Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt magazijn
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Prometheus, 2004 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : EUROPA 945 |
Besprekingen
31/12/2004
Je zou de kaart van Midden- en Oost-Europa kunnen inkleuren als een soort weerkaart: arm, armer, armst. Hoe intensiever rood de kleur, hoe armer de samenleving. Het westen van Polen, Tsjechië en Hongarije zouden er zachtrood uitzien, Slowakije, het oosten van Polen en Hongarije al iets voller rood, Roemenië en Bulgarije dieprood. Moldavië en Oekranië zouden knalrood zijn". De Nederlandse journaliste en Europa-redacteur van 'NRC Handelsblad' Renée Postma publiceert een knap boek over Midden-Europa op basis van haar tientallen reiservaringen. Postma vertrekt steeds van verhalen en getuigenissen, die ze zeer trefzeker en beeldrijk beschrijft: een gesprek met een waardin in een Hongaars café, met de Nederlandse expansieve bedrijfsleider Rynart, met enkele Roma-zigeuners, met Poolse boeren... Eens de lezer bij de keel gegrepen, breidt ze haar verhaal uit tot het politieke, economische en historische niveau. Die combinatie van diepgravende human-interestjournalistiek à la Anna Luyten met krachtige historisch-politieke analyses brengt haar in het spoor van de befaamde Midden-Europaspecialist Timothy Garton Ash, die in zijn onovertroffen meesterwerk Geschiedenis van het heden (Leesidee 2000, p. 252) de nadruk legde op de achterliggende maatschappelijke structuren. Postma is wat lichtvoetiger en narratiever, misschien ook wat vrouwelijker en meer gericht op de psychologische laag. Ter compensatie daarvan zijn in het boek een aantal informatieve kaderstukjes ingelast, waarin enkele begrippen tamelijk sec worden toegelicht: de Poolse paus, de Hongaarse Opstand, het Verdrag van Trianon, Landbouw in Midden-Europa, Sudeten-Duitsers... Het boek bestaat uit dertien essays, die eventueel apart kunnen worden gelezen, maar in hun samenhang de actuele mentaliteit en uitdagingen van Midden-Europa zeer goed weergeven. De hoofdstukken zijn thematisch opgevat: het nationalisme in Midden-Europa, het overwicht van de landbouw, de economische dynamiek na de val van de Muur en de opkomst van de nieuwe Rijken, de hardnekkige corruptie, de vrijetijdsbeleving, de emigratie naar het Westen, de problematiek van de Roma, de moeizame relatie met Duitsland, de diepliggende anti-joodse gevoelens... Het chronologische kader is de 20e eeuw, het geografische kader is Midden-Europa met nadruk op Polen, Tsjechië en Hongarije. De laatste twee hoofdstukken gaan over de Europese uitbreiding. Postma verlaat hier haar eerder descriptieve werkwijze en wordt zeer grimmig. Ze hekelt de kronkelwegen van de Nederlandse politici, die tot twee jaar geleden geen kritiek duldden op de Europese uitbreiding, maar die onder druk van de Fortuyn-retoriek en de verrechtsing nu plots een heel andere toon aanslaan: "In het tv-programma 'Buitenhof' geeft Gerrit Zalm, de nieuwe schoolmeester van Nederland, Polen een dikke Europese onvoldoende. Hij citeert een lange lijst van Poolse tekortkomingen... Dat kan geen verrassing voor hem zijn. Als minister van Financiën in Paars II heeft hij die lijst ook jaarlijks op zijn bureau gekregen. Maar toen was 'Europa' geen onderwerp van politiek, nu is het dat plotseling wel". Postma twijfelt aan de slaagkansen van de Europese uitbreiding en waarschuwt voor een populistische benadering van de complexe materie.
Dit boek, dat bij ons nergens werd besproken, brengt op een zeer vlotte wijze inzicht bij over Midden-Europa. Lectuur ervan is zeer aan te bevelen: slechts door kennis kan begrip groeien voor deze stormachtige regio, die op politiek vlak steeds nauwer bij ons aanleunt, maar op sociaal, economisch en psychologisch vlak mijlenver van ons is verwijderd. [Gunter Bousset]
Redactie
Dit boek bevat persoonlijke impressies van het leven in de Midden-Europese landen die op 1 mei 2004 lid van de EU zijn geworden. De auteur was correspondent voor NRC Handelsblad in Midden-Europa en ze werkt nu als Europa-redacteur voor dit dagblad. Onderwerpen die o.a. de revue passeren zijn de Duitse sporen in de Midden-Europese geschiedenis, de positie van de Roma en Sinti, de arbeidsemigratie, de vooruitzichten in de landbouw en de (toekomstige) verhouding met Europa. De bundel is geïllustreerd met enkele zwart-witlandkaarten. Sommige hoofdstukken bevatten korte kaders waarin dieper wordt ingegaan op historische begrippen of personen zoals bijv. de Sudeten-Duitsers, de Eerste Wereldoorlog, de Hongaarse Opstand en Václav Havel. De combinatie van journalistieke pen en 'human interest' geeft op een prettige manier zicht op het werkelijke leven dat zich áchter en ondanks de politiek afspeelt. Interessant voor iedereen die wordt gefascineerd door dit deel van de wereld, dat ver lijkt en tegelijk zo dichtbij is. Met naam- en geografisch register.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.