De kleur van de zon
David Almond
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Querido, 2005 |
MAGAZIJN : SCHOOLCOLLECTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : ALMO |
31/12/2005
De jonge Bobby Burns groeit op in Keely Bay, een fictief gehucht aan zee. Wanneer in 1962 de zomer stilaan plaats maakt voor de herfst, neemt Bobby's leven plots allerlei wendingen. Of zoals Bobby zelf zegt: "Het begon allemaal op de dag dat ik McNulty ontmoette". Bobby neemt samen met zijn moeder de bus naar Newcastle, waar ze op de markt getuige zijn van het schouwspel van McNulty, een vuurspuwer en boeienkoning. De sinistere man nodigt Bobby uit om hem te assisteren. Vol bewondering, maar ook vol angst ziet Bobby toe hoe McNulty een wagenwiel op het voorhoofd plaatst en even later een vleespen door beide wangen priemt. Het gebeuren maakt zo'n indruk op de jongen dat hij het niet meer uit zijn hoofd kan zetten. Het hele boek door blijft Bobby in de ban van de vuurvreter.
Wanneer Bobby een week later voor het eerst naar de middelbare school moet, loopt het helemaal fout. De plak wordt er gevoerd door een aantal tirannieke leerkrachten, die er niet voor terugdeinzen de zweep te gebruiken. Enkel juf Bute, de zachtaardige lerares Biologie, toont begrip voor haar leerlingen. Bobby kan zich maar moeilijk bij het gezag neerleggen en tracht zich samen met zijn nieuwe vriend Daniël te verzetten. Daar komt nog eens bij dat Bobby's vader ziek blijkt te zijn en onderzocht moet worden in het ziekenhuis. "Het is niets ernstigs, Bobby," zegt zijn moeder, maar daar gelooft Bobby niet veel van. Twijfels en angsten spelen door zijn hoofd. Tot overmaat van ramp is er de dreiging van een nucleaire oorlog. Russische kernraketten op Cuba zijn gericht op Amerika en op de televisie toont men beelden van paddestoelvormige gaswolken. Het lijkt of het einde van de wereld niet lang meer op zich zal laten wachten.
Temidden van verwarring en angst zoekt Bobby troost bij zijn vrienden. Door steun te zoeken bij elkaar wordt het voor de mensen in Keely Bay draaglijk om met hun angsten te leven.
David Almond zet levensechte personages neer. Ook al hebben ze stuk voor stuk een sterk uitgesproken karakter, nergens komen ze ongeloofwaardig of karikaturaal over. Zo is McNulty niet enkel een woeste vuurspuwer, maar vooral een tragische figuur die getraumatiseerd is door de oorlog en zijn geloof in de mensheid heeft verloren.
De verhaalstructuur van De vuurvreter is eenvoudig en rechtlijnig. Nergens kent het verhaal echte hoogtepunten. De sterkte van het boek schuilt voornamelijk in de sfeerschepping. Met nauwgezette beschrijvingen brengt David Almond de wereld van Bobby voor de lezer tot leven: "In de bus liet ik toe dat mam haar arm om me heen sloeg en we zaten dicht tegen elkaar aan terwijl we langs de rand van de stad hobbelden. Ik luisterde of ik haar hartslag kon horen. Ze zei dat de lucht prachtig was, al dat blauw dat vervaagde tot al die flarden paars en oranje en roze. Ze praatte enthousiast over de velden, de hagen, de volkstuintjes, de duiventillen, de vormen van de kolenmijnen die zich aftekenden tegen de lucht in het noorden. Ze hield haar adem in bij de eerste aanblik van de verre glinsterende zee, bij de daken van ons gehucht Keely Bay."
Aan de seizoenen schenkt de schrijver behoorlijk wat aandacht. Niet zelden weerspiegelen de weersomstandigheden de gemoedsgesteldheid van de personages. Het einde van de zomer lijkt meteen ook het einde van een zorgeloze periode aan te kondigen. De herfst brengt onrust met zich mee. Van een nog groter belang is de aanwezigheid van de zee. Ze heeft een onmiskenbaar grote invloed op alle mensen in Keely Bay. Enerzijds brengt de zee werk en plezier, anderzijds heeft ze iets onheilspellends in zich. Ailsa gelooft zelfs dat je aan zee het gejammer van zeelui kan horen die tijdens de oorlog zijn verdronken. "En daar hoorden we ze, de geluiden die best gehuil en geschreeuw konden zijn als we er op een bepaalde manier naar luisterden. 'Ik heb ook wel eens gelach gehoord,' zei ze. 'Maar dat klonk heel anders. Waarom huilen ze zo, Bobby?' 'Het is de lucht. Het is de zee. Het is...' Ze raakte mijn arm aan. 'Je weet best dat het de lucht en de zee niet zijn. Vind je het soms ook eng, Bobby Burns?'"
David Almonds beschrijvingen van het weer en de omgeving versterken de indruk dat er een onderhuidse dreiging aanwezig is in het boek. Daardoor wordt spanning gecreëerd. Doordat de gevoelens van de personages grotendeels tot uiting komen via de beschrijving van externe factoren als het landschap, wordt het boek nooit sentimenteel. Suggestieve beelden roepen de emoties op.
De vuurvreter is gebaseerd op ervaringen uit de jeugd van David Almond, die zelf opgroeide in een klein dorpje aan de kust. Voor hedendaagse jonge lezers lijken de vroege jaren '60 waarschijnlijk erg ver weg. Dat er ooit een nucleaire oorlog dreigde, is hen misschien niet eens bekend. Toch zou het jammer zijn dat de thematiek kinderen ervan zou weerhouden dit boek te lezen; (de dreiging van) oorlog is immers een universeel thema en de angst die gepaard gaat met opgroeien en met het verzeild raken in nieuwe, onbekende situaties is hoe dan ook van alle tijden.
De boeken van de Engelse schrijver David Almond werden meermaals bekroond. Voor De schaduw van Skellig, zijn eerste en bekendste jeugdboek, kreeg Almond o.a. een Zilveren Griffel. Ook De vuurvreter viel al in de prijzen. In Engeland werd het boek bekroond met de Smarties Book Prize van de kinderjury, wat aantoont dat De vuurvreter niet enkel bij critici, maar ook bij kinderen zelf in de smaak valt.
De vuurvreter is een vlotlezend verhaal, maar zal door de thematiek en de soms wat langere beschrijvingen wellicht vooral ervaren lezers weten te boeien. [Reine De Pelseneer]
Drs. A.W.M. Duijx
De zomervakantie van 1962 is bijna voorbij en Bobby Burns zal daarna naar zijn nieuwe school gaan. Met zijn moeder gaat hij naar de stad en blijft kijken bij een optreden van McNulty, een vuurvreter. Later blijkt zijn vader deze man te kennen van de tijd dat zij als militairen uit Birma terugkwamen. Het regime op de nieuwe school is erg streng en er wordt vaak geslagen. Samen met een nieuwe jongen onderneemt Bobby een actie hiertegen en wordt uiteindelijk van school gestuurd. Bobby’s vader is ziek en men weet niet precies wat het is. En dan is er nog de dreiging van de derde, nucleaire wereldoorlog, als gevolg van de Cuba-crisis. Schitterend geschreven literaire jeugdroman over de periode waarin de angst voor de ondergang van de wereld zeer reëel was. De kleine samenleving van een dorpje aan de kust met een diversiteit aan bewoners wordt indringend, en tegelijkertijd genuanceerd beschreven en alle personages komen echt tot leven. Het verhaal bestaat uit korte hoofdstukken die steeds een duidelijke spanningsopbouw hebben. Een literair tijdsdocument van enkele dramatische weken in 1962. Winnaar van de Whitbread Children's book of the Year Award en Smarties Book Prize 2003. Vanaf ca. 13 jaar.
Nele Janssen
ua/an/22 j
Najaar 1962. Met de verschrikkingen van W.O. II nog vers in het geheugen leven de inwoners van een Engels kustdorpje nu met de dreiging van een nieuwe (atoom)oorlog. Onheilspellende berichten op radio en tv voeden die angst. In plaats van verdeling te zaaien, brengt deze angst in Keely Bay de mensen samen. Kolenvissers verbroederen met universitairen, families die er al generaties lang wonen met nieuwelingen. En dan is er nog de vuurvreter en boeienkoning, McNulty, een mysterieus personage getekend door het verleden. Opgevoed in de naweeën van W.O. II, heeft de jeugd van Keely Bay zijn eigen idee over vrijheid en onderdrukking. Een idee waarvoor ze willen strijden. Veel meer dan het vragen beantwoordt, laat dit boek vragen open. Hoe loopt het af met Bobby’s schoolcarrière? Wordt het iets tussen Bobby en Ailsa? Is Bobby’s vader echt ziek? Blijft Daniël met zijn ouders in Keely Bay wonen? Geen van deze vragen wordt echt beantwoord in het boek, je kunt dus zelf naar believen het antwoord invullen. Je krijgt als het ware de voorzet, maar het is aan jou om binnen te trappen. Soms helder en duidelijk, soms even mysterieus als het optreden van de vuurvreter kabbelt dit verhaal naar zijn einde. Voldoende spanning, humor en emotie om de lezer aandachtig te houden, maar zo gedoseerd dat geen van deze elementen de bovenhand neemt. Een knap staaltje lectuur dat misschien bij momenten iets meeslepender had mogen zijn…
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.