Hoe Nanzi de koning beetnam en andere Antilliaanse verhalen over de slimme spin
Nilda Pinto (Auteur), Doesjka Bramlage (Illustrator)
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt magazijn
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Zirkoon, cop. 2005 |
MAGAZIJN : SCHOOLCOLLECTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : PINT |
Besprekingen
31/12/2005
Twee titels krijgt deze verhalenbundel over Nanzi de listige spin -- het boek is volledig opgesteld in twee talen: het Nederlands en het Papiaments, de taal die op Aruba, Bonaire en Curaçao gesproken wordt. Meestal worden zulke boeken geschreven voor kinderen die uit een tweetalig gezin komen: ouders die het Nederlands onvoldoende beheersen, kunnen dan voorlezen in hun moedertaal, terwijl de tweetalige kinderen de tekst in beide talen kunnen volgen. Het is een techniek die af en toe toegepast wordt voor migrantenkinderen in het Verenigd Koninkrijk, of voor kinderen van Spaanstalige minderheden in de Verenigde Staten. Aangezien er in Vlaanderen weinig mensen wonen die het Papiaments beheersen, valt dit gebruik van het boek weg, maar het blijft leuk om te proberen de anderstalige stukken te ontcijferen of omwille van de klank voor te lezen.
Hoe Nanzi de koning beetnam is een verzameling van een dertigtal volksverhalen rond Nanzi de spin, die ook wel bekend is onder de naam Anansi (denk bv. aan Anansi's web, een roman van Lydia Rood over de Surinaamse slaven). De verhalen ontstonden in Afrika, maar reisden met de slaven mee naar de Caribische eilanden. Via de Surinaamse migranten zijn ze nu ook in Nederland vrij goed bekend.
In het eerste verhaal leer je "hoe de spin op Curaçao geboren werd": de vrouw en kinderen van Nanzi worden omgetoverd. Toch blijft het onduidelijk hoe Nanzi dan precies een spin geworden is. In de rest van de verhalen blijft het vreemd dat hij soms de eigenschappen van een spin lijkt te hebben, maar in een heleboel andere verhalen gewoon als mens verschijnt. Deze ambiguïteit rond de figuur van Nanzi vind je ook terug in de illustraties, die door verschillende kunstenaars gemaakt werden. Sommigen tekenen hem als spin, anderen als mens, en in de meeste prenten verschijnt hij als een wezen met eigenschappen van beiden (bv. met zes poten, maar ook met kleren aan). De illustraties van Doeskja Bramlage, José Maria Capricorne, Hans Leijdekkers, Marenthe Otten, Mirelva Romano en Anton Vrede vormen trouwens een mooie verrijking op het boek: elk hebben ze hun eigen stijl (concreet of abstract, kleurgebruik) en techniek, en geven ze aan Nanzi een heel aparte persoonlijkheid. De papierkwaliteit en de ruimte die aan elk beeld gegeven wordt, laten de prenten mooi tot hun recht komen. Dat er ook in de afzonderlijke verhalen een paar variaties (bv. op de namen) en inconsistenties zitten, is te verklaren door de ontstaansgeschiedenis: ze zijn niet opgetekend door één auteur, maar werden verzameld bij verschillende vertellers, vaak in gebieden die ver uit elkaar lagen.
Nanzi is een trickster, een schelm, die soms wat doet denken aan Reinaart de Vos. Alleen is Nanzi een nog grotere egoïst: in het eerste verhaal bedriegt hij zelfs zijn eigen vrouw en kinderen. Hoewel hij een overvloedige bron van voedsel heeft, die nooit opdroogt, wil hij dat eten niet met zijn gezin delen. Toch is Nanzi door zijn onbeschaamdheid, humor en intelligentie erg ontwapenend, en gaan zijn schelmenstreken meestal ten koste van mensen die nog huichelachtiger zijn dan hijzelf. Ook de straffen en streken die hij voor anderen bedenkt zijn altijd gevat: aan een leugenachtige prinses geeft hij een neus als een komkommer, iemand anders zet hij in zijn blootje. Mensen of dieren met autoriteit moeten het altijd ontgelden -- dat de verhalen door slaven werden verteld zal hier niet vreemd aan zijn. Hoe Nanzi de koning beetnam is een heerlijk boek om voor te lezen of om zelf te lezen: de verhalen bieden je een blik op een andere cultuur, terwijl ze tegelijkertijd de kleine kantjes van de mensen tekenen die waarschijnlijk voor elke cultuur herkenbaar zijn. [Vanessa Joosen]
Redactie
Deze editie van Nilda Pinto's 'Cuentanan di Nanzi' (1952) bevat tweeëndertig verhalen over de slimme spin Nanzi, de nationale held die deel uitmaakt van de Antilliaanse geschiedenis en cultuur. Hij redt zich uit elke situatie, hetgeen soms ten koste gaat van eigen vrouw en kinderen of zijn beste vrienden. Hij bedriegt iedereen en rijdt zelfs op tijgers rug rond. Nanzi kent geen schroom als hij zijn buikje wil vullen. Hij pocht, paait en komt er altijd als held van af. In de slaventijd speelde Nanzi, meegenomen uit Ghana, een belangrijke rol als troost en vorm van protest voor de onderdrukten. Deze tweetalige uitgave is met name voor kinderen die Papiaments (in rood afgedrukt) spreken van groot belang. De paginagrote illustraties van zes vooraanstaande Antilliaanse kunstenaars zorgden voor een kleurrijker Nanzi ooit. In tegenstelling tot de uitgave "Kuenta di Nanzi" uit 1984 is de tekst gedrukt in een grote letter en heeft het boek een ruime bladspiegel. Deze kloeke, netjes verzorgde uitgave van ruim A4-formaat biedt veel identificatiemogelijkheden voor Antillianen, zowel volwassenen als kinderen vanaf ca. 5 jaar.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.