Piet en Riet hebben een geheim
Martine Letterie
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Leopold, cop. 2006 |
MAGAZIJN : SCHOOLCOLLECTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : LETT |
31/12/2007
De titel van dit boek verwijst naar de Kristallnacht (acht op negen november 1938), waarbij de nazi's een massa joodse handelszaken vernielden (vandaar de glasscherven) en plunderden, de eigenaars mishandelden en arresteerden. Die kwamen daarna weer vrij als ze beloofden hun zaak te ariseren (tegen een spotprijs te verkopen aan échte Duitsers) en zo snel mogelijk het land te verlaten. Dat alles maakt de twaalfjarige Jacob Löw mee. Hij komt in Nederland terecht -- zijn ouders en zusje mogen er niet in -- en wordt daar, samen met zijn vriend David, ondergebracht in het vluchtelingenkamp Westerbork. Daar sluiten ze vriendschap met Mieke, het dochtertje van de Nederlandse boekhouder van het kamp. Jacobs ouders proberen intussen te emigreren naar Cuba en de Verenigde Staten, maar ze worden nergens toegelaten. Bij de Duitse invasie op 10 mei 1940 raken de joodse kampbewoners niet meer weg uit Westerbork. Kort daarna komt het schip met Jacobs ouders en zusje in Nederland aan en ook zij worden naar het kamp gebracht. Het verhaal eindigt met het blij weerzien van het gezin Löw, vlak voor het kamp op 1 juli officieel het Polizeiliches Judendurchgangslager wordt. Het nawoord neemt bij de lezer alle happy-endingillusies weg: "voor honderdduizend Nederlandse joden en voor de meeste Duits-joodse vluchtelingen was Westerbork het belangrijkste tussenstation naar de vernietigingskampen in Polen en Duitsland. Maar zeer weinigen hebben die kampen overleefd."
Het hijverhaal in de tegenwooordige tijd wordt vooral verteld vanuit het standpunt van Jacob, afgewisseld met korte hoofdstukken waarin Mieke de verhuizing van de stad naar het kamp in het desolate zandgebied beleeft. In het halve jaar dat het vluchtelingenkamp bevolkt is, voor de inval van de Duitse troepen, leren Jacob en Mieke elkaar kennen en ontdekt zij, ook uit krantenberichten, hoe de nazi's de joden meedogenloos vervolgen. Hun gesprekken geven de auteur ook de kans informatie te verstrekken over de nazipolitiek, over pesterijen en de vervolging van joden, over de lauwe reactie van de andere Europese landen op wat er in Duitsland gaande is. Daarbij laat de auteur ook krantenberichten een rol spelen. Enkele flashbacks, herinneringen van Jacob, vullen het beeld aan.
Vanuit de optiek van kinderen roept het boek een treffend beeld op van de onbegrijpelijke jodenvervolging. Het tekent ook het historische kader waarin de gebeurtenissen rond Jacob en Mieke zich afspelen, amper een halve eeuw geleden maar voor de meeste kinderen niet zo vertrouwd als eigenlijk nodig is in een tijd waarin racisme in woord en daad te vaak de kop opsteekt. Scherven in de nacht wil de jonge lezer vooral bekend maken met het beruchte kamp Westerbork in Nederland. Naar wat toen in België gebeurde wordt in dit boek niet verwezen. Jammer voor een boek dat ook in Vlaanderen gelezen wordt en dat zeker, naast andere zoals Ida Vos' Wie niet weg is, wordt gezien, een kans biedt om het nabije verleden niet in de vergetelheid weg te laten glijden. Het boek kan zeker een mooie aanvulling en concretisering zijn bij wat de school leert over de jodenvervolging tijdens W.O. II.
[Herman De Graef]
Mac Steenaart
De Duitse vrienden Jacob (12) en David ontvluchten in 1938 Duitsland na de Kristallnacht en komen in vluchtelingenkamp Westerbork terecht. Daar werken ze onder andere voor de vader van Mieke die daar als boekhouder komt werken. Mieke is zich nauwelijks van de status van de jongens bewust, maar gaat nadenken als ze met hen in gesprek raakt. Als de Duitsers ook Nederland aanvallen, verandert de status van het kamp. Geromantiseerd verhaal tegen de historische achtergrond van Duitse vluchtelingen die naar Nederland komen en de beginsituatie van kamp Westerbork. Deze geschiedkundige feiten lijken belangrijker dan het verhaal dat zich wat oubollig voortsleept (papa pakt zijn pijp) en nooit echt boeit. Het taalgebruik is ietwat stijfjes en de karakters zijn nogal voorspelbaar (de hardwerkende Duiste vrienden, het onschuldige Nederlandse meisje en de blije hereniging van Jacob met zijn familie) waardoor de doelgroep, lezers tussen 10 en 12 jaar met kennis van de Tweede Wereldoorlog, nooit echt in het verhaal wordt getrokken. Bevat achtergrondinformatie over zowel het kamp als de tijdsperiode 1930-1940.
Gonda Lesaffer
ua/an/22 j
Het verhaal begint in Duitsland op negen november 1938. Tijdens de beruchte Kristallnacht worden in het hele land duizenden ruiten van Joodse winkeliers ingegooid. Jacob, zoon van een stoffenhandelaar, probeert met zijn familie te ontkomen. Ze worden tegengehouden aan de Nederlandse grens. Alleen kinderen worden toegelaten in de vluchtelingenkampen. Uiteindelijk belandt Jacob met zijn vriend David in Westerbork. Zijn familie scheept met vele andere Joden in op de Saint Barbara die eerst koers zet naar Cuba, dan naar de V.S. Maar het schip keert onverrichterzake terug naar Europa. In juni 1940 komt de familie van David aan in Westerbork. In Drenthe krijgen de Joden tijdelijk onderdak maar ze moeten er hard werken. Einde van het verhaal. De schrijfster slaagt er goed in om de gebeurtenissen van voor W.O. II in Duitsland weer te geven. In Westerbork confronteert ze Mieke, dochter van de Nederlandse boekhouder in het kamp, met de Joodse jongen. Dat Duitse Joden net voor W.O.II als economische vluchtelingen werden geweerd uit de naburige landen vinden wij verbijsterend. We weten ook dat Westerbork tijdens de bezetting van de nazi’s een doorgangskamp was naar de uitroeiingskampen in Duitsland en Polen. Achterin volgt een chronologisch overzicht tot 1940.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.