Oxzana's vlucht

De Oekraïense Oxzanna is de dochter van de directeur van een "sovchoz" in Krasnopolje en heeft van haar moeder, die les geeft in biologie en scheikunde, haar interesse in de natuurwetenschappen meegekregen. Eind 1981 gaat ze dan ook naar de universiteit in Kiev om microbiologie te studeren waar ze prompt verliefd wordt op een buitenlandse student, de Afghaan Ghalil, die in zijn land secretaris is van de communistische Democratische Volkspartij van Afghanistan. Ze trotseert haar wantrouwige familie en haar vijandige omgeving en trouwt met de vreemdeling, krijgt er kinderen van en vertrekt korte tijd nadien naar de hoofdstad Kabul waar Ghalils familie woont. Daar is intussen de politieke situatie danig verslechterd nu in het land de burgeroorlog is uitgebroken. Bij een van de beschietingen van de stad komt Ghalil jammerlijk om het leven. De familie die haar al nooit echt heeft geaccepteerd, maakt haar het leven zodanig moeilijk dat ze besluit opnieuw te trouwen met een goede vriend, Faroek, zodat ze niet langer lastig kan worden gevallen. Samen met hem en de kinderen zal ze trachten naar het Westen te vluchten. Na vele omzwervingen komt ze met haar drie kinderen in Nederland terecht, eerst in het opvangcentrum Gilze en Rijen in het zuiden des lands, om later naar het noorden, in een asielzoekerscentrum in Friesland, te worden ondergebracht. Daar begint dan volop het gevecht om een statuut en een vaste plek in Nederland te verwerven.

Een documentaire roman op basis van de verhalen die deze Oekraïense aan de auteur heeft verteld en die een beeld tracht te geven van de feiten, achtergronden en stemmingen die achter een vluchtelingendossier schuilgaan. In eenvoudige bewoordingen geschreven met hier en daar citaten uit de gesprekken die Marga Claus met Oxzanna voerde. Uit het Fries vertaald. [Jet Sienema]