Ik Jan Cremer
Jan Cremer
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Bezige Bij, 2006 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 8294 |
31/12/2009
In 1969 verscheen Jan Cremers 'documentaire' Made in USA, die na zijn erg succesvolle autobiografische romans Ik Jan Cremer I en II opnieuw de meest uiteenlopende reacties in de Nederlandse pers kreeg. Bepaalde critici omschreven het boek, dat aan zijn zesde druk toe is, als "een dynamische reisgids door onbekend Amerika", anderen typeerden het boek waarin "het allemaal uitbundig neuken en lachen is geblazen" als "oerconventioneel", "uitermate clichématig" en "sensatiebelust". Deze laatste commentaar is niet verwonderlijk omdat liefst 56 van de 243 paragrafen in beslag worden genomen door afbeeldingen van borsten (van behoorlijke omvang) in grof raster. Aanleiding hiervoor is paragraaf 86 waarin Cremer de borsten van Amerikaanse seksbommen zoals Jayne Mansfield, Diana Dors, Elizabeth Taylor, Janet Leigh, Doris Day en Anita Ekberg, die volgens Cremer deel uitmaken van de "Meesterlijke Schepping van God", bezingt: "Welke man voelt niet het hart in zijn kruis kloppen bij het zien van een strakgespannen truitje of een diep décolleté waar het wulpse vlees uitgulpt. Lieflijke vormen warm vrouwenvlees waar het zo lekker tussen liggen is: naakt in alle glorie of gehuld in satijn, leer, zijden of kanten beehaas...". Hoe lyrisch Cremer ook is over de afbeeldingen, slechts weinig lezers zullen de kwaliteit ervan appreciëren. Een doorsnee Snoecks heeft op dit vlak al veel meer te bieden.
Toegegeven, er staan in Made in USA een aantal ontroerende fragmenten zoals Cremers korte terugblik op zijn jeugd in 1945 toen hij de Amerikaanse legende, vooral dankzij de film, leerde kennen: "Lui liggen wij straatschoffies met lefpetten op uitgestrekt in de bios, ons Filmpaleis en leveren kommentaar op de Hollywoodprodukten. Ik ben voor de Cowboys. Ik ben voor de Indianen. 's Avonds dromen wij onder de koude lakens met de schaduwen op de muur van Doris Day, Maureen O'Hara, Ginger Rogers, van Jane Russell, van Esther Williams, Rita Hayworth en Piper Laurie... In de achterzak van onze broeken dragen wij onze Heldinnen van het Witte Doek beduimeld mee...". Ook het volgende fragment, waarin de lezer de auteur in een straalvliegtuig van Pan American naar De Nieuwe Wereld volgt, weet te bekoren. Wat daarna volgt, is echter zo banaal dat het eerder bladvulling is dan opzienbarende informatie over Amerika. Herlezing van Made in USA voegt, zoals Anne Wadman het accuraat verwoordde in de 'Leeuwarder Courant' van 12 april 1969, "niets essentieels toe aan de eerste leeservaring".
Enig pluspunt is dat de held of de antiheld Cremer veel minder in het stuk voorkomt dan in zijn autobiografische romans, tenzij om te observeren en te registreren. Daardoor wint het boek aan slagkracht. De enkele keren dat Cremer toch op het toneel verschijnt, is zijn bijdrage zo klein dat alle aandacht naar zijn tegenspeelsters gaat.
Een monument oprichten voor Cremer of hem op één lijn stellen met grootmeester James Joyce, zoals bepaalde critici al geopperd hebben, lijkt me ongepast. Dit boek en de rest van Cremers oeuvre horen veeleer thuis in de soft-afdeling of het archief van een pornografisch museum. Cremer wordt te veel eer aangedaan indien Made in USA beschouwd wordt als de meest "opzienbarende documentaire over Amerika". Maar met Cremer weet je natuurlijk nooit. [Nicolas Verscheure]
Hans Renders
Na de 'onverbiddellijke bestseller' 'Ik Jan Cremer' (deel 1 en 2) was de auteur de stoere avonturier die de hele wereld rondreisde. Zijn belevenissen in de Verenigde Staten legde hij vast in deze dagboekachtige publicatie. Op het voorplat staat een foto van Cremer met zijn vriendin filmster Jane Mansfield; zij blijkt echter maar een van de vele vriendinnen te zijn geweest die hij in de jetset-achtige wereld van New York tegen het lijf liep. En Cremer zou Cremer niet zijn als hij zijn amoureuze avonturen niet grondig zou documenteren met geestige anekdotes, bijvoorbeeld over de vaststelling dat er homoseksuele stieren bestaan, maar ook met veel foto's van de borsten van zijn veroveringen. In deze midprice-uitgave zijn de foto's vrij kuis, grofgerasterd, afgedrukt, maar ze laten toch weinig te raden over van de voorkeuren van Cremer. In deze uitgave zijn ook recensies van 'Made in USA' opgenomen; opvallend is dat behalve de streng moralistische oordelen er ook een opvallende milde toon in de meeste stukken zit, terwijl dit toch echt niet het beste boek van Cremer is. Normale druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.