Het islamdilemma : een oproep tot verandering en tolerantie
Irshad Manji (Auteur)
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt magazijn
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Bruna, cop. 2004 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 217.9 MANJ |
Besprekingen
31/12/2004
De Canadese tv-programmamaakster en journaliste Irshad Manji doet met Het islamdilemma, een open brief aan de moslimgemeenschap, een oproep tot verandering en tolerantie binnen de islamitische wereld. Deze moslima van Indiaas-Oegandese afkomst roept op tot verzet tegen het imperialisme binnen de islam en houdt een pleidooi om door introspectie, zelfreflectie en openheid de islam van binnenuit te hervormen. Volgens Manji moet de islam zich verzoenen met de verscheidenheid aan overtuigingen en ideeën in de wereld, door vooral in de islamitische wereld opnieuw plaats te maken voor het onafhankelijke denken, om zich te kunnen aanpassen aan de denkbeelden van de 21e eeuw. Want door de onderdrukking van vrouwen en religieuze minderheden, het antisemitisme, de slavernij en het superioriteitsgevoel van geestelijke leiders, koerst de islamitische wereld af op meer haat, geweld, armoede en onbegrip.
Het grootste probleem van de islam is volgens Manji de letterlijkheid of het "grondamentalisme" waarbij de islamitische geleerde of de "zelfbenoemde ambassadeurs van Allah" het exclusiviteitsrecht hebben om de religieuze teksten te interpreteren, wat betekent dat de meeste moslims niet weten hoe ze over religie van mening kunnen verschillen, debatteren of hervormen. Hierbij hebben de meeste moslimlanden dictatoriale regimes en gestuwd door het antikolonialisme groeide het hersendodende fundamentalisme waarbij alle schuld wordt afgeschoven op het Westen, op Amerika en vooral op de joden van Israël. Tegenover dit obscurantisme en de onverdraagzaamheid die uitgaat van moslims die zich op de 'onaanvechtbare waarheid' van de heilige teksten baseren, plaatst Manji de noodzaak van een ijtihad, of zelfkritiek gekoppeld aan vernieuwingsdrang. 'IJtihad' is de islamitische traditie van onafhankelijk denken die voorkwam tijdens de gouden periode van 750 tot 1250 n.C. Hiermee hoopt de auteur op een liberale reformatie van de islam waarbij elk mens recht heeft op zijn individualiteit en niet langer beschouwd wordt als gemeenschappelijk bezit.
"Operatie ijtihad" staat niet enkel voor de hervorming van het geloof maar ook voor de fundamentele rechten voor de vrouw, volgens de auteur onlosmakelijk met elkaar verbonden. Volgens Manji is de oplossing het ondersteunen van vrouwelijke ondernemers via microkredieten. Want "vrouwen investeren hun geld in hun gezin en in de gemeenschap. Als je een jongen opleidt, is het resultaat één opgeleide jongen, maar als je een meisje opleidt, is het resultaat een volledig opgeleid gezin". Manji richt zich met haar betoog vooral tot de moslims in het Westen, die gebruik moeten maken van hun bevoorrechte positie. Zonder angst voor represailles moeten zij het stilzwijgen over mistoestanden binnen de moslimgemeenschap verbreken. Daarnaast pleit ze voor het afstand doen van het 'slachtofferschap' bij de moslims en klaagt ze de dominantie van de Arabische macht binnen de mondiale islam aan. Maar ook het Westen moet om af van het nefaste multiculturalisme en moet vreemdelingen aanvaarden als gelijkwaardige burgers in de samenleving. Manji streeft naar hervormingen met behoud van de moslimidentiteit, want de realiteit is dat de islam de steunpilaar is voor de identiteit van miljoenen mensen. Vandaar dat de auteur zichzelf ook een "moslim refusenik" noemt, een term die ze leent bij de Russische joden die decennialang streden voor hun geloofs- en persoonlijke vrijheid.
Het islamdilemma is een openhartig, soms ironisch maar ook provocerend betoog voor verandering en tolerantie in de islamitische wereld, en een oproep tot alle wereldburgers om samen te werken aan een pluralistische, verdraagzame en vreedzame samenleving.
Een 'persoonlijk dilemma' verheven tot een 'islam dilemma' door een 'moslim refusenik'. [Farida Choukri]
David Jaramillo Moreno
De schrijfster noemt zich een 'islam-refusenik', dat wil zeggen wel geloven in de islam, maar niet in zijn vastgeroeste regels. Zij is zelf lesbisch en presenteert in Canada dan ook een commerciële tv-show voor lesbiennes en homo's. In dit boek komt zij op voor onderdrukte groeperingen binnen de islam, in het bijzonder voor vrouwen en joden. Zij wil een emancipatie/hervorming bereiken die van binnen uit de islam ontstaat. Dat is ook de reden dat zij een felle voorstandster is voor itjihad, de bijna verloren gegane traditie van onafhankelijk denken en individuele interpretatie van de Koran (een soort Verlichting). Tevens trekt zij fel van leer tegen de (Saudisch-)Arabische woestijnstammen-mentaliteit die in de huidige islam overheerst. Middels vele praktijkvoorbeelden tracht zij moslims (én moslima’s) na te laten denken over hoe zij binnen de islam zouden moeten leven. Ook niet-moslims kunnen leren van deze poging tot liberale islam en het nader tot elkaar komen van de geloven. Een spraakmakend boek dat binnenkort ook te zien is als een documentaire op de tv.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.