Bij de dokter : beroemdheden en hun ziektes
Jan Dequeker
Jan Dequeker (Auteur), Willy Schuyesmans (Bewerker)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Davidsfonds, 2006 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 738.2 DEQU |
31/12/2007
Het doel van dit boek is aan te tonen hoe je - in eenvoudige woorden - een voorlopige medische diagnose kunt maken door een zorgvuldige klinische observatie van figuren uit de Europese schilderkunst van pakweg 1300 tot 1700. Ik begon aan dit boek vanwege de wetenschappelijke uitdaging: ik wilde moderne ziekten kunnen plaatsen tegen een historische achtergrond. Nu het klaar is, heb ik twee dingen geleerd. Ten eerste dat de symptomen van veel zogenaamd moderne ziekten eeuwen geleden al door kunstenaars zijn opgemerkt, lang voor de artsen dat deden. Ten tweede dat een goede observatie een sleutelrol speelt in de klinische geneeskunde, ook nog in deze tijd." Dit zijn de woorden van auteur Jan Dequeker, professor emeritus reumatologie aan de KU Leuven. Ik zou er het volgende willen aan toevoegen. Goede observatie is niet alleen van fundamenteel belang voor de klinische geneeskunde, maar is het vertrek-, midden- en eindpunt van elk kunstwetenschappelijk onderzoek. Vandaar dat dit boek, al is het door een reumatoloog geschreven, ook een vette kluif is voor elke kunstwetenschapper. Het is het 'levende' bewijs van de vele mogelijkheden van interdisciplinair onderzoek.
De tekst is opgevat als een catalogus waarin de auteur voorbeelden van diverse ziekten visueel en woordelijk aan elkaar rijgt. Hij bespreekt de zichtbare tekenen van beender- en gewrichtsaandoeningen, van aangeboren afwijkingen, van endocriene aandoeningen, van oogziekten, van zwangerschap en gynaecologische aandoeningen, van infectieziekten en inwendige ziekten, van geestes- en zenuwziekten, van huidziekten, heelkundige ziekten en vaatziekten. Op die wijze krijg je een onwaarschijnlijk erudiet, maar niet ontoegankelijk overzicht van mogelijke ziekteprofielen die reeds lang bekend zijn. Kunstenaars waren meester in het weergeven van de werkelijkheid. Natuurobservatie behoorde sinds de late middeleeuwen tot de dagelijkse praktijk. Het was een ode aan het oog en via het oog ook een ode aan de schepping en de schepper. De publicatie is zeer verzorgd uitgegeven en bevat treffende foto's die de ziektebeelden perfect laten verschijnen. Jammer is wel dat de typografie heel klein is en dat de ziektebeelden enkel gecatalogiseerd worden. Het zou fraai geweest zijn mocht dit hele boek ingebed zijn geweest in een ruimer iconologisch betoog over de mimetische werkwijze (en de verschuivingen in die aanpak) van kunstenaars in de periode 1300-1700. Op die manier had meer kunnen gereveleerd worden over het wereldbeeld waarin de schitterend beschreven ziektes waren ingebed.
[Brigitte Dekeyzer]
Redactie Vlabin-VBC
Jan Dequeker, professor emeritus reumatologie aan de KU Leuven, bestudeert de Europese schilderkunst van pakweg 1300 tot 1900 vanuit medisch oogpunt. Kunstenaars observeerden de werkelijkheid zo goed en schilderden zo realistisch, dat een zorgvuldige klinische observatie van de afgebeelde figuren mogelijk wordt. De schilderijen, waaronder veel bekende werken, worden groot gereproduceerd en details worden eruit gelicht. Ernaast een soort fiche waarin de hedendaagse medische diagnose wordt gesteld, de aandoening gedefinieerd en samen met het schilderij besproken. Soms nog een aanvullende illustratie of hedendaagse foto van de aandoening. Zo krijgen we een omvangrijke catalogus, ingedeeld volgens types aandoeningen (bv. oogziekten, geesteszieken, huidziekten etc.), die veel medische, maar ook kunsthistorische kennis biedt. Het geheel is een erudiete, maar niet ontoegankelijke publicatie, waarin je enkel een ruimer iconologisch betoog mist over de mimetische werkwijze, en de verschuivingen daarin. Deze heel verzorgde publicatie sluit af met notenapparaat en registers. Het boek is gedrukt in een kleine letter.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.