De klok van IJsland
Halldór Kiljan Laxness
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Geus, cop. 2004 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : LAXN |
31/12/2005
Eens te meer was bewezen dat hoe meer je op Steen van Helling in bleef hakken hoe goedmoediger het gegiechel van deze boer werd. En het ja, een woord dat van alle woorden hem toch al vreemd was, verwijderde zich steeds verder tot het helemaal in de oneindigheid was verdwenen waar het nee woont". In de romans die Laxness schreef nadat hij de Nobelprijs voor literatuur (1955) had gewonnen, komen dit soort beschouwingen over de gesloten communicatiestijl en andere kenmerken van de IJslandse persoonlijkheid vaak voor. Steen van Helling (hoe IJslandser kan een naam zijn?) is zo'n echte dwarskop van een schapenboer. Zijn mooie paardje weigert hij te verkopen aan hogere autoriteiten, en bedreigingen en spot schudt hij achteloos van zich af. Verontwaardigd over de ruwe behandeling die de mormoonse predikant Thjodrek ten deel valt, vat hij interesse op voor de mormoonse godsdienst en vertrekt hij naar Utah. Hij bouwt er een nieuw bestaan op als steenbakker, wordt een gewaardeerd lid van de gemeenschap, maar houdt de boot af waar het polygamie betreft. Zijn gezin vergaat het ondertussen minder goed, grotendeels door toedoen van de herenboer Björn van Leem die de boerderij en de dochter van Steen inpikt. Het 'paradijs' in Utah realiseert zich uiteindelijk op vrij bescheiden wijze, en Steen staat aan het einde van de roman opnieuw stenen te stapelen op zijn weidemuurtjes.
Laxness gaat in deze roman wat sneller over de ellende van de schapenboeren heen, om zich te concentreren op de personages, de mormoonse religie en de IJslandse immigranten in de Verenigde Staten. In het verhaal, losjes gebaseerd op bestaande figuren, kun je de geschiedenis van het IJsland aan het einde van de 19e eeuw lezen, met de introductie van het modern kapitalisme, de grote emigratiestromen en een zekere spirituele malaise, maar dan gezien door het perspectief van zo'n eigenzinnige IJslandse boer die onverstoorbaar bij zijn eigen kleine zaakjes en waarden zweert, maar intussen goed door heeft hoe het er in de wereld aan toe gaat en dat in zijn indirecte, ironische taalgebruik uitdrukt. Boven alle staatkundige principes en religieuze bevlogenheid torent in de latere romans van Laxness de waardigheid, tolerantie en berusting van de nederige kleine lieden uit. [Chris Bulcaen]
G. Brandorff
De nieuwe en eigentijdse vertalingen uit het IJslands (door Marcel Otten) van het werk van de IJslandse winnaar van de Nobelprijs Halldór Laxness zijn zonder meer een verrijkende aanwinst voor het Nederlandse taalgebied. Hoofdpersoon van deze op historische gegevens gebaseerde familiesaga is de arme, stugge boer Steen. Hij weigert zijn mooiste paard, de schimmel 'Krapi' te verkopen. Zelfs het hoogste bod kan hem niet vermurwen. In plaats ervan schenkt de eigenzinnige man tijdens een staatsbezoek het bewonderde paard aan de Deense koning Christian. Een beloning van de koning slaat Steen af, want hij heeft niets nodig: hij is op zoek naar 'iets' anders. De ontmoeting met een Mormoonse bisschop uit Utah doet Steen besluiten om naar 'de godsstad Zion' te vertrekken. Het leven in de Mormoonse gemeenschap in de nabijheid van tabernakel en tempel bevalt Steen aanvankelijk wel. Echter de emigratie draait op uit een grote teleurstelling. Steen staat hierbij model voor de duizenden hoopvolle IJslandse landverhuizers, die in de 19e eeuw een beter leven in de VS zochten. Steen keert terug naar zijn oude, inmiddels vervallen boerderij. Hij hervindt zijn paradijs, dat hij alleen terug kon vinden, door het te verlaten. Een recht toe - recht aan, bijna archaïsch mooi verhaal. Vrij kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.