Experimenteren met chemie
Robert Winston
Robert Winston (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Lannoo, 2004 |
Jeugdinfo (roze): Mens
Lichaam |
31/12/2005
De ondertitel van dit rijkelijk met foto's geïllustreerde boek nodigt uit mee te gaan 'op een unieke reis door het menselijk lichaam' en te ontdekken 'waarom ieder van ons anders is'. Het boek toont hoe lichaam en hersenen, de manier van denken en handelen en het gedrag van mensen met elkaar in verband staan. Het verschaft ook inzicht in wat ieder mens anders maakt.
In vier hoofdstukken krijgt de lezer antwoorden op de kernvragen: Waarom besta ik? Wat maakt mij uniek? Hoe werken mijn hersenen? Wat voor iemand ben ik? Per hoofdstuk komen een tiental aspecten van de behandelde vraag aan bod, telkens over twee pagina's. Zo gaat in het eerste hoofdstuk (Waarom besta ik?) de aandacht naar de ingrediënten van het menselijk lichaam, de cellen, de lichaamsdelen, de spieren en het bloedvatenstelsel, het zenuw- en het spijsverteringsstelsel... In de andere hoofdstukken wordt de kernvraag meestal opgesplitst in concretere vragen, zoals: Zijn tweelingen echt identiek? Waar komen gedachten vandaan? Ben je een nachtuil of een vroege vogel? Daar komen dan ook nog vraagjes bij i.v.m. alledaagse verschijnselen: waarom krijg je kippenvel? waarom zwellen sneetjes? waarom hoest en nies je? Het boek verschaft toelichting bij tal van begrippen betreffende het lichaam en het leven: vingerafdrukken, DNA, een Siamese tweeling, hersenschors en hersenstam, kortetermijngeheugen...
De lezer krijgt niet alleen duidelijke, goed gedoseerde en geïllustreerde informatie, hij wordt ook uitgenodigd deel te nemen aan kleine quizzen of tests. Zo kan hij zijn genen, geheugen, ruimtelijke en verbale en rekenkundige vaardigheden, laterale denken en karakter testen. Het boek eindigt met een woordenlijst (van ader over endorfine, neurotransmitter, psycholoog tot zuurstof), een register van behandelde begrippen, en een pagina antwoorden op de tests. Kinderen én volwassenen die bondige informatie zoeken, vinden hier zeker veel interessante en begrijpelijk geformuleerde wetenswaardigheden. Toch rijzen er wat vragen i.v.m. de keuze van de onderwerpen en de formulering van de toelichting. Zo is er wel enige terloopse verwijzing naar seksuele fenomenen, bv. n.a.v. de beschrijving van lichaamsverandering bij kinderen, maar nergens een aparte behandeling van het voortplantingsstelsel, zoals dat wel gebeurt voor o.m. spijsverterings- en bloedvatenstelsel. Het is verder zeker leuk te vernemen dat je kan lijden aan amaxofobie (wagenvrees) of pogonofobie (angst voor baarden) maar het lijkt me een tekort dat vaak voorkomende fobieën als agorafobie of claustrofobie niet vernoemd worden. Soms krijgt de lezer een vreemde mededeling voorgeschoteld, bijv. dat "de psychoanalyticus Sigmund Freud er wel vaker naast zat, maar over één ding gelijk had..." Wat heeft de lezer daaraan? Overigens wordt het begrip psychoanalyticus nergens verklaard. En ook Einstein krijgt een flinke veeg uit de pan. Hij zou "een slechte leerling" geweest zijn, wat vreemd genoeg niet op zijn intellect slaat maar, op het feit dat hij zich niet zo thuis voelde op een school met een strenge gezagsstructuur.
Verder lijken sommige definities in dit boek niet zo duidelijk. Wat stelt een lezer zich precies voor bij "allergie is de abnormale reactie van het immuunsysteem op een onschuldige stof zoals pollen of stof" of bij de wetenschappelijke term uit een toelichting als "Je immuunsysteem zou je eigen cellen aanvallen als die niet een soort naamplaatje hadden. Dat bestaat uit een reeks proteïnen, wordt het majeur histocompatibiliteitscomplex (MHC) genoemd en is volledig uniek voor jou." ?
Een leuk voorbeeld van vertaalproblemen lezen we bij de bespreking van een geheugensteuntje om data te onthouden. Als je voor elk cijfer tot tien een woord bedenkt, dat bv. telkens rijmt op het woord voor het cijfer, dan kan je, volgens het boek, een getal makkelijker onthouden doordat je geen cijfer voor je geestesoog moet oproepen, maar een beeld. Een voorbeeld maakt dat 'duidelijk': als je bij tien aan sardien denkt en bij zes aan bes, dan vind je het jaartal 1066 (slag bij Hastings, waarbij de Normandische Willem de Veroveraar de Engelse koning versloeg) vast terug als je aan 'een sardien met twee bessen' denkt. Maar daar staat dan een plaatje naast van een kip op twee eieren, want in het Engels rijmt 'ten' op 'hen'. Dat plaatje zaait dus verwarring. Dat kon maar beter weggewerkt zijn in de Nederlandse editie, en er moet toch ook een voor Nederlandstalige lezers vertrouwder datum te vinden zijn dan 1066. Overigens lijkt het me niet echt makkelijker een sardien met twee bessen te onthouden dan duizend zesenzestig.
Sprankelend en vlekkeloos kan men de taal in dit boek niet altijd noemen. Zinnen als "De gerimpelde buitenkant van de hersenen heet de hersenschors. Dat is waar je denkt, vooral aan de voorkant", werken toch niet echt verhelderend. En er lijkt me ook weinig zorg besteed aan wendingen als "de coördinatie van hoe je lichaam beweegt; een innerlijke zelf; obsessie begint vaak zelfs als kind". Volgens de auteur wil "dit boek bovenal dat je er plezier aan beleeft om uit te vinden waarom jij bent zoals je bent". Er zal wel 'to find out' staan in het Engelse origineel en dat is dan wel het equivalent van 'ontdekken', maar afgezien daarvan kan de lezer inderdaad plezier beleven aan de kleurig en boeiend voorgeschotelde informatie in dit boek. Het biedt hem niet alleen heel wat te lezen, maar spoort hem ook aan een aantal dingen te doen om zichzelf te leren kennen. Af en toe leert het hem ook dat ogenschijnlijk eigenaardig gedrag toch niet zo vreemd of zinloos is: "Tegen jezelf praten betekent niet dat je gek bent - het is een goede manier om je te concentreren." Dit boek kan bij heel wat schoolvakken voor extra informatie of illustratie van kennisonderdelen zorgen. [Herman De Graef]
Mart Seerden
Rijke uitgave die jeugdigen meeneemt op een verrassend boeiende reis langs en door het menselijk lichaam. Het boek kent vijf hoofdwegen waarlangs de informatie wordt aangereikt: waaruit besta ik, wat maakt mij uniek, hoe werken mijn hersenen, wat voor iemand ben ik en test jezelf. Iedere hoofdweg wordt uitgewerkt aan de hand van informerende en analyserende deelhoofdstukken van 2 pagina's. De informatie per deelhoofdstuk kent telkens een hoofdblok en rondom kleinere detailblokken. Omdat deze uitgave zo rijk is aan details, biedt de krachtige structuur houvast bij het verwerken van de informatie. Talloze kleurenfoto's, schetsen, dwarsdoorsneden, rubrieken (o.a. Hoe zit dat?), testen en proefjes ondersteunen de inhoud. Ondanks het vele wordt die inhoud nergens warrig of onoverzichtelijk. Het boek besluit met een woordenlijst, een register en met de antwoorden op proefjes en testen. Deze voorbereidend wetenschappelijke uitgave is een bron van interessante weetjes en feiten voor jeugdigen vanaf ca. 11 jaar. Het is typisch een boek dat past in de overgang van basisonderwijs naar voortgezet onderwijs en is bruikbaar thuis en op school. Tot slot: de gebruiker wordt ook een blik gegund àchter de technische wetenswaardigheden van de mens, bijvoorbeeld: hoe wordt mijn karakter bepaald?
Annie Beullens
ua/an/22 j
De ondertitel is enigszins misleidend want in dit boek gaat slechts één hoofdstuk over het menselijk lichaam, de andere vier gaan over de persoonlijkheid en erfelijkheid. De structuur van het boek is toegankelijk met korte tekstblokken en veel afbeeldingen. De weetjes in dit boek zullen heel wat kinderen ik denk vooral meisjes) zeker boeien. Het deed me alleen iets teveel aan een damesblad denken en ik knapte helemaal af op de tests in hoofdstuk vijf: test je genen, je geheugen, je ruimtelijke en verbale vaardigheden, je rekenkundige vaardigheden, je laterale denken en je karakter. Stereotiepen liggen hier voor het grijpen. Een lichtvoetig boek van het genre infotainement.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.