Mark Rothko
Suzanne Pagé
Suzanne Pagé (Redacteur)
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Uitgeleend
|
Paris-Musées, 2006 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : KUNST : 700 BONNARD |
31/12/2006
De schilderijen van de Franse schilder Pierre Bonnard (1867-1947) zijn staaltjes van creatief kijken. Niet gestoord door de beperkende eisen van een naïef realisme, modelleert hij de werkelijkheid naar zijn eigen blik. In zijn ogen kan een landschap de merkwaardigste kleuren aannemen, een badkamer kan scheef staan, een lichaam kan uitgerekt of op een rare manier gebogen zijn. Dat zijn geen loze fantasietjes, maar kanttekeningen bij de voorgeprogrammeerde, dus half blinde blik. Bonnard schildert de werkelijkheid zoals hij ze gezien heeft op een welbepaald moment, en laadt ze door zijn eigenzinnig coloriet en perspectief op met intensiteit en betekenis. Een lichtinval kan een simpel tafereel betoveren, enkele welgekozen kleuren kunnen -- bv. in een lichaam of een hoofd -- iets verschrikkelijks aanrichten. Zoals in zijn zelfportretten, waar hij zichzelf in de vreselijkste kleuren te kijk zet. Of in de onthutsende schilderijen waarin zijn tot dagelijks baden veroordeelde vrouw Marthe het object is van zijn scherpe, genadeloze blik. In een cyclus van zijn pas verschenen dichtbundel Blauwziek maakt Bernard Dewulf de arme Marthe tot subject, en laat haar pertinente uitspraken doen over de manier waarop haar man, haar schilder werkt: "Zeg mij wat is mijn kleur / Hij schildert mij bont en blauw / tot mijn vlees hem staat." Zo is het. Bonnard doet geen poging om het leven in verf te vatten, maar probeert -- zoals hij het zelf zegt -- "de verf levensvatbaar te maken". En dat is hem in de meeste van zijn werken wonderwel gelukt.
Een relatief klein gedeelte van Bonnards schilderijen -- honderd op een totaal van ongeveer 2200 -- kan je bekijken in deze Engelstalige catalogus, die verscheen naar aanleiding van een tentoonstelling in het Musée d'Art Moderne van Parijs (2 februari -7 mei 2006). Een aantal van de zelfportretten en badkamerschilderijen staan erin, maar ook vele landschappen, huiselijke taferelen en stillevens. Hoewel volgens de conventionele normen niet altijd even mooi, zijn bijna alle gekozen werken intrigerend. Door de merkwaardige perspectieven, die maken dat Bonnards werken altijd ook boeiende lessen in waarneming zijn, en vooral door het onmogelijke kleurenpalet, dat op het doek toch altijd weer geloofwaardig wordt gemaakt. Met het oog hierop is het overigens niet onbelangrijk dat de reproducties in het boek van een uitstekende kwaliteit zijn.
Vooral de late Bonnard is indrukwekkend, en alleen al voor de schilderijen uit zijn latere periode is deze uitgave de moeite waard. Naast de zelfportretten en de Marthe-doeken zijn ook de tuinschilderijen onvergetelijk. Het allerlaatste werk dat Bonnard geschilderd heeft bv., dat een amandelboom in volle bloei afbeeldt. Vlak voor zijn dood, toen hij er zelf de kracht niet meer voor had, zou de schilder aan zijn neef gevraagd hebben om links beneden op dit doek een strook groen in geel te veranderen. Het zegt veel over hoe Bonnard voortdurend met zijn werken bezig was (dikwijls deed hij jaren over een schilderij). En zo nauwgezet hij schilderde, zo bewust van de impact van elke tint en elke verfstreek, zo moet zijn oeuvre ook bekeken worden.
Behalve met de schilderijen (die overigens alle vergezeld gaan van een korte, verhelderende tekst) kan je in deze catalogus kennismaken met een aantal van Bonnards foto's (een kortstondige bezigheid) en zijn tekeningen (een doorlopende praktijk). En er is ook veel tekst: een inleiding, die het parcours van de tentoonstelling/het boek volgt en daarbij de algemene kenmerken en de evolutie van dit oeuvre schetst, maar ook bijdragen die ingaan op specifieke aspecten van zijn werk. Zo is er een boeiend essay over Bonnards 'passiviteit', waarin Yve-Alain Bois o.m. uitlegt waarom Picasso met zijn kritiek op Bonnard duidelijk maakt dat hij zijn oeuvre slecht bekeken heeft, en behandelt Georges Roque Bonnards bijzondere ideeën m.b.t. 'het oppervlak' en (hoe kan het anders?) zijn kleurgebruik. Verder wordt er in aparte stukken aandacht besteed aan de foto's en de tekeningen, en zijn er interviewfragmenten van kennissen en bewonderaars (o.a. Henri Cartier-Bresson en Karel Appel). Het nawerk is degelijk en uitgebreid. Wie nog niets over Bonnard in zijn rekken heeft staan, doet met de aankoop van deze mooi verzorgde en intelligent opgezette catalogus beslist een goede zaak. [Koen Van Baelen]
Redactie Vlabin-VBC
In deze Engelstalige catalogus bij een tentoonstelling in het Musée d'Art Moderne van Parijs kun je middels honderd mooi in kleur gereproduceerde schilderijen en tekeningen kennismaken met het werk van de Franse kunstenaar Pierre Bonnard (1867-1947). Vooral de late Bonnard is indrukwekkend. Zijn beste werken zijn even merkwaardige als sublieme composities, waarin hij in een gedurfd kleurenpalet landschapppen, huiselijke taferelen, zichzelf of zijn echtgenote 'verbeeldt', zich trefzeker en zelfbewust losschilderend van de academisch correcte vormen en verhoudingen. Bonnard beseft als modern schilder dat je het leven niet in verf moet proberen te vatten, maar dat het erom gaat "de verf levensvatbaar te maken". Alle afbeeldingen worden begeleid door een korte, verhelderende tekst. De inleiding en essays geven een goed zicht op de belangrijkste aspecten van Bonnards kunst, en ook de interviewfragmenten (o.a. van Henri Cartier-Bresson en Karel Appel) zijn mooi meegenomen. In het uitgebreide nawerk een chronologie, technische noten, een bibliografie en een tentoonstellingsgeschiedenis.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.