Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Niet beschikbaar |
Lannoo, 2005 |
VERDIEPING 2 : BABILLE : TAAL EN VERHAAL INFO (ORANJE) : TAAL - OVER JEUGDL
Taal |
Besprekingen
31/12/2005
Een beeldwoordenboek heeft zo zijn voordelen op een gewoon verklarend woordenboek. Een aantal dingen uit onze omgeving laten zich makkelijker verklaren in een tekening dan in een omschrijving. Een beeld is concreter en je kan meerdere varianten van eenzelfde voorwerp naast elkaar zetten. Beeldwoordenboeken die zich op een volwassen publiek richten, zijn vaak twee- of meertalig. Anderstaligen of studenten zijn een belangrijk doelpubliek, een exacte, ondubbelzinnige betekenisaanduiding geven, is doorgaans het hoofddoel. Als je door de jaren heen uitgaven uit verschillende landen naast elkaar legt, zie je niet bar veel verschil in aanpak en uitwerking. Het concept werkt en men houdt eraan vast. Een beeldwoordenboek voor kinderen kan van hetzelfde concept uitgaan, wanneer de keuze van de lemma's aan het doelpubliek worden aangepast.
Lannoo's grote beeldwoordenboek brengt aan de hand van 2500 illustraties, ondergebracht in 12 thema's, een aantal onderwerpen in beeld uit vooral de natuurwetenschappen, land- en volkenkunde, en technologie. Het feit dat o.m. de planten- en dierenwereld zo'n ruime plaats innemen, dat de natuurwetenschappen, de prehistorie, de ruimtevaart, oude en vreemde beschavingen zowat alle onderwerpen uit de dagelijkse sfeer wegdrukken, is met het oog op het doelpubliek (11+) natuurlijk te begrijpen. Wat is er interessanter, het exotisme van Papoea-Nieuw-Guinea of de dagelijkse dingen uit elk doorsnee huisgezin? Vraag is dan wel in welke mate het woordenboek inspeelt op het levend taalgebruik en hoe de woordenschat van de doelgroep er baat kan bij vinden. Eveneens met een jong publiek voor ogen gaat men ook minder in op specifieke dingen dan je in een doorsnee woordenboek zou verwachten, dan wel op entiteiten, en op de plaats die de afzonderlijke onderdelen daarin innemen. Zo wordt er bv. bij de uitbeelding van het menselijk lichaam ruimte gemaakt om de werking van bv. het hart, het ademhalingsstelsel kort aan te geven. Dat alles maakt dat dit beeldwoordenboek veel meer de opzet van een encyclopedie heeft dan van een woordenboek, maar dan een waar je bar weinig uit opsteekt.
In het hoofdstuk over het weer wordt bv. als volgt op de wolken ingegaan: een doorsnede van aarde en lucht laat zien hoe wolken ontstaan uit water en als regen weer naar beneden komen. De volgende dubbele bladzijde legt uit waarom wolken wit lijken (waar komen dan al die grijze en zwarte vandaan?), toont a.d.h.v. drie tekeningetjes wat 'convectie', 'frontvorming' en 'orografische stijging' zijn en dan volgt een bladzijde met de soorten wolken: cumulonimbus, cirrocumulus, altostratus... (hoewel buienwolken, schapenwolkjes en wolkensluier duidelijker en eveneens correct waren geweest; dat de tropopauze op dezelfde bladzijde dan weer geen wolk is, kom je niet te weten). Ik ben nu een reeksje geleerde namen rijker, maar weet nauwelijks waar ze voor staan. Bovendien zijn ze niet opzoekbaar via het register. Als encyclopedische kennis schiet dit ruim tekort en een woordenboekfunctie zie ik hier al helemaal niet in. Verder: het hoofdstuk over dieren is echt buiten proportie. Bladzijden lang allerlei exotische soorten vogels, zoogdieren, reptielen, insecten en amfibieën. Hier en daar wordt even op de anatomie ingegaan, op de grootte of op de sporen, maar voorts alleen maar irrelevant veel soorten voorzien van Nederlandse en wetenschappelijke naam. De keuze van de dieren gaat ook volkomen aan hun voorkomen hier voorbij. Lannoo's grote geïllustreerde encyclopedie voor de jeugd (2004) stelt het dierenrijk veel selectiever - maar tegelijk ook voorzien van relevante basisinformatie - voor. Landenkennis dan? Kijk wat Nieuw-Zeeland en het zuidwesten van de Stille Oceaan bieden: een prent van een rugbyspeler, een Tahitiaanse surfer, een Maori, een diepzeeduiker, een kathedraal, een parlementsgebouw, 'over gloeiende kolen lopen' en een kiwi. Een karakterisering van dat deel van de wereld? Ik durf het haast niet te denken.
Een beeldwoordenboek is doorgaans een wat hybride werk, maar het doel zou toch altijd de verrijking van de woordenschat moeten zijn. Lannoo's grote beeldwoordenboek voldoet op geen enkele manier. Het is absoluut arbitrair samengesteld, een samenraapsel uit verschillende bronnen met prenten in verschillende stijlen, en het lijkt op geen enkel moment zelfs maar op een woordenboek. [Jen de Groeve]
Drs. A.W.M. Duijx
Beeldwoordenboek van meer dan 600 pagina’s waarin twaalf thema’s (onder meer ruimte, aarde, dieren, planten, menselijk lichaam, oude beschavingen en technologie) vooral in beeld worden gebracht. De twaalf thema’s zelf zijn ook weer door een inhoudsopgave onderverdeeld in lemma’s van meestal twee pagina’s. Elk lemma biedt een aantal illustraties, voorzien van een zeer summiere tekst als toelichting. Het boek wordt afgesloten met een hoofdstuk over allerlei feiten (vooral veel informatie over landen) en een redelijk uitgebreid register. De illustraties in kleur zijn mooi en gedetailleerd, waardoor je ze steeds opnieuw zult bekijken. De lemma’s worden echter niet door een tekstblok toegelicht en daardoor is het informatieve karakter van sommige lemma’s gering (en blijft enkel een verzameling leuke afbeeldingen over). Het boek heeft geen inleiding en een verantwoording voor de keuze van de lemma’s ontbreekt. Voor het maken van werkstukken biedt het boek de jeugd veel te weinig informatie. Het is toch vooral een kijkboek met afbeeldingen die de jeugd ook wel via internet zou kunnen achterhalen. Vanaf ca. 10 jaar.
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.