, een stadje in de Oekraïne, tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zijn zoektocht voert hem naar twaalf landen om de nog twaalf overlevenden van de massamoord te spreken te krijgen. Wie heeft zijn oom gekend? Gaandeweg veranderen zijn vragen van "hoe en wanneer zijn ze omgekomen" in "hoe en met wie hebben ze geleefd." Hij trekt allerlei intrigerende lijnen vanuit de eerste gedeelten van de Tora en vanuit werken uit de klassieke oudheid, waardoor motieven als 'broedermoord' een eeuwenoude en wereldwijde dimensie krijgen. Hij maakt het persoonlijk en actueel door voorbeelden uit zijn eigen familiegeschiedenis te geven. De sobere zwart-witfoto's, gemaakt door zijn broer, professioneel fotograaf, geven de sfeer van het verhaal bijzonder goed weer. Met een aantal kleine zwart-witfoto's en stamboom. De auteur is winnaar van de National Jewish Book Award en de National Book Critics'Circle Award. Een magistraal werk, dat fascineert van begin tot eind!
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.