1000 jaar slaaf : de vloek van Zwart-Afrika
Mark Heirman
Mark Heirman (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Houtekiet, 2006 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 205 HEIR |
31/12/2006
Filosoof en publicist Mark Heirman publiceert het twaalfde deel van zijn 'magnum opus', waarin hij vanuit historisch, politiek en filosofisch perspectief het mysterie van de hedendaagse wereld wil ontrafelen. Sinds 1995 verschijnt jaarlijks een boek: over het Europese project, over Afrika, over de joodse geschiedenis, over de islam, over de Verenigde Staten enz. In dat perspectief zou Beschavingen botsen niet het orgelpunt moeten vormen, de ultieme synthese, waarin de eindjes aan elkaar worden geknoopt. Dat is niet het geval, van een afgewerkte cyclus is plots geen sprake meer. Of het opus met dit boek is voltooid, is dan ook een raadsel.
De titel is een rechtstreekse verwijzing naar het standaardwerk Botsende beschavingen (1997), waarin Samuel Huntington blijvend onbegrip en strijd tussen de verschillende wereldbeschavingen aankondigde. Heirman onderzoekt drie kernbegrippen: cultuur, religie en beschaving. Op basis van de geschriften van Oswald Spengler wordt het begrip 'beschaving' veelal geduid als statisch en onveranderlijk. Cultuur is dan actief, dynamisch en vernieuwend. Heirman sluit zich echter aan bij het beschavingsbegrip van Arnold Toynbee. Cultuur en religie leven bij gratie van traditie; beschaving is een kwestie van vernieuwing. "Culturen verdelen, zelfs wat verenigd is. Beschavingen verenigen, zelfs wat door culturele grenzen gescheiden wordt". Heirman stelt vast dat de westerse beschaving op dit ogenblik de wereld overheerst. Dat hoeft echter niet te leiden tot een culturele eenheidsworst. Heirman verwijst naar Japan, waar de westerse beschaving perfect samengaat met de eigen cultuur en religie. Het is trouwens helemaal niet wenselijk dat een beschaving samenvalt met één bepaalde cultuur of religie, integendeel: "Als een beschaving door één cultuur of één religie beheerst of overgenomen wordt, of een imperium alle burgers van het rijk één cultuur of één religie wil opleggen, loopt die beschaving op haar laatste benen en kan zelfs de meest indrukwekkende synthese haar niet redden." Heirman houdt in feite een pleidooi voor een multiculturele en multireligieuze maatschappij gebaseerd op een aantal gemeenschappelijke (westerse) waarden, o.a. de democratische rechtstaat. Hij gaat hiermee uiteraard dwars in tegen "onheilsprofeet" Huntington. Heirman wijdt ook hoofdstukken aan het verband tussen steden, staten en beschavingen, aan het onmogelijke evenwicht tussen natuur en cultuur, aan de uitvinding van de rechtsstaat, aan de relatie tussen onderwijs, techniek en wetenschap, aan het onbehagen in de cultuur enz. De samenhang tussen de twaalf hoofdstukken is niet altijd duidelijk. Dat is trouwens het grote probleem van dit boek. Het wemelt niet alleen van de slordigheden en overlappingen, maar het ontbreekt vooral aan structuur en synthesekracht. Heirman citeert honderden filosofen, historici, politicologen en wetenschappers, somt hun stellingen op, zonder te zeggen waar hij naartoe wil. Bovendien is de eindconclusie niet meer dan een al honderd maal neergeschreven theorie, die bovendien niet met de werkelijkheid wordt geconfronteerd. [Gunter Bousset]
Redactie Vlabin-VBC
Filosoof en publicist Mark Heirman publiceert het twaalfde deel van zijn 'magnum opus', waarin hij vanuit historisch, politiek en filosofisch perspectief het mysterie van de hedendaagse wereld wil ontrafelen. Dit boek is jammer genoeg niet het beoogde hoogtepunt: van een afgewerkte cyclus is plots geen sprake meer en het boek ontbreekt het aan structuur en synthesekracht. Heirman gaat in tegen de stelling van Samuel Huntington over botsende beschavingen en gelooft vanuit een dynamisch cultuurbegrip in een 'gemeenschappelijke sokkel van een eerste wereldbeschaving'. Over de kenmerken daarvan komt hij niet verder dan algemene boutades. Hij biedt een aantal interessante inzichten en onderscheiden, maar samenhang ontbreekt. Hij citeert te veel andere auteurs, fragmentarisch en selectief, koketterend met zijn eigen belezenheid. Bovendien is de eindconclusie niet meer dan een al honderdmaal neergeschreven theorie, die bovendien niet met de werkelijkheid wordt geconfronteerd. Ten slotte verraadt ook de schrijfstijl haastwerk. Met literatuuropgave en register op personen.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.