Vergeet dat onze tijd zoveel complexer is dan alles wat ooit voorafging : geschiedenis van de wereld van morgen
Rik Coolsaet
Rik Coolsaet (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Van Halewyck, 2004 |
VOLW. : NON FICTIE : 330.91 COOL |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Van Halewyck, 2004 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 330.91 COOL |
31/12/2004
De mythe al-Qaeda van de Gentse professor Internationale Politiek en gewaardeerd mediafiguur Rik Coolsaet is een klein, knap essayistisch pareltje. Gesterkt door voorname wetenschappelijke literatuur, op basis van historische vergelijkingen en met een vlotte pen helpt Coolsaet een aantal mythes over het internationale terrorisme en al-Qaeda uit de wereld. Hij stelt terecht vast dat "over al-Qaeda en het islamitisch terrorisme meer sensatie dan informatie verschijnt". Coolsaets uitgangspunt is zeer eenvoudig: er is niets nieuws onder de zon. In 2002 sloeg het internationale terrorisme 199 keer toe, minder dan ooit in de afgelopen twintig jaar. Toch heerst in de brede lagen van de bevolking een gevoel van onveiligheid en wordt de bestrijding van het terrorisme als voornaamste politieke uitdaging beschouwd. We vervallen in het fenomeen dat Walter Laqueur in zijn standaardwerk Terrorism (1977) beschreef: elke generatie die te maken heeft met een reeks terroristische aanslagen, gelooft steeds opnieuw dat het terrorisme een recent verschijnsel is. Dat is echter een valse perceptie: terrorisme is van alle tijden, van alle continenten en van alle gezindten en heeft fundamenteel te maken met een diepliggend ongenoegen bij een bepaalde bevolkingscategorie. Om dit kracht bij te zetten diept Coolsaet twee historische voorbeelden op. Het anarchistische terrorisme van het einde van de 19e eeuw werd gekanaliseerd in een verheffing van de arbeidersmassa dankzij de georganiseerde arbeidersbeweging; het extreem-rechtse terrorisme van de jaren '20 en '30 van de 20e eeuw vond zijn voedingsbodem in een zeer zware economische depressie en kon niet op tijd worden geneutraliseerd. Het actuele al-Qaeda-terrorisme wordt voortgestuwd door religieus fanatisme, maar heeft fundamenteel niets te maken met godsdienst en ook niet met armoede. Het heeft ? net als alle vormen van terrorisme ? te maken met de marginalisering van een bevolkingsgroep, die zich vernederd voelt. De meeste Arabische samenlevingen verkeren sinds twintig jaar in crisis: groeiende werkloosheid, emigratie van de hogeropgeleiden, dictatoriale regimes, geweld, repressie en verpaupering. Die diepe maatschappelijke crisis vormt de ideale kweekgrond voor het al-Qaeda-terrorisme, "een mantel van aaneengebreide onvrede". De Verenigde Staten spelen dezelfde rol als de 19e-eeuwse burgerlijke staat voor de toenmalige anarchistische terroristen of de bestaande orde voor de extreem-rechtse terroristen van het interbellum: zij zijn het symbool van de arrogantie van de macht, het symbool van de achteruitstelling van de Arabische wereld. Vandaag gaat al onze energie eenzijdig naar de politioneel-justitiële en militaire aanpak van het terrorisme. Indien de terrorismebestrijding zich daartoe blijft beperken en de maatschappelijke oorzaken niet betrokken worden in deze strategie, zal de rekruteringsbasis van het terrorisme enkel worden verbreed. Coolsaet ziet als oplossing een global governance gericht op de uitbouw van een minder exclusieve en meer inclusieve wereldorde. "Een expliciete internationale inspanning gericht op de uitwerking van een global governance-programma moet de internationale omgeving bieden die het de moslimhervormers mogelijk maakt in eigen land de wortels van de marginalisering aan te pakken". Dat is natuurlijk allemaal nogal theoretisch uitgedrukt en makkelijk gezegd. De concrete uitwerking ontbreekt in het boek. Coolsaet poneert ook dat al-Quada hersendood is: er is geen centrale leiding meer, geen centrale kas, geen centrale woordvoerder, geen grondgebied. De harde kern is gevangen, gedood of zichzelf in veiligheid aan het brengen. Lokale terreurgroepen met minder slagkracht werken echter verder onder het al-Qaeda-vaandel. Dat De mythe al-Qaeda net voor de treinaanslagen in Madrid van 11 maart jl. verscheen, was pech voor Coolsaet. De verwoestende kracht en minutieus voorbereide precisie van deze aanslagen, schijnt er toch eerder op te wijzen dat al-Qaeda nog in volle glorie bestaat. [Gunter Bousset]
Drs. Marianne van den Heuvel
Al-Qaeda is geen nieuw of uniek verschijsel. Terrorisme is van alle tijden. De auteur kiest voor een historische beschrijving van het verschijnsel. De oorzaak is niet de islam, maar de marginalisering van bevolkingsgroepen. Preventie en repressie leiden niet tot een duurzame oplossing als ook geen einde wordt gemaakt aan marginalisering. Al-Qaeda is in feite mislukt; de internationale jihad blijft uit, veel moslims distantiëren zich ervan en een ideologie ontbreekt. Wie Al-Qaeda overschat, bewijst hun een dienst. De auteur is onder andere docent internationale politiek aan de Universiteit van Gent. Dit boekje is helder, beknopt en informatief als een krantenartikel. Het bevat geen illustraties of grafieken. De auteur schrijft nuchter en relativerend over een sensationeel onderwerp.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.