Fundering voor de metafysica van de zeden
Immanuel Kant
Immanuel Kant (Auteur), Jabik Veenbaas (Vertaler), Willem Visser (Vertaler)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Boom, cop. 2006 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 156.2 KANT |
31/12/2007
Twee dingen vervullen de geest met steeds nieuwe en toenemende bewondering en eerbied, hoe vaker en langduriger het denken zich ermee bezighoudt: de sterrenhemel boven mij en de morele wet in mij." De bekende uitspraak waarmee Immanuel Kant zijn Kritiek van de praktische rede besluit, en die ook op de achterflap staat te lezen van deze schitterende vertaling, is een van de schaarse lyrische ontboezemingen in een majestueus 'denkwerk', waarin al de lijnen van het verlichtingsdenken convergeren.
De basis van zijn ethisch systeem had Kant al gelegd in zijn beknopte, maar fundamentele traktaat Fundering voor de metafysica van de zeden. De autonomie van de menselijke rede, de vrijheid, de goede wil, de morele plicht, en zijn roemruchte 'categorische imperatief' had hij daar al gemunt als de basisconcepten van zijn moraalfilosofie. De Kritiek van de praktische rede bouwt hierop verder, maar volgt de axiomatische en deductieve structuur van zijn eerste hoofdwerk, de Kritiek van de zuivere rede, waarin Kant het bereik van het menselijk kenvermogen had begrensd tot de ervaarbare, gedetermineerde wereld van de verschijnselen, maar waarin hij de weg al had vrijgemaakt voor de autonomie van het morele denken. Als morele, vrij handelende wezens behoren we volgens Kant immers tot een 'rijk der doelen', buiten de wereld waarin de natuurwetten heersen.
De praktische rede, of eigenlijk de rede in haar praktisch gebruik, primeerde voor hem op het theoretische gebruik ervan. Maar de regels van dit praktisch gebruik mochten onder geen beding verwijzen naar empirisch gegeven behoeften of verlangens. Kants 'categorische imperatief' als hoogste morele wet is een louter formeel handelingsprincipe, dat juist daardoor universele geldigheid kan claimen.
Kant heeft het denken in het algemeen en het denken over moraal ongetwijfeld grondig dooreengeschud. Zijn pogingen om een universalistische ethiek te ontwerpen werken tot op onze dagen door in de mensenrechtenethiek, medische en andere plichtenleren, gedragscodes en procedurele ethieken. Alle ethiek die zich inspireert op Kant wordt 'deontologisch' genoemd. Intentie en plicht staan erin centraal, maar er wordt gelukkig meer rekening gehouden met de gevolgen van ons morele handelen dan Kant zou accepteren. Voor hem bestonden er geen uitzonderingen op de regels en geen waardeconflicten.
Het boek werd luxueus uitgegeven, met leeslint, verzorgde bladspiegel en goede verklarende annotaties, een naam- en zaakregister, een verhelderende inleiding, en een handige leeswijzer op de rechterbladzijde. De filosofische precisie en complexiteit van Kants analyses werden zeker niet verguld door een flitsende en heldere stijl, maar de vertalers hebben zich voorbeeldig gekweten van hun taak. [Hedwig Billiet]
H. Gelens
Deze tweede 'Kritiek' van de verlichtingsfilosoof Immanuel Kant (1724-1804), waarin diens ethische gedachtegoed centraal staat, wordt wel het hart van Kants kritische filosofie genoemd. Volgens Kant beschikt de mens over de vrijheid om zijn behoeften en neigingen te weerstaan. De mens kan zich afvragen wat men behoort te doen in de concrete situatie waarin hij zich bevindt. De basiswet van Kants zuivere praktische rede luidt: 'Handel zo dat de maxime van je wil altijd tegelijk als principe van algemene wetgeving kan gelden.' Veel (moraal)filosofen na Kant reageerden op dit werk en het is dan ook niet uit de geschiedenis van de filosofie weg te denken. In hedendaagse discussies, zoals rond het ethisch relativisme, speelt Kants ethiek nog altijd een belangrijke rol. Dit vertalersduo vertaalde eerder Kants 'Prolegomena' en de 'Kritik der reinen Vernunft'. Ook dit keer levert het voortreffelijk werk af. Met een verhelderend 'Ten geleide', scherp geformuleerde annotaties en een handig register.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.