De Jodenstaat : poging tot een moderne oplossing van het joodse vraagstuk
Theodor Herzl (Auteur)
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt magazijn
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Mets en Schilt, cop. 2004 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : ISRAEL 945.2 |
Besprekingen
31/12/2004
In 2004 was het honderd jaar geleden dat Herzl overleed. In Antwerpen wijdde het Instituut voor Joodse Studies van de universiteit een internationaal congres aan de betekenis van Herzl. Het is overduidelijk dat zijn essay De Jodenstaat evenals zijn roman Altneuland belangrijke historische documenten zijn. Het is tenslotte Herzl die het startschot gaf aan de zionistische beweging, die van zeer grote betekenis werd voor de totstandkoming van de staat Israël.
In De Jodenstaat ontwikkelt Herzl een utopisch staatsmodel, geworteld in een koloniaal denken van het einde van de 19e eeuw. Niet voor niets heeft Herzl voor zijn boek en zijn theorieën de bijnaam gekregen van 'de Jules Verne van het zionisme'. Het idee van de nationale oplossing voor het probleem van het antisemitisme liet hem niet los. Hij werd erdoor bezeten, zo schrijft hij zelf in zijn dagboek. Hij ging op zoek naar een stuk land: Egypte? Oeganda? Of Argentinië? Vrij snel zou het Palestina zijn, vanwege herinneringen aan een oude aanwezigheid van joden in dat kleine land tussen Jordaan en Middellandse Zee. In een roman noemt hij dat 'Altneuland'. Daarvoor wil hij strijden. De nationale oplossing van het probleem van het antisemitisme was voor Herzl belangrijker dan het land waar dat gerealiseerd zou worden. Zijn boek De Jodenstaat moest volgens hem de aanzet geven tot de algemene discussie over het joodse vraagstuk. Vrienden en vijanden zullen eraan deelnemen, zo hoopt hij. Het debat moet inhoudelijk, groot, ernstig en politiek gevoerd worden.
Zolang groepen joden te midden van andere volken leefden, woonden en werkten, zouden ze worden beledigd, bespot en beroofd. Als enige oplossing zag Herzl het weghalen van die joden uit het midden van de andere volkeren om het joodse volk een eigen territorium te geven: de nationale oplossing, een staat van en voor de joden. Al vertoont De Jodenstaat trekken van een utopie, toch moet gezegd dat Herzl een concept uitdokterde van een nationale oplossing. Met zijn ideeën heeft hij succes geoogst. Zelf heeft hij het niet meegemaakt, maar de verwezenlijking hiervan werd later, vanaf 1948, tastbaar in de staat Israël.
De Nederlandse vertaling is mooi uitgegeven, de vertaling zelf is nogal slordig. In een uitgebreid nawoord plaatst Isaac Lipschits Herzls boek in de context van zijn tijd en geeft toelichting over de ontstaansgeschiedenis van het boek. Ook situeert hij Herzl in de joodse samenleving van zijn tijd. [Frans L. Van den Brande]
Hanna Blok
Na de degradatie van kolonel Dreyfuss in Frankrijk (1895) ziet de journalist Theodor Herzl, geen levensmogelijkheden meer voor de joden in Europa. In juli 1896 publiceert hij een ontwerp van 'Der Judenstaat', een oproep aan de joden om aan het antisemitisme in Europa te ontsnappen door zich 'elders' te vestigen. 'Het plan is oneindig eenvoudig: 'Men geve ons de souvereiniteit over een voor de gerechtvaardigde behoeften van ons volk toereikend aardoppervlak. Voor al het overige zullen wij zelf zorgen.' Het vervolg bevat een blauwdruk van de plannen. Aanvankelijk liet Herzl in het midden waar de staat gevestigd zou worden, Palestina of Argentinië, 'één van de rijkste landen ter wereld'. Maar die laatste optie verliest het van het 'historische thuisland'. Dat niet iedereen mee zal gaan, is Herzl duidelijk: 'Niemand is sterk of rijk genoeg om een volk van de ene naar een andere woonplaats over te plaatsen. Alleen een idee is daartoe in staat.' Ook rekent hij aanvankelijk met een scheiding tussen 'geassimileerden' en 'stamgetrouwe' joden. Voor het leven in het toekomstige land houdt Herzl vast aan een algemeen concept. Naar het voorbeeld van de VS zal de nigratie zonder dwang geschieden. In zijn nawoord vermeldt Lipschitz onder meer autobiografische gegevens uit het dagboek van Herzl.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.