KL : een geschiedenis van de naziconcentratiekampen
Nikolaus Wachsmann
Nikolaus Wachsmann (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
De Bezige Bij, 2005 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : GESCHIEDENIS : DUITSLAND 945.3 |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Bezige Bij, 2005 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : DUITSLAND 945.3 |
31/12/2005
In deze studie over de "wettelijke terreur" in nazi-Duitsland gaat Nikolaus Wachsmann uitvoerig in op het nazisysteem van politie, gevangenissen en justitie, dat erg chaotisch overkomt, maar dat doeltreffend werkte tot de laatste dagen van de Tweede Wereldoorlog. Terwijl het Derde Rijk ineenstortte, werd er tot het bittere einde veroordeeld en werden er beulen gevonden, zelfs onder het gewone gevangenispersoneel, om "executies aan de lopende band" te voltrekken. De auteur windt er geen doekjes om. Hij heeft het over "de razernij van de rechters" en "de verbeten moordzucht van het gerechtelijk apparaat".
Wachsmanns inleidende beschrijving van de Duitse publieke opinie tijdens de jaren '20 van de vorige eeuw wekt bij de lezer een benauwd gevoel van herkenning. De Weimarrepubliek deed aanzienlijke inspanningen om in de gevangenissen een systeem van rehabilitatie en opvoeding in te voeren. Maar brede kringen van de Duitse bevolking konden daar slechts misprijzen voor opbrengen. Conservatieven, nationalisten -- ook binnen het gerecht -- en vanzelfsprekend de nazi's oordeelden dat de misdadigers te toegeeflijk werden bejegend. En vele op wet en orde gestelde burgers waren het daar blindelings mee eens. Een roddelpers die meer en meer een radicale toon aansloeg, ging hysterisch tekeer over "de groeiende misdaad". Ironisch genoeg kreeg Adolf Hitler in 1924, na zijn mislukte putsch in München, wegens hoogverraad de uiterst geringe straf van vijf jaar 'Festungshaft'. Dank zij hem genegen autoriteiten kwam dat neer op een soort huisarrest met VIP-behandeling in de vesting van Landsberg. Hij schreef er Mein Kampf en werd na minder dan een jaar op vrije voeten gesteld. Op dergelijke lankmoedigheid hebben zijn massa's gevangenen -- ook de gemeenrechtelijke veroordeelden -- niet kunnen rekenen. Zodra hij op 30 januari 1933 rijkskanselier was geworden, stevende zijn regime af op de staatsterreur, waarvan het gerechtelijk apparaat een wezenlijk element werd. Foltering, onmenselijke toestanden in gevangenissen, massale "vernietiging door arbeid", de gruwel van de kampen, waarvan er op de duur 17 soorten bestonden, de guillotine, de galg, het nekschot en massamoord door vergassing, dat alles greep om zich heen. De oorlog maakte het alleen maar erger, en bracht een nieuwe toevloed van gevangenen, ditmaal uit de bezette landen. Toen de krijgskansen keerden, riep Hitler zijn Rijksdag op 26 april 1942 te Berlijn voor de laatste maal bijeen, speciaal om onder de toejuichingen van zijn trouwe trawanten de ambtenaren van de "juristerij" de mantel uit te vegen wegens te zachtaardige straffen, terwijl hij van Duitsland reeds een galgenveld had gemaakt. Al was het gerechtelijk apparaat door de nazi's uitgehold, toch zou Hitler zijn diepgewortelde achterdocht tegen het rechtsstelsel nooit opgeven. De Duitse overwinning moest het enige richtsnoer zijn en alleen zijn woord werd wet. Het Volksgerichtshof van zijn opperbeul Roland Freisler kon zichzelf in wreedheid nog overtreffen.
Hitlers gevangenissen is een voortreffelijke studie, die terecht veel lof krijgt toegewaaid van eminente historici als Ian Kershaw en Richard J. Evans. [Robert Schoeters]
A.H.B. de Munnick
Wie 'nationaal-socialisme' zegt, denkt aan de beruchte concentratie- en vernietigingskampen als Auschwitz en Mauthausen. Maar dat er ook vele honderden 'gewone' gevangenissen, tuchthuizen en gevangenenkampen in Duitsland en de bezette gebieden waren, is minder bekend en nauwelijks bestudeerd. Toch waren deze instellingen een belangrijk onderdeel van de nazi-terreur en zaten er tussen '33 en '45 miljoenen door de rechterlijke macht veoordeelde mannen en vrouwen opgesloten. Voor reguliere vergrijpen en misdaden, maar steeds meer, nadat de oorlog was uitgebroken, ook voor allerlei verzetsdaden tegen de Duitse bezetter. Dit boek is een uitgebreide studie naar het systeem van deze nazi-gevangenissen. Vanaf de Weimar-tijd tot aan ná de oorlog geeft de auteur een beeld van het (uitzonderlijk slechte) leven in de gevangenissen, de straffen, het gerechtelijke systeem dat de straffen oplegde, de verschillende categorieën gevangenen en het 'contact' tussen de gevangenissen en de concentratiekampen. Met veel noten en bronnen en twee katernen met foto's.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.