De Weimarrepubliek 1918-1933 : over de kwetsbaarheid van de democratie
Patrick Dassen
Patrick Dassen (Redacteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Mets en Schilt, cop. 2007 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : DUITSLAND 945.3 |
31/12/2007
Sinds het nazisme, de Holocaust en de Tweede Wereldoorlog zijn de Duitsers decennialang als een volk van daders beschreven. Toen omstreeks de millenniumwisseling enkele geruchtmakende publicaties de aandacht vestigden op het grote aantal Duitse slachtoffers bij de massale bombardementen op Duitse steden, leek dat een kentering teweeg te brengen in de benadering van de Duitse geschiedenis. Het lijkt in Duitsland wel het einde van een taboe, maar toch is de aandacht voor het Duitse leed allerminst een nieuw fenomeen. Het slachtofferdebat kan zeker niet worden afgedaan als een revisionistische poging om tot een herverdeling van schuld en leed te komen. Het gaat hierbij niet om een nieuw soort Duits zelfbewustzijn dat zich zou willen bevrijden van de zware last van het verleden. Zoals de samenstellers schrijven: "Door het eigen leed te thematiseren, wordt ook de vraag naar de (Duitse) daders en naar het veroorzaakte leed opnieuw gesteld".
In deze bundel bespreken historici en Duitslandspecialisten genuanceerd en met uitgebreide achtergrondkennis de nieuwe herinneringscultuur. Er wordt ingegaan op de verkrachtingen en de Russische bezetting van Duitsland, de bombardementen op Duitsland in de 'totale oorlog', en de vlucht en verdrijving van 12 miljoen Duitsers na de Tweede Wereldoorlog. De auteurs hebben aandacht voor de beeldvorming in zowel het publieke debat als in de geschiedschrijving. Een van de interessantste bijdragen belicht de scheefgetrokken omgang met het naziverleden in de DDR, waar met terugwerkende kracht een antifascistische mythe werd geconstrueerd: 'Hitler was een West-Duitser'. Het boek bevat ook een stuk over het beeld van Duitse slachtoffers in de Duitse literatuur (o.m. in Günter Grass' Im Krebsgang (vert. als In krabbengang), Heiner Müllers Die Umsiedlerin en Reinhard Jirgls Die Unvollendeten) en over het linkse slachtofferschap van de RAF als afrekening met de Duitse schuld. Een stevig stuk kritische historiografie is er opnieuw in verband met de DDR: hoe gingen DDR-historici om met de geallieerde bombardementen op Duitse steden? De voorstelling van de 'imperialistische Luftkrieg' werd een factor in de Koude Oorlog. Vrij specialistisch zijn de bijdragen over de verwevenheid van dader- en slachtofferrollen in de Duitse geschiedschrijving na 1945, over enkele conflicten in het herdenkingsjaar 1985 en over het debat over de nalatenschap van de Oost-Duitse geheime dienst. Ondanks de grote diepgang van de bijdragen en de schat aan bibliografische gegevens, is de bundel ook bedoeld voor een breder publiek zonder speciale voorkennis. Duitse citaten werden consequent in het Nederlands vertaald en elke bijdrage opent met een sprekende historische foto, die kort wordt toegelicht. [Erik de Smedt]
Dr. J.L.G. v. Oudheusden
In historische debatten groeit aandacht voor de verschrikkingen die het Duitse volk in de Tweede Wereldoorlog heeft moeten ondergaan. Lange tijd hadden publicisten primair aandacht voor de oorlog zelf en het lot van slachtoffers van het nazisme, zoals de joden. In deze bundel van het DIA (Duitsland Instituut Amsterdam) laten gerenommeerde historici hun licht schijnen op met name het lot van de 12 miljoen ‘Heimatvertriebenen’ uit Pommeren, Silezië, Oost-Pruisen en Sudetenland, op de talloze slachtoffers van geallieerde bombardementen en op de massaverkrachtingen van Duitse vrouwen door Russische soldaten. Slachtoffercultus was er ook in het verleden en werd dan geïnstrumentaliseerd. Zo laat historicus Von Benda Beckmann zien hoe ‘Anglo-Amerikaanse bommen’ de antiwesterse DDR-propaganda de nodige munitie verschaft hebben. Beatrice de Graaf toont hoe de ‘erfenis van Buchenwald’ door communistische propaganda werd beheerd en Pekelder beschrijft de slachtoffercultus van de Rote Armee Fraktion-gevangenen anno 1977. Aanbevolen voor belangstellenden in recente Duitse geschiedenis. Met zwart-witfoto's en register.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.