Pas sur la bouche
Alain Resnais
André Fontaine (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Roularta Books, 2007 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : GESCHIEDENIS : 929.9 FONT |
31/12/2007
André Fontaine een sterreporter noemen is hem onrecht aandoen. Fontaine, die van 1947 tot 1991 verbonden was aan 'Le Monde', klom daar op van redacteur buitenland tot hoofdredacteur en uitgever. Zijn wereldwijd informatienetwerk straalde uit naar de belangrijkste politici, staatslieden, schrijvers, wetenschappers en historici, met wie hij op voet van gelijkheid discuteerde. In dit diepgravende boek over de Koude Oorlog heeft Fontaine absolute objectiviteit betracht, al maakt hij geen geheim van zijn anticommunistische opinie en zijn afkeer van stalinisme en maoisme. De overwinning van 'het Westen' aan het einde van de Koude Oorlog ? voor Fontaine ook wel de "Derde Wereldoorlog" ? juicht hij dan ook toe. Bij hem is er overigens ook geen sprake van een gemakkelijk anti-Amerikanisme, al verzwijgt hij de blunders en misdaden van het Witte Huis niet. Zo verwijst hij naar de excessen van het "Amerikaanse militair-industrieel complex", en naar de krasse taal en dito daden van Nixon, o.m. over Salvador Allende: "We moeten de klootzak verpletteren" ? wat prompt gebeurde. Met nog een staaltje van kleurrijk taalgebruik, maar dan uit het andere kamp, citeert Fontaine de Sovjetleider Nikita Chroesjtsjov, die zich in oktober 1962 op lichtzinnige wijze in de Cuba-crisis stortte. Chroesjtsjov noemde de militaire sovjethulp aan Fidel Castro (atoomraketten incluis) "een egel in de broek van Uncle Sam". Die kwinkslag vloekte met de ernst van de situatie, want op geen enkel moment heeft de wereld zo dicht bij een atoomcatastrofe gestaan. Hoe afschuwelijk Stalins terreur ook was, op buitenlands terrein was hij volgens Fontaine voorzichtiger dan de 'sympathieke' Chroesjtsjov, die in zijn geheim rapport op het 20e partijcongres van 1956 Stalin met alle schuld belaadde voor misdaden waaraan hij voluit had meegedaan. Inzake Cuba roemt Fontaine de vastberadenheid en de diplomatieke kundigheid van president Kennedy, die door Chroesjtsjov sterk werd onderschat. Andere uitverkorenen zijn zowel Gorbatsjov als Jeltsin. De auteur prijst Gorbatsjovs "diepe menselijkheid" en Jeltsins "onbedwingbare vastbeslotenheid en moed" waarmee hij de putsch van het laatste carré stalinisten het hoofd heeft geboden.
Schitterend is Fontaines beschrijving van de Hongaarse opstand (1956), de Praagse lente (1968) en vooral van de Poolse bevrijdingsstrijd. Daar werd het door metaalmoeheid aangetaste IJzeren Gordijn aan het wankelen gebracht met een breekijzer, gesmeed uit een onbuigzame legering van arbeiders, intellectuelen en de katholieke kerk. Dit zijn slechts enkele flitsen uit een historisch vuurwerk dat de hele aarde omspant.
Fontaine waarschuwt daarbij echter ook voor gejubel en zelfverheerlijking van het Westen. Zo schrijft hij dat "met uitzondering van de Tweede Wereldoorlog de 'hete' episoden van dit conflict meer mensenlevens hebben geëist dan welke oorlog in de geschiedenis ook". Denk maar aan Korea en Vietnam, met naar schatting tussen de 15 en 30 miljoen slachtoffers.
Fontaine staat sceptisch tegenover boude stellingen over "het einde van de geschiedenis" zoals dat al in 1806 door Hegel werd aangekondigd. Tot 11 september 2001 kon het Westen op zijn lauweren rusten. Nu moeten de VS en de andere democratieën "het hoofd bieden aan een meedogenloze en veelvormige tegenstander waarvan niemand durft te voorspellen wanneer en hoe ze dat zullen klaren". Fontaine herinnert aan de woorden van de Griekse historicus Polybius, die in de tweede eeuw v. C. schreef: "Alle staten, ongeacht welke, zullen ten onder gaan" en wel door "een agressie van buitenaf of omdat een kwaad, inherent aan hun aard, tot ontwikkeling komt". Zelfgenoegzaamheid en triomfalisme zijn dus uit den boze. Fontaines boek is een vraagbaak met feiten en scherpe karaktertekeningen voor allen die een uitweg zoeken. [Robert Schoeters]
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.