De gorilla's van het regenwoud
Dian Fossey
Dian Fossey (Auteur), Bob Campbell (Fotograaf), Camilla de la Bédoyère (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
National Geographic Society, cop. 2005 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 598.94 FOSS |
31/12/2005
Dian Fossey was een gefrustreerde vrouw. Daar had ze zo haar redenen voor. Haar studiedieren, de gorilla's uit het Afrikaanse Virungagebergte, werden vermoord. Hun beperkte leefgebied werd steeds meer ingenomen door plaatselijke boeren. Hun jongen werden gevangen voor verkoop aan westerse dierentuinen. Volwassen dieren verloren hun ledematen en nadien soms hun leven nadat ze in stropersvallen vast kwamen te zitten. De gorilla's werden zo zwaar belaagd dat Dian het beschermingswerk prioriteit moest geven op het onderzoekswerk. Maar met de manier waarop ze dit deed, ging ze de boekjes te buiten. Twintig jaar geleden, in 1985, werd ze in haar hutje met een machete door een onbekende vermoord. In Een leven met gorilla's: brieven van Dian Fossey beschrijft de journaliste Camilla De La Bédoyère het turbulente leven van deze vrouw.
Wie Dian Fossey ooit ontmoette, geeft prompt toe dat ze licht gestoord was. Studenten die haar vervoegden op de kille verlaten berg, mochten alleen hun potje eten. Ze was vaak kortaf en onbeschoft, had enorme woede-uitbarstingen en werd vervolgens weer poeslief. Dian brandde de hutten af van wie zich in het park vestigde, beschilderde koeien die in gorillagebied graasden, schoot het vee van vermeende gorilladoders dood en joeg hun kinderen de stuipen op het lijf. Ongewenste bezoekers, westerlingen of Afrikanen, dreigde ze van haar berg te schieten. Een stroper kreeg een geseling op zijn testikels met brandnetels. Op de duur vermoedde ze zelfs dat men gorilla's afslachtte om zich op haar te wreken.
Via een aantal brieven, o.a. aan haar ouders en de fotograaf Bob Campbell, krijg je een beeld van een complexe gedreven vrouw. National Geographic had Campbell erop uitgestuurd om Fossey te fotograferen te midden van de majestueuze bergen, het kampleven en de gorilla's. Gaandeweg zien we hoe de intimiteit tot haar dieren toeneemt. Hij nam foto's over een periode van zo'n vier jaar en hij moedigde haar aan om de afstand met haar dieren te verkleinen. Zijn opgave was niet eenvoudig. "Zelfs als God zelf mijn werk zou komen fotograferen, ik zou hem niet eens toeknikken", zei Dian aanvankelijk. In de brieven evolueert Bob Campbell van "de saaiste man die ze ooit ontmoet had die haar knettergek maakte met zijn ouwewijvenmanieren" tot een man "waarvoor ze moest opletten dat ze hem niet te veel ging tolereren". Uiteindelijk werd hij haar minaar "twinkletoes".
De auteur houdt haar beschrijvingen van Fossey's ups en downs vrij sereen, wars van roddels en insinuaties. Je krijgt zowaar sympathie voor deze vrouw, die zich koppig door een berg problemen heen gewerkt heeft. Ze kampte geregeld met liefdesperikelen. Ze kloeg dat haar sponsor, National Geographic, haar betuttelde en tijdelijk de geldkraan dicht draaide. De overheid bekritiseerde haar om haar gebrek aan diplomatie. De academici keken neer op haar povere wetenschappelijke achtergrond en gammele methodologie. Dian werd niet begrepen door de buitenwereld. Desalniettemin werd ze door velen bewonderd en werd ze stilaan een levende mythe. Haar studiedieren hielden zich op in moeilijk toegankelijk terrein en Fossey was lichamelijk niet bepaald in topvorm. Koppig trotseerde ze achttien jaar lang de kilte, eenzaamheid en lastige lichamelijke kwaaltjes. Door haar kortademigheid geraakte ze zelfs nooit tot de rand van de Visokevulkaan met zijn schitterende kratermeer. Bob Campbell was ervan overtuigd dat er maar zeer weinig mensen het lef zouden hebben om door te gaan zoals zij dat gedaan heeft.
De situatie van de gorilla's is nog steeds precair. Onlangs publiceerde het IUCN de bijgewerkte gevreesde 'rode lijst' van met uitsterven bedreigde soorten. Gorilla's staan ergens bovenaan. Er zijn nog maar minder dan 700 berggorilla's in de bergzone die Rwanda, Uganda en de Democratische Republiek Congo overlapt. Nochtans is het Fossey's verdienste dat gorilla's al jaren internationaal voor het voetlicht staan. De betreffende parken hebben lange grenzen langs ontoegankelijke, amper in kaart gebracht gebieden die periodiek door oorlog geteisterd werden. De kaarten van de grenszones van de drie landen zijn doorgaans niet compatibel. In een groots project Build Environment for Gorilla werd de streek onlangs heel precies in kaart gebracht door ESA en UNESCO om de gorilla's beter te beschermen. De toevloed van illegale vluchtelingen heeft geleid tot stroperij en illegale woudkap voor landbouw. De leefruimte van de gorilla's wordt gevaarlijk gereduceerd. Met degelijke kaarten hoopt men het conservatiewerk door nationale instanties en ngo's efficiënter te laten verlopen.
Dian Fossey werd begraven op een idyllische bergweide naast haar vermoorde gorilla's. De weide werd overwoekerd en van haar onderzoekskamp is niets meer over. [Hilde Vervaecke]
E. Evertsen
Bijna 20 jaar geleden werd Dian Fossey vermoord - waarschijnlijk omdat ze haar geliefde gorilla's te goed beschermde naar de zin van de plaatselijke bevolking. Ze leeft voort in haar boek Gorilla's in de mist, in de film en in het door haar opgerichte fonds ter bescherming van de berggorilla's. Dit boek bevat spectaculaire en alledaagse kleurenfoto's die deels eerder verschenen in de National Geographic en passages uit Fossey's brieven. De brieven, gericht aan haar ouders, haar oom Bert, aan vrienden en studenten, geven een overtuigend beeld van een complexe persoonlijkheid die ondanks zeer veel tegenslagen haar ideaal wilde verwezenlijken: de gorilla's beschermen op grond van kennis van hun leven, gewoonten en omgeving. De kritiek op haar aanpak komt ook aan bod, maar die weegt niet op tegen haar enorme inzet. Het onderzoek wordt voortgezet en de plaatselijke bevolking is inmiddels betrokken bij de beschermingsprojecten. Dankzij Fossey weten we hoe noodzakelijk die zijn. Actuele, goede en goed leesbare introductie op leven en werk van Fossey en goede aanvulling op de bestaande literatuur. Met een voorwoord van Jane Goodall. Met register.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.