De heksen en hun buren : heksenprocessen in de Lage Landen 1598-1652
Jos Monballyu
Jos Monballyu (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Acco, 2006 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 395.3 MONB |
31/12/2006
Dit boek is ontstaan uit een cursustekst bij het college strafrechtsgeschiedenis aan de KU Leuven en Kortrijk. Ook al kan het werk zijn oorsprong niet verbergen, het belang ervan overstijgt ruimschoots een studentenpubliek.
Zes eeuwen strafrecht illustreert hoe het recht in onze contreien zich voortdurend vormt en wijzigt onder invloed van ideologische, politieke, sociaal-economische en culturele factoren die op een bepaald ogenblik in de maatschappij overheersend zijn. Tussen 1400 en 1750 bestond er een strafrecht dat hoofdzakelijk gebaseerd was op religie, traditie en autoriteit en functioneerde als een instrument in handen van de monarchie of zijn vertegenwoordigers. De straffen waren toen gekenmerkt door openbaarheid en gerichtheid op het lichaam, wat resulteerde in wrede en theatrale executies.
Vanaf 1750 leverde het gedachtegoed van de verlichting een scherpe kritiek op dat oude strafrecht, waarvan vooral de wreedheid en willekeur werden aangeklaagd. Die kritiek mondde uiteindelijk, mede onder invloed van de Franse Revolutie, uit in een nieuw, rationalistisch strafrecht dat humaniteit hoog in zijn vaandel voerde en zijn neerslag vond in het Belgische strafwetboek van 1867. Dat behartigde uiteindelijk vooral de belangen van de aan de macht zijnde liberale burgerij. Vanaf 1880 kantelde echter het rationalistische mensbeeld, wat leidde tot een aantal belangrijke bijzondere strafwetten bovenop het strafwetboek van 1867, die uitgingen van een totaal ander mensbeeld. Naast de homo economicus had men nu ook aandacht voor de homo criminalis, zijnde de gedegenereerde, geperverteerde persoonlijkheid uit de onderste laag van de samenleving, en de homo sociologicus, zijnde de mens als speler van sociale rollen en de bij die rollen horende verwachtingspatronen. Het gevolg is dat men nu een strafrecht met drie gezichten kent.
In het boek wordt ingegaan op vier fundamentele vragen van elk strafrecht. Wie straft? Wat straft men? Hoe straft men? En waarom straft men? Die vragen komen aan bod in hoofdstukken die de klassieke indeling van het strafrecht volgen, nl. de bronnen van het strafrecht, de criminele justitie of het strafrechtelijke apparaat, de misdrijven en de straffen. Er wordt bijzondere aandacht besteed aan de criminalisering en decriminalisering van zelfmoord, aan het hekserijmisdrijf en de persmisdrijven, en de strafrechtspleging. De uitvoerige inleiding bevat een lezenswaardig overzicht van de verklaringstheorieën voor de grote verandering in het strafrecht tussen het Ancien Régime en de 19e eeuw.
Auteur Jos Monballyu slaagt erin deze juridische materie boeiend te beschrijven. [Walter Smits]
Redactie Vlabin-VBC
Hoewel de gestructureerde opbouw verraadt dat het boek gebaseerd is op een universitaire cursus strafrechtsgeschiedenis (KU Leuven), overstijgt dit boeiende werk ruimschoots het studentenpubliek. Monballyu demonstreert hoe het strafrecht in de Zuidelijke Nederlanden, vanaf de late middeleeuwen tot op heden, zich voortdurend vormt en wijzigt onder invloed van politieke, sociaal-economische en culturele factoren. Het boek behandelt vier fundamentele vragen (Wie straft, en wat, hoe en waarom straft men?) in hoofdstukken die de klassieke indeling van het strafrecht volgen, namelijk de bronnen van het strafrecht, het strafrechtelijke apparaat, de misdrijven en de straffen. Bijzondere aandacht komt er voor de criminalisering van zelfmoord, het hekserijmisdrijf, de persmisdrijven en de strafrechtspleging. De uitvoerige inleiding vat de verklaringstheorieën samen voor de grote verandering in het strafrecht tussen het Ancien Régime en de negentiende eeuw. Een selectieve bibliografie en registers vervolledigen dit handzame overzicht. Gezet in vrij kleine letter.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.