Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt magazijn
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Harmonie, 2006 |
MAGAZIJN : SCHOOLCOLLECTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : SKEL |
Besprekingen
31/12/2006
De aandacht die Britse kinderboekenauteurs ten deel valt sinds het succes van J.K. Rowling en Philip Pullman neemt regelmatig magische proporties aan. Vooral als op de boeken en manuscripten van deze schrijvers het etiket 'fantasy' geplakt kan worden. Aan potentiële uitgevers is dan geen gebrek. En filmproducenten staan al in de rij lang voordat het boek in de boekhandel ligt. Of het verhaal ook echt goed is qua stijl en plot is helaas vaak van ondergeschikt belang. Zodra Rowlings en Pullmans (verkoop)successen ook maar enigszins geëvenaard lijken te kunnen worden, initieert de boekenwereld schaamteloos een intensieve jachtpartij.
Een van de jachttrofeeën van 2005, buitgemaakt door Puffin en Warner Bros, was Matthew Skeltons debuut Endymion Spring. Opvallend aan dit debuut is dat het meer is dan goed verkopende magische kitsch over onnavolgbare toverij en de eeuwige strijd tussen goed en kwaad. Endymion Spring is een heel aardig verhaal -- in navolging van Cornelia Funkes Hart van inkt -- over de macht, kracht en magie van boeken, dat -- heel origineel -- is geschreven vanuit de geschiedenis van de boekdrukkunst.
Skelton (35), aan de Universiteit van Alberta (Canada) afgestuurd in de Engelse taal- en letterkunde en in Oxford gepromoveerd, heeft vermoedelijk zijn inspiratie opgedaan tijdens zijn verblijf in Mainz, waar hij als gastdocent boekwetenschappen verbonden was aan de Johannes-Gutenberg-Universität, de universiteit die vernoemd is naar de enige ware uitvinder van de boekdrukkunst, Johannes Gutenberg.
Gutenbergs geschiedenis is een interessante, en omgeven met legenden. Vooral over de rol die Johann Fust in Gutenbergs leven heeft gespeeld, bestaan verschillende verhalen. Enerzijds is er het vermoedelijk historisch juiste verhaal dat de welgestelde Fust als financier en mede-eigenaar in Gutenbergs onderneming stapte, zodat Gutenberg zijn hoofdwerk, het maken van de 42-regelige Gutenbergbijbel, kon verwezenlijken. Gutenberg raakte in de loop van de tijd echter in conflict met Fust, die zijn geld terugeiste, waarna de drukkerij in zijn handen kwam.
Anderzijds is er de authentieke legende over Fust als trouwloze knecht van Laurens Janszoon Coster uit Haarlem, die in Nederland lange tijd, maar onterecht, als de uitvinder van de boekdrukkunst is beschouwd. Deze legende is daadwerkelijk opgeschreven door Hadrianus Junius, door de Staten van Holland in de 16e eeuw aangesteld als 'landsgeschiedschrijver'. In zijn Batavia (1570) vermeldt Junius voor het eerst de naam van Coster. Deze had volgens Junius de gewoonte voor zijn kleinkinderen letters te snijden uit beukenschors en deze als stempels te gebruiken. Later gebruikte hij metalen letters. Een knecht, Johann Faust (een naamsverbastering die door Erasmus in het leven is geroepen), vertrok in de kerstnacht van 1440 met al het drukkersgereedschap naar Mainz en begon daar een drukkerij.
Skelton heeft voor zijn Endymion Spring zowel het historisch juiste verhaal als de authentieke legende gebruikt. Skeltons Fust is namelijk zowel Gutenbergs geldschieter als Costers oneerlijke knecht, die, zoals Faust, zijn ziel aan de duivel heeft verkocht in ruil voor alle rijkdom en kennis in de wereld. Die kennis is verborgen in een blanco boek, waarvan de bladzijden zijn vervaardigd van 'volmaakt' perkamentpapier. Dat perkament is op zijn beurt gemaakt van de huid van de "zeldzaamste, mystiekste" draak der draken. "Een draak die volgens de overlevering in de Hof van Eden geleefd zou hebben en de geheimen van de eeuwige wijsheid in zijn huid draagt". Alleen met het bloed van een onschuldig kind kan het magische maagdelijk witte boek gelezen worden.
Fust heeft de Haarlemse Coster het blanco boek weten te ontfutselen, waarna hij met zijn hulp Peter Schöffer uit Gernsheim (die zowel in Endymion Spring als in werkelijkheid een schrijver was in de bibliotheek in St. Victor in Parijs) naar Mainz vertrekt om op slinkse wijze een aandeel in Gutenbergs drukkerij te bemachtigen. Bij Gutenberg ontmoet Fust Endymion Spring, Gutenbergs drukkersjongen en de held uit de titel. Endymion ontdekt het blanco boek dat Fust bij zich heeft en bemerkt tot zijn verbazing en ontzetting dat hij de geheimen die het perkamentpapier voor anderen verborgen houdt kan lezen.
Met de hulp van Peter Schöffer besluit Endymion het boek, dat een gevaarlijk bezit blijkt als het in verkeerde handen komt, te verstoppen in een bibliotheek mijlen van Mainz vandaan. De keus valt op Oxford. Sinds Endymion het boek daar verstopt heeft, zoeken bibliofiele machtswellustelingen ernaar, maar het openbaart zich pas in het heden (het begin van Endymion Spring) aan de twaalfjarige Amerikaanse Blake Winters, die met zijn zusje Duck tijdelijk in Oxford verblijft, waar zijn moeder, een academica, onderzoek moet doen. Na Blakes ontdekking wordt het blanco boek de inzet van een machtsstrijd en ontvouwt zich een thrillerachtige plot.
Het moet gezegd: Skelton heeft een intrigerend en historisch degelijk onderbouwd uitgangspunt gekozen voor zijn boek. Maar een goed verhaal heeft meer nodig dan dat. Skelton roept vanaf de eerste bladzijden veel sfeer op door zijn beeldende schrijfstijl -- Mainz rond 1452 en hedendaags Oxford waar de avonturen zich beurteling afspelen lenen zich daar ook buitengewoon goed voor --, maar Endymion Spring is toch niet helemaal de whodunit die je (zoals je na het lezen van de eerste bladzijden verwacht) de adem doet inhouden en je volledig in zijn greep houdt. Het hoort net niet thuis in de rij boeken waarover Blake opmerkt: "sommige boeken blijven je heel lang bij, ook nadat je ze gelezen hebt, en spoken door de rommelige hoeken en gaten van je geest".
De complottheorie die Skelton de lezer voorschotelt, is zodanig complex dat de spanning soms uit het verhaal verdwijnt. Daarnaast weet Blake net iets te gemakkelijk de geheimen en het doel van het blanco boek te duiden. Hij gaat van te veel vooronderstellingen uit en moet te veel aannames doen, wat ten koste gaat van zijn geloofwaardigheid.
Of Endymion Spring de moeite van de door de uitgevers geïnitieerde jachtpartij waard was kan je je daarom afvragen. Dat neemt niet weg dat Endymion Spring een verdienstelijk debuut is en dat er voor boekenliefhebbers genoeg te beleven valt in Skeltons ondergrondse schimmelige schemerige bibliotheekgangen in Oxford, waar suggestieve mysterieuze schaduwen en schimmen je de stuipen op het lijf jagen. [Mirjam Noorduijn]
Andrea Oostdijk
De 12-jarige Blake en zijn slimme zusje Duck verblijven noodgedwongen in Oxford, waar hun moeder wetenschappelijk onderzoek doet. Ze zijn er eenzaam en vervelen zich. Dan vindt Blake een magisch boek met de naam Endymion Spring op het omslag. Het blijkt de sleutel tot een onuitputtelijke bron van kennis te zijn, waar op geaasd wordt door volwassenen met kwade bedoelingen. De avonturen van Blake worden afgewisseld met de geheimzinnige voorgeschiedenis van het boek, afgedrukt op papier dat een antieke indruk maakt. De auteur combineert een detectiveachtig fantasyverhaal met historische feiten rond de ontdekking van de boekdrukkunst en de Faustlegende. Zijn uitgebreide research blijkt onder andere uit het dankwoord achterin. De spanning wordt opgebouwd door mysterieuze gebeurtenissen en personages. De ontknoping kent traditioneler spanning: een gevecht bovenop een hoog gebouw. De auteur geeft zijn niet opmerkelijke stijl kleur met beschrijvingen van het pitoreske Oxford en, meer en minder geslaagde, beeldspraak. Het omslag is een spannende combinatie van een foto en een ouderwetse boekomslag. De filmrechten van dit debuut liggen inmiddels bij Warner Bros. Vanaf ca. 11 jaar.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.