Rechter tussen twee vuren
Ivan Klima
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Wereldbibliotheek, cop. 2005 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : KLIM |
31/12/2005
In Geen heiligen, geen engelen, een roman uit 1999, schrijft Ivan Klíma voor het eerst een roman vanuit het standpunt van de vrouwelijke hoofdfiguur. Krystina, een gescheiden tandarts, is geboren in 1953 op de sterfdag van Stalin, de man die door haar vader, een gevoelloze partijfunctionaris, verafgood werd. Nu is ze 45. Ze heeft een druk professioneel leven, houdt zich gaande met sigaretten en wijn, is nog extra bezwaard omdat ze met haar 16-jarige dochter Jana -- die in het punkwereldje zit en haar studies verwaarloost voor seks, drugs en rock and roll, de handen vol heeft. Haar ex, die ze nog af en toe opzoekt, is stervensziek. Bij een van die bezoeken raakt ze in de ban van diens vroegere lievelingsleerling Jan, 15 jaar jonger dan zij, een zachte, lieve jongeman, wiens vader onder het regime vervolgd werd. Jan heeft nu een baantje in een officiële dienst die zich bezighoudt met het ontrafelen van vroegere geheime dossiers, een bezigheid die al gauw afgeschaft wordt omdat te veel van de huidige machthebbers in moeilijke papieren dreigen te komen. Verschillende hoofdstukken uit het boek worden vanuit het standpunt van Krystina, Jan en Jana geschreven, wat de roman een soort multiple karakter geeft.
Van bij het begin van het verhaal is Krystina duidelijk: ze is moe, haar leven is vastgelopen, ze lijdt aan taedium vitae. Er is de afkeer van haar vader die van haar moeder gescheiden was, de afkeer van haar man, die haar bedroog en zelfs twee abortussen opdrong, en er zijn de moeilijkheden met Jana. Krystina wijt Jana's falen aan haar eigen mislukking in haar huwelijk. Jana moet een paar keer opgenomen worden in een instelling.
Aan het slot van de roman, een intrigerend open einde, is eigenlijk niets opgelost. De losgeslagen tiener Jana wordt nog altijd verpleegd, de aarzelend begonnen relatie met Jan, wiens eenmalige ontrouw met een vakantievriendinnetje Krystina niet kan vergeven, is nog onbeslist, zij het dat Krystina aan het sterfbed van haar ex hem enigszins nader komt, hem zelfs kan vergeven. Elk van de personages heeft het over zijn eigen sores, zijn eigen stuurloosheid. Ofschoon ze nu in een vrij, democratisch land leven, blijven ze de gevangenen van een verleden, dat hen nog steeds schendt. Klíma, een realistisch schrijver met een klassieke schrijfstijl, tekent zijn karakters met een groot inlevingsvermogen. Hij is een meesterverteller, die graag mensen beschrijft in grenssituaties, waarin de mens moet uitmaken welke levenshouding hij nu moet zoeken, op een moment dat hij puur menselijk met zijn rug tegen de muur staat. Klíma is geen "politiek" schrijver. Hij had het, met zijn verleden (Klíma maakte als kind het kamp van Theresienstadt door en als volwassene de communistische represailles), kunnen worden, maar wat hem interesseert, is hoe de gewone mens in de nieuwe maatschappij oog in oog staat met de fundamentele aspecten van het bestaan. Geen heiligen, geen engelen is niet Klíma's beste werk. Wat zich hier voor de ogen van de lezer afspeelt, is een stukje Tsjechisch leven, bevolkt door personages die door het verleden geteisterd zijn, opgesloten in hun eigen eenzaamheid en, hoe onzeker ook, zoeken naar iets dat hun leven kan uittillen boven de zinloosheid. [Jos Van Damme]
Drs. K. Mercks
De Tsjechische schrijver Ivan Klíma (1931) maakt zo'n tien jaar na het instorten van het communisme de balans op van het leven. Het verhaal wordt gepresenteerd via het perspectief van een ik-vertelster, een gescheiden tandarts, die aan depressiviteit lijdt en o.a. worstelt met de escapades van haar puberende dochter. Dit vertelperspectief wordt af en toe verfrissend afgewisseld met passages van de dochter en de jonge minnaar van de moeder, die de lezer een blik van de andere kant bieden. Het grootste probleem dat zich in de nieuwe vrijheid van een kantelend tijdperk voordoet, blijkt de grote Leegte te zijn: het ontbreken van grote Idealen die de gevaren van een open maatschappij (drugs) weerstand kunnen bieden en die het leven doel en zin verlenen. De vertaling is helaas niet vlekkeloos. Kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.