We leven in het verborgene : herinneringen van een Roma-zigeunerin
Ceija Stojka (Auteur)
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt magazijn
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Van Gennep, cop. 2006 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : STOJ |
Besprekingen
31/12/2006
Veel joden die de Holocaust hebben overleefde, hebben uitvoerig en indringend getuigd over de verschrikkingen in de concentratiekampen. Bekend zijn bv. de brieven en dagboeken van Etty Hillesum of het aangrijpende Is dit een mens van Primo Levi. Kampherinneringen van niet-joodse gevangenen die door de nazi's ook werden gedeporteerd, zoals homo's en zigeuners, zijn veel minder talrijk en ook minder bekend. Met Wij leven in het verborgene krijgt de Nederlandstalige lezer nu de kans om kennis te nemen van de herinneringen van Ceija Stojka, een Oostenrijkse Roma-zigeunerin.
Stojka is zes als haar vader wordt weggehaald door de SS. Even later krijgt het gezin te horen dat hij vermoord is, maar tijd om te rouwen krijgen Stojka en haar moeder, broers en zussen niet, want op de dag van zijn begrafenis worden ook zij op een transport gezet. Ze belanden in Auschwitz, moeten even later naar het vrouwenkamp Ravensbrück, waar de behandeling door de vrouwelijke bewakers nog slechter is dan in Auschwitz en komen uiteindelijk in Bergen-Belsen terecht. Stojka beschrijft de dagelijkse verschrikkingen, de mensonterende manier waarop de SS met de gevangen omgaat, de honger en de kou. Ze vertelt gruwelijke verhalen, maar toch is haar relaas niet alleen maar deprimerend. Hoewel de situatie soms uitzichtloos lijkt, blijven de vrouwen immers hopen. Dankzij het onwankelbare geloof in God, die ondanks alles het beste met de mens voor heeft en door hun grote verbondenheid en de hulp en bijstand die de Roma elkaar altijd bieden, slagen zij erin om alle gruwel te doorstaan en te overleven. Samen met haar moeder keert Stojka terug naar haar woonplaats Wenen, waar het gezin verenigd wordt en het gewone leven tracht te hervatten.
Na de oorlog wordt deze periode doodgezwegen door de omgeving van Stojka, maar zelf kan ze dat niet. Om haar trauma te verwerken, maar ook om iets wezenlijks over de uitsluiting van de Roma te zeggen, begint ze haar ervaringen op schrift te stellen. In het interview met Stojka dat ook in dit boek is opgenomen, analyseert ze scherp de hetze die altijd opnieuw tegen de zigeuners ontstaat. Volgens haar leven ze dan wel in het verborgene, toch worden ze steeds het slachtoffer van vooroordelen en jaloezie. Het maakt van dit boek niet enkel een schokkend document humain, maar ook een politiek en maatschappelijk statement.
Stojka's herinneringen zijn associatief en zo zijn ze ook opgetekend. Die bewuste weigering om te stiliseren verhoogt natuurlijk de authenticiteit, maar bepaalde dingen zijn daardoor onhandig uitgedrukt en de coherentie van het betoog is soms zoek. Dat neemt niet weg dat zowel de tekst van Stojka als het gesprek met haar krachtige getuigenissen zijn van een moedige en hoopvolle vrouw. [Carl De Strycker]
L.G. Jansma
De herinneringen van Ceija Stojka, een Oostenrijkse zigeunerin, aan de gruwelen die zij als kind meemaakte in de nazi-concentratiekampen. De Sinti en Roma hebben van oudsher moeten ervaren dat zij in Europa werden buitengesloten of vervolgd. Tijdens het nationaalsocialisme echter bereikte de vervolging haar trieste hoogtepunt, zo wordt ook uit deze publicatie overduidelijk. In 1943 wordt Ceija met haar moeder, broertjes en zusjes van uit Wenen naar Auschwitz afgevoerd, daarna gaat een aantal van hen naar Ravensbrück en daarna naar Bergen-Belsen, waar zij door Engelsen worden bevrijd. In sobere bewoordingen, maar daardoor juist zeer aangrijpend, vertelt zij hoe zij en een deel van haar familie de vervolging, wreedheid, en honger hebben overleefd. In een vraaggesprek met Karin Berger, de bezorgster van het boek, vertelt Ceija tenslotte nog over haar kindertijd, de positie van de zigeuners in de Oostenrijkse samenleving voor en na de Tweede Wereldoorlog en geeft zij aan waarom zij haar herinneringen heeft opgeschreven. Het boek bevat enkele zwart-witfoto's.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.