Tribal and ethnic footwear of the world : moccasins, sandals, clogs, slippers, boots and shoes
William Habraken (Auteur)
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Export Promotion International, 2005? |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : GESCHIEDENIS : 907.3 HABR XXL |
Besprekingen
31/12/2007
Opanka's, bordeelschuivers, snoekleesten, turftrappers en mocassins ? de wereld van de schoen is onbegrensd en kleurrijk. Die mening is ook William (Boy) Habraken toegedaan, die er met Tribal en ethnic footwear of the world een omvangrijk boekwerk aan wijdde dat zijn gelijke niet kent. Geboren en getogen in de Eindhovense schoenenindustrie is Habraken nu eigenaar van Cortina, een van de grootste Europese schoenenimporteurs. Volgens het Guinness Book of Records bezit hij met ruim 2500 paar de grootste collectie etnische schoenen ter wereld. Die wordt vanaf begin 2008 ondergebracht in het intussen uitgebreid verbouwde museum van wijlen kunstverzamelaar Emiel Veranneman te Kruishoutem (Oost-Vlaanderen).
Dit Engelstalige naslagwerk biedt kleurenafbeeldingen, tekeningen, landkaarten en tabellen. Habraken liet werkelijk geen enkele schoenenvraag onbeantwoord. Vanaf wanneer bestaat er een verschillende linker- en rechterschoen? Welke materialen werden doorheen de eeuwen gebruikt om schoeisel te maken? Wat betekent de krul op veel Indische schoenpunten? De auteur vertelt zo over de geschiedenis van de schoen en zijn productie. Hij gaat in op de vondst van de eerste afbeelding van schoenen van leder, rond 4000 v. C. in Egypte en Mesopotamië, en nog ouder, op de eerst bekende schoenen gemaakt van yucca-vezels. Die laatste werden teruggevonden in de Amerikaanse staat Utah en boden de stapper een zacht bed van hooi. De bodem werd aan de voet vastgebonden d.m.v. plantenvezels, zodat de vroegste schoen wel op een sandaal leek. Dat dit type schoeisel eeuwenlang bijzonder populair bleef, blijkt uit Habrakens afbeeldingen van exemplaren uit Rome en Egypte: uit het Romeinse tijdperk stamt een houten model, terwijl de Egyptenaren tussen 1500 en 500 v. C. een palmblad verkozen als zool voor hun schoeisel. Een muurtekening uit de tombe van Rehl-mi-Re instrueert zelfs hoe sandalen dienden gemaakt te worden.
in de loop der eeuwen is een stoet aan schoenen voorbij geparadeerd: groenfluwelen chopines in de 15e eeuw, gebloemde hakschoenen met rode strik voor heren een eeuw later en nog later een rococoschoen versierd met brokaat. De minder extravagante modellen zouden zelfs vandaag zonder moeite gedragen kunnen worden. Habraken toont nog veel meer universaliteit in ruimte en tijd. Zo verklaart hij waarom de Griekse priesters, maar ook religieuze vertegenwoordigers in Afrika (zoals Nigeriaanse stamhoofden) vaak vleugels aan hun pedila's (een soort touwsandaal) lieten bevestigen; die symboliseerden de verbinding tussen hemel en aarde, tussen mythe en realiteit. De auteur vertelt tevens over kubkabs ? hoge houten sandalen die de Ottomanen soms met parels of fluweel versierden. De stijl doet denken aan de Japanse geta's, de houten klompschoenen die traditionele Japanse vrouwen ook vandaag nog met veel plezier onder hun kimono dragen. In die geta's blijken ook alweer tientallen soorten te bestaan, zoals het keima-type, met één hak hoger dan de andere, of het nikko-type, een vlakke plank met achteraan en in het midden twee houten steunen van gelijke hoogte. Habraken heeft het niet alleen over al die verschillende soorten schoenen die door de eeuwen heen over de hele wereld gedragen werden, hij gaat ook in op het belang van het al dan niet dragen van schoenen (bv. in de Chinese erotiek), en wijdt een heel hoofdstuk aan de traditie van ingebonden voeten, inclusief foto's van mini-schoentjes en verminkte voeten. Nooit eerder was een boek over etnische schoenen zo compleet.
Een minpunt blijft echter de vormgeving als exhaustieve (schoenen)catalogus. De eindeloze reeksen van afbeeldingen, die meestal slechts beperkt van tekst en uitleg zijn voorzien, maken dit boek visueel minder aantrekkelijk voor een breed publiek. De korte paragraafjes tekst trachten zoveel mogelijk informatie mee te geven, maar het grote doorlopende verhaal ontbreekt. "Museumdirecteuren, filmmakers, wetenschappers" vinden allen hun weg naar de collectie en expertise van Habraken. Maar voor een aantrekkelijke bezoekersgids voor het nieuwe museum zal een ander concept nodig zijn. 'Elke schoen vertelt een verhaal', zoals het gelijknamige artikel in 'National Geographic' (september 2006) van Cathy Newman ten overvloede betoogt, waarin ze schoenen als "de spiegel van onze ziel" benadert. Deze aanpak zou de collectie voor een veel breder publiek kunnen ontsluiten. Toch blijft Tribal en ethnic footwear of the world een uniek standaardwerk, dat een fascinerende kijk biedt in de wereld van het etnische schoeisel, en dat aan de hand van overvloedig fotomateriaal.
Wie alvast wil rondneuzen in de uitgebreide collectie van Habraken kan terecht op de museumwebstek www.shoesornoshoes.com, waar je de etnische collectie op basis van periode of land kan ontsluiten. Verder vind je er o.m. een databank over de Shoe Art Collection (schoenen van bekende kunstenaars, al dan niet verwerkt tot kunstwerk) van Pierre Bogaerts en Veerle Swenters, die tevens een onderdak zal krijgen in het geplande 'Shoes or no shoes?'-museum. Een aantal bladzijden van Tribal and ethnic footwear of the world en de bestelgegevens kunnen op deze site worden geraadpleegd. [Marjan Bex]
Drs. Sytske Breunesse
William Habraken werd aan het eind van de Tweede Wereldoorlog geboren in Eindhoven. Zijn vader had een schoenenbedrijf; zelf startte hij toen hij 20 was zijn eigen import/groothandelsbedrijf. Voor zijn veelomvattend werk reisde hij 40 jaar over de wereld. Zo ontstond ook zijn hobby; hij verzamelde meer dan 2500 paar schoenen uit meer dan 155 landen/gebieden. Dit Engelstalige boek is verdeeld in 8 regio's van over de hele wereld. Elk is voorzien van een kaart, beschrijving van het gebied en bevolkingsgroepen, prachtige foto's van allerlei typen schoeisel, klederdrachten, werkplaatsen en veel verklarende informatie. Het boek bevat bovendien een uitgebreide inleiding met algemene achtergrondinformatie en een mooi historisch overzicht over schoeisel met een tijdtabel van 4000 v. Chr. tot 1980 met gedenkwaardige momenten. Niet alleen typen schoeisel, verschillende materialen, gereedschap, technieken als leerlooien, gebruik van kralen, plantaardige en dierlijke verfstoffen krijgen aandacht, ook godsdienstige symbolen die van invloed zijn. Een schitterend, uniek levenswerk.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.