Mandela : het geautoriseerde portret
Mac Maharaj (Redacteur), Tim Couzens (Interviewer), Mike Nicol (Auteur), Kate Parkin (Redacteur)
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt magazijn
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Terra, cop. 2006 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : ZUID-AFRIKA 947 MANDELA |
Besprekingen
31/12/2006
Een team van redactionele medewerkers, van adviseurs tot interviewers en een autoriteit als Mike Nicol die het biografische verhaal voor zijn rekening nam, werkte mee aan dit mooi uitgegeven en met uniek fotomateriaal geïllustreerde 'geautoriseerde portret' van Nelson Mandela. Het boek opent met een uitspraak van Bill Clinton, die meteen de toon zet voor de talrijke andere getuigenissen die verder in het werk zijn opgenomen: "Telkens als Nelson Mandela ergens binnekomt voelen wij, de aanwezigen, ons een beetje groeien, we willen opspringen en applaudisseren, omdat we allemaal op onze beste momenten hem zouden willen zijn."
In zijn 'Woord vooraf' tekent Kofi Annan Mandela als de figuur die "een bron van inspiratie blijft voor miljoenen mensen van verschillende generaties verspreid over de hele aardbol door onder alle omstandigheden resoluut te kiezen voor verzoening in plaats van wederzijdse beschuldigingen, het helen van wonden in plaats van het koesteren van verbittering, vrede in plaats van strijd". Ook aartsbisschop Desmond Tutu beklemtoont in zijn 'Inleiding' de verzoenende rol die Mandela heeft gespeeld, "een van zijn blijvende geschenken aan Zuid-Afrika en de wereld is zonder enige twijfel de Waarheids- en Verzoeningscommissie, waarin de overwinnaars zich wellevend en ruimhartig toonden in hun overwinning, men geen zout wreef in de wonden van de overwonnen vijand." Het is dat woord dat telkens zal terugkeren: 'verzoening'. Het leek er nochtans op dat Mandela ? die geboren werd op 18 juli 1918 in Mvezo, een klein gehucht van het vroegere Transkei ? naar zijn Afrikaanse naam Rolihlala, ('de takken van de bomen trekkend' of 'onruststoker'), door op zeker moment te kiezen voor de strijdende vleugel van het ANC, definitief de weg van de revolutie was ingeslagen. Een weg die hij o.m. samen met Oliver Tambo, die hij aan de universiteit van Fort Hare had leren kennen, en met Walter Sisulu wilde gaan. In een boeiend geschreven verhaal wordt Mandela's leven uitgetekend, een leven dat steeds vastere vormen aannam binnen de krijtlijnen van zijn inzet voor de onderdrukten in zijn land. Hoe zaken die tot het privéleven behoren hem mee hebben gevormd, wordt o.m. duidelijk aangetoond door zijn beslissing het voor hem door het stamhoofd gearrangeerde huwelijk af te wijzen. Zonder verder aan mythevorming te doen wordt de periode van zijn eerste huwelijk (met Evelyn Mase) besproken, net als zijn kennismaking met Winnie, de vrouw die hem later zoveel pijn zou bezorgen. Na dit uitgebreide, met getuigenissen van vrienden en uittreksels uit brieven van Mandela zelf, bijzonder goed gedocumenteerde eerste deel ('De lokroep van de vrijheid. 1918-1964), volgt het hoofdstuk waarin Mandela als het ware 'Uit de duisternis' spreekt: van 1964 tot 1990 werd hij gevangen gezet. Zeker in de eerste periode van zijn opsluiting maakte hij op een brutale en vaak onmenselijke manier kennis met de hardheid van het gevangenisleven. Gaandeweg zal de behandeling versoepeld worden, zeker omdat Mandela op geen enkel moment heeft nagelaten alle mogelijke middelen aan te wenden om zijn situatie, en meteen ook die van zijn medegevangenen, te verbeteren. Zo schrijft hij op een bepaald moment: "Wij willen geen gelijkheid op lager niveau; wij strijden voor gelijke behandeling van iedereen op hoger niveau." Daar op Robbeneiland werkt hij, buiten medeweten uiteraard van de bewindvoerders en zijn bewakers, aan zijn autobiografie De lange weg naar vrijheid. En wat hem het meest tekent, zeker in het licht van de verzoenende rol die hij later als president van zijn land zal spelen, is de niet aflatende inzet die hij aan de dag legt om zijn blanke meesters te doorgronden, om wat hen drijft te leren begrijpen (maar niet te aanvaarden). Daar is het dat hij de angst heeft leren zien die mensen tot de stringente houding heeft gebracht de rechten van hun medemensen blijvend, tegen alle principes van rechtvaardigheid in, te negeren. Aangrijpend, zeker om de mens Mandela verder te doorgronden, zijn de brieven die hij vanop Robbeneiland schreef naar aanleiding van de dood van zijn zoon Thembi, die omgekomen was in een verkeersongeval. Deel drie van het portret schetst de periode van 1990 tot nu, wanneer hij 'Eindelijk vrij' is gekomen. Mandela groeit uit tot een wereldleider, met het morele gezag dat hij letterlijk en figuurlijk bleef uitstralen ook wanneer het hem privé minder goed ging. Dat hij na zijn ambtsperiode als president toch nadrukkelijk blijft wegen op het politieke bestel in zijn land, wordt o.m. geïllustreerd door het feit dat hij bekend maakte dat zijn zoon Makgatho aan aids was gestorven. "Een krachtig gebaar om de ziekte van zijn stigma te ontdoen", maar even nadrukkelijk een politiek statement, waarmee hij de regering van Thabo Mbeki op haar verplichtingen wilde wijzen ook effectief iets te doen aan de gezondheidszorg in het land. Als afsluiter staan in het boek een hele reeks getuigenissen, die perspectieven openen op de figuur van Mandela, zijn betekenis als mens en als politicus en als voorganger in de strijd voor rechtvaardigheid. Typerend is de uitspraak van schrijfster Antjie Krog: "Alles wat hij doet, is geworteld in het besef dat hij alleen tot volle wasdom kan komen als zijn hele gemeenschap dat doet." Dat is Nelson Mandela, voor wie het individuele belang altijd moet wijken voor het belang van allen. [Jooris Van Hulle]
Frits Baarda
Geautoriseerde biografie met veel foto's en documenten over de man die uitgroeide van 's werelds meest beroemde gevangene tot president van Zuid-Afrika en politiek figuur met mythische afmetingen. Zo'n zestig wereldleiders en beroemde vrienden (onder anderen Clinton, Blair, Bono, Mohammed Ali) lieten zich over Mandela's betekenis interviewen. Kofi Anan schreef het voorwoord, Desmond Tutu de inleiding. In drie hoofdstukken wordt Mandela's leven verteld: jeugd en vrijheidsstrijd (1), gevangenschap (2), presidentschap en wereldinvloed (3). De Zuid-Afrikaanse auteur schreef een biografische verhaal. De zestig interviews zijn op donker papier gedrukt en over hele boek verspreid. Veel foto's, waaronder onbekende, verluchtigen tekst. Ook zijn brieven van Mandela en affiches afgedrukt. De uitvoering van dit monumentale boek is luxe. Teksten zijn leesbaar, ondanks ruime regelbreedte. Met register en bibliografie. Een indrukwekkende, maar vrijwel kritiekloze hagiografie die de eerdere geautoriseerde biografie ('Mandela' door Anthony Sampson, 1999)* en autobiografie ('De autobiografie van Nelson Mandela')** alleen dankzij foto's en interviews aanvult.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.