Kinderen van Theresienstadt : de laatste overlevenden van het concentratiekamp getuigen
Herman Vandormael
Herman Vandormael (Auteur), Aline Goosens (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Davidsfonds, 2007 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 937.2 VAND |
31/12/2007
Op 5 juni 1568 besteeg Lamoraal van Egmond samen met Filips van Horne het schavot op de Brusselse Grote markt. Beiden werden onthoofd op bevel van Alva in naam van Filips II. Deze tot de verbeelding sprekende terechtstelling bleef nog lang nazinderen.
Onder de titel Slachtoffer van verraad en intrige: graaf Lamoraal van Egmond 1522-1568 publiceert Uitgeverij Davidsfonds een studie van Aline Goosens, die uit het Frans werd vertaald door Herman Vandormael, jarenlang conservator van het Kasteel van Gaasbeek, een van de bezittingen van Lamoraal van Egmond.
Het werk is gebaseerd op uitvoerig archief- en literatuuronderzoek: een notenapparaat van dertig bladzijden, en een lijst van bronnen en bibliografie van twintig bladzijden staven de wetenschappelijke benadering van Lamoraal van Egmond, wiens biografie zich in de loop der eeuwen meermaals leende tot meer gekleurde benaderingen.
De inleiding bevat een uitvoerige status quaestionis van de beeldvorming in de bestaande biografieën en van de mythevorming rond Egmond als slachtoffer van de Spaanse wreedheid, verpersoonlijkt door Filips II en de hertog van Alva. Onder de titel 'De roeping van een edelman' behandelt de auteur vervolgens de afkomst en de vorming van Lamoraal van Egmond en diens glorierijke militaire carrière onder Keizer Karel V en diens zoon koning Filips II. Het langste tweede hoofdstuk omvat de tijdspanne van 1559 tot 1567, vanaf Filips' vertrek uit de Nederlanden tot de komst van de hertog van Alva na de Beeldenstorm (1566). Die periode leidde tot de Opstand van de Nederlanden tegen Filips II of de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648). In die aanloopfase speelde Lamoraal van Egmond als lid van de hoge adel en tweede edelman in de Nederlanden na Willem van Oranje een cruciale rol. De auteur weeft in het verhaal van de groeiende oppositie tegen Filips II ook een uiteenzetting over de op zijn minst dubbelzinnige politieke ambities van Lamoraal van Egmond, die niet altijd getuigde van politieke standvastigheid en handigheid. Hij wilde enerzijds het nodige gewicht in de politieke besluitvorming behouden en de protestanten ontzien, maar anderzijds uiteindelijk loyaal blijven aan Filips II. Het verhaal, dat zoals gezegd op uitgebreid bronnenonderzoek steunt, wordt wat breed uitgesponnen, zodat de lezer door de bomen het bos soms niet meer ziet. Het derde hoofdstuk behandelt Egmonds arrestatie, proces, terechtstelling en verbeurdverklaring van zijn goederen.
Het besluit synthetiseert al het voorgaande en tilt het op een hoger plan. De auteur slaagt er hier gelukkig in de terechtstelling van Lamoraal van Egmond te duiden in een bredere historische context. Het betreft de overgangsperiode van de feodale staat, waarin de hoge edelen raadgevers waren van de koning, naar de moderne staat met een naar absolutisme strevende vorst. Die wilde de hoge edelen tegen elke prijs onderwerpen en zag voor hen enkel nog een rol als raadsheer van eerste rang, maar zonder enig gewicht in de besluitvorming.
Was Lamoraal van Egmond dan werkelijk een 'slachtoffer van verraad en intrige'? Dat het proces een loopje nam met de juridische procedures, staat buiten kijf, maar men kan zich moeilijk van de indruk ontdoen dat de titel wat overtrokken is. Voor Filips II machiavellistische politiek was er inderdaad veel aan gelegen de graaf van Egmond tot onvoorwaardelijke gehoorzaamheid te dwingen, of hem zelfs bij wijze van voorbeeld letterlijk opzij te schuiven. Van Egmond bleek bovendien niet altijd te beschikken over het nodige politieke inzicht in zijn eigen positie en situatie, wat hem uiteindelijk zijn hoofd kostte. [Walter Smits]
Redactie Vlabin-VBC
Deze studie vertelt het verhaal van Lamoraal van Egmond (1522-1568), de stadhouder van Vlaanderen en Artesië en aanvoerder van de Spaanse troepen in de Nederlanden, die werd onthoofd op bevel van Alva. Na een inleiding over de mythevorming rond Egmond als slachtoffer van de Spaanse wreedheid, behandelt de auteur onder meer Egmonds glorierijke militaire carrière onder keizer Karel V en diens zoon koning Filips II. Verder wordt uitvoerig ingegaan op de aanloopfase tot de Tachtigjarige Oorlog, waarin Egmond een cruciale rol speelde als lid van de hoge adel. Enerzijds wilde hij zijn politieke macht behouden en de protestanten ontzien, anderzijds wilde hij loyaal blijven aan Filips II. Ten slotte behandelt Goosens Egmonds arrestatie, proces en terechtstelling. In een slothoofdstuk plaatst ze die in een bredere historische context, waardoor de studie naar een hoger niveau wordt getild. De uitgave op glanzend papier bevat een aantal afbeeldingen, die soms wel wat slordig geplaatst zijn. Daarnaast zijn er erg veel eindnoten en een lange bibliografie.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.