De Schelde : een literaire biografie
Stefan Van den Bossche
Stefan Van den Bossche (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Lannoo, 2005 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : * 851.6 NIJL |
31/12/2005
Biografieën zijn in, ook binnen de academische wereld. Lezers houden er tegenwoordig, meer dan vroeger, van om in de wereld van een geliefde schrijver te kijken, om deelachtig te worden aan diens angsten, passies en drijfveren bij het schrijven. Tegelijk biedt een biografie de mogelijkheid om een ruimer beeld te schetsen van het culturele leven in een bepaalde periode. Een van de voorwaarden daartoe is echter dat het betreffende leven voldoende interessante aanknopingspunten biedt én dat de biograaf een duidelijk perspectief hanteert bij het schrijven van zijn levensverhaal. Welnu, de zopas verschenen lijvige biografie van Jan Van Nijlen laat de lezer in al deze opzichten toch enigszins teleurgesteld achter.
Hoewel Van Nijlen in de eerste helft van de vorige eeuw een van de belangrijkste dichters was in Vlaanderen, heeft zijn werk nooit echt de weerklank gevonden die het verdiende. Dat komt ook door de teruggetrokken levenswijze van de dichter, die zich niet echt in de modernistische kringen bewoog, en veelal contact had met Nederlanders. Dat levensverhaal wordt in deze biografie (de bewerking van een doctorale dissertatie) bijzonder gedetailleerd uit de doeken gedaan. Stefan Van den Bossche heeft zich daarbij geen enkele moeite gespaard; eenieder uit de familie en de kennissenkring van Van Nijlen wordt uitvoerig voorgesteld. Daardoor wint deze dissertatie alleszins aan breedte, maar heel wat lange uitweidingen doen eigenlijk nauwelijks of niet ter zake. Het maakt dit boek bij momenten nodeloos saai, temeer daar het intrigerende netwerk rond Van Nijlen soms slechts zijdelings ter sprake komt. In dit opzicht biedt deze studie tegelijk meer dan een biografie, maar ook beduidend minder. Van den Bossche beperkt zich immers veelal tot een bepaalde kroniek van doorgaans nogal grijze gebeurtenissen, waarbij de tragiek en de persoonlijkheid van zijn protagonisten naar verhouding betrekkelijk weinig reliëf krijgt. Typerend daarvoor zijn bv. de enkele uitstapjes naar de psychoanalyse, die nooit het niveau van een elementair (haast karikaturaal) tekstboek overstijgen. In dezelfde lijn ligt trouwens -- en dat vind ik het verwonderlijkst van al -- de manier waarop met de literaire teksten van Van Nijlen wordt omgesprongen. Vaak worden gedichten geciteerd (het zijn de frappantste stijlbloempjes en voorbeelden van ironie in dit boek), maar daarbij blijft de commentaar beperkt tot een anekdotische situering, alsof het dichterlijke oeuvre niet meer zou zijn dan enkel de rechtstreekse neerslag van gebeurtenissen. Stijl, vorm en evolutie van de literatuur blijven ondergewaaid onder de vele details, naampjes en data. In dit opzicht had dit op zich grondige en verdienstelijke proefschrift allicht aanmerkelijk gewonnen bij een laatste herwerking (en vanzelfsprekend ook inkorting) van het manuscript. Wat nu voorligt is een kanjer van een boek, voer voor specialisten die er honderden wetenswaardigheden in zullen terugvinden, maar het valt te betwijfelen of deze monumentale uitgave de belangstelling voor Jan van Nijlen, als mens en vooral als dichter, opnieuw zal kunnen aanwakkeren. [Dirk De Geest]
Hans Renders
Jan van Nijlen (1884-1965) is een van de weinige Vlaamse dichters die ook in Nederland bekend zijn geworden, met name dankzij zijn enthousiaste uitgever Geert van Oorschot. Van Nijlen debuteerde in 1904 onder het pseudoniem Jan van Leenen in Dietsche Warande & Belfort, twee jaar later verscheen een bundel. Tevens was hij (onder het pseudoniem Vany) journalist voor de krant La Métropole en het nieuwsblad De Standaard. Van Nijlen publiceerde veel in Nederland en werd ook redacteur van het literaire tijdschrijft Groot Nederland. Stefan van den Bossche schetst op minutieuze wijze het levensverhaal van de neo-klassieke dichter. Het informatiegehalte van deze biografie is groot. Talloze figuren en literaire clubjes die niemand ten noorden van Antwerpen kent, worden gedetailleerd over het voetlicht gebracht. Dat vergt soms wel erg veel van de Nederlandse lezer van deze doorwrochte biografie.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.