Getekend, Jan R. : Jan Rombouts, een renaissancemeester herontdekt
Yvette Bruijnen
Joris Janssens (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Vantilt, cop. 2006 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : OVER LITERATUUR-SCHRIJVERS : NEDERLANDS 855 JANS |
31/12/2007
De weifelende ezel is de handelseditie van het proefschrift dat Joris Janssens in 2004 verdedigde aan de KU Leuven. Het is een studie op het snijvlak van literatuurwetenschap en het onderzoek naar de vorming van nationale identiteit(en), zoals blijkt uit de ondertitel: 'over Vlaamse identiteit en Nederlandse poëzie 1893-1925. Janssens focust op de moeizame relatie tussen Vlaanderen en Nederland die er in het literaire bedrijf heerst, tracht gehanteerde denkschema's op het spoor te komen en probeert die dan te extrapoleren naar het niveau van het nationale bewustzijn.
Verwacht daarbij geen boek over poëzie. Janssens onderzoekt een metadiscours, nl. het debat over poëzie. In de discussies die daarover gevoerd werden in ? vaak obscure ? tijdschriften analyseert hij de strategieën die auteurs gebruiken om aanzien te verwerven of de tegenpartij in diskrediet te brengen. Hij plaatst zich daarmee enerzijds in het onderzoek naar het literaire veld zoals Bourdieu dat in de literatuurwetenschap heeft geïntroduceerd en anderzijds doet hij aan discoursanalyse. Zoals gezegd gaat zijn speciale aandacht daarbij uit naar de Noord-Zuidkwestie: hoe verhoudt het Vlaamse literaire systeem zich t.o.v. het Nederlandse en vice versa? Wanneer is er contact en interactie? In welke discussies staan beide delen van het taalgebied lijnrecht tegenover elkaar?
Janssens bevestigt de hypothese die door zijn promotor Hugo Brems eerder al werd verdedigd, nl. dat er hardnekkige clichés over de Vlaamse en Nederlandse letteren (en bijgevolg: identiteit) bestaan die telkens gereproduceerd worden. De Vlaamse literatuur is fris, krachtig, spontaan, vol gevoel en geëngageerd; in Nederland worden dorre, saaie, intellectuele boeken geschreven en heeft men een autonome visie ("kunst om de kunst"). Ook in de kritiek doen deze gemeenplaatsen duidelijk dienst, maar de waardering die aan de begrippen gegeven wordt, verschuift wel voortdurend. Is in het begin van de onderzochte periode Nederland een voorbeeld voor Vermeylen die "more brains" in de Vlaamse literatuur bepleit, dan verandert dat tijdens het expressionismedebat waarin de Nederlandse auteurs, die gemakshalve op een hoop worden gegooid en afgeserveerd als epigonen van Tachtig, als antimodel fungeren. Vooral de conclusie dat de begrippen waarmee Vlaanderen resp. Nederland worden aangeduid rekbaar zijn en dat de beelden van beide delen van het taalgebied "buigzaam, kwetsbaar en soms inconsistent" zijn, is van belang. Er bestaat niet zoiets als een Vlaamse of een Nederlandse literatuur of identiteit. Het zijn allemaal strategische constructies die ingezet worden als het de schrijver uitkomt om zichzelf te positioneren.
Behalve dit relevante inzicht, dat in dit boek rijk geïllustreerd wordt, biedt De weifelende ezel ook een prima literatuurgeschiedenis. Het zoomt in op een belangrijke periode en heeft ook aandacht voor het functioneren van die auteurs die in een minder gedetailleerd overzicht uit de boot vallen. Het overkoepelende verhaal is daarbij het traditionele. Dat modificeert Janssens niet of nauwelijks, wel stoffeert hij het met vele boeiende voorbeelden. [Carl De Strycker]
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.