1000 jaar slaaf : de vloek van Zwart-Afrika
Mark Heirman
Mark Heirman (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Houtekiet, 2004 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : VERENIGDE STATEN 941 |
31/12/2005
Filosoof en auteur Mark Heirman is een veelschrijver. In 1995 begon hij aan een magnum opus: een reeks van twaalf boeken waarin hij vanuit historisch-politiek perspectief het mysterie van de hedendaagse wereld wil ontrafelen. Kort samengevat is zijn vraagstelling: wat zijn de fundamenten van de huidige wereldorde en waar gaan het met die wereld naartoe? Van 1995 tot 2003 verscheen jaarlijks een boek: over het Europese project, over de Waanzinnige Twintigste Eeuw, over Afrika, over de joodse geschiedenis, over het pausdom enz. In 2004 publiceerde hij een geschiedenis van de Verenigde Staten en recent verscheen het goed ontvangen Oosterse dagen, Arabische nachten, waarin hij de politieke islam in historisch perspectief plaatst. Heirman is dol op getallensymboliek: de reeks telt twaalf delen (heilig getal), elk boek telt twaalf hoofdstukken, elk hoofdstuk bestaat uit zestien bladzijden en uit vijf ongeveer gelijke delen. Heirman houdt niet van dunne of dikke boeken. Tweehonderd bladzijden vindt hij perfect op mensenmaat gesneden. Dat strikte kader en koortsachtige ritme blijft natuurlijk niet zonder gevolgen. Het is nu eenmaal onmogelijk om aan een tempo van één boek per jaar over al die thema's én een grondig historisch overzicht te bieden én een uitgebalanceerde mening te hebben én dat alles ook nog op een vlotte en redactioneel perfecte wijze aan het publiek te presenteren. Wie de boeken van Heirman leest, weet dus waaraan hij begint: koortsachtige schrijfstijl, korte, gekapte zinnen, springerig ritme, veel herhalingen en overlappingen... Anderzijds moeten we onze hoed afnemen voor deze ambitieuze en uiterst belezen 'wereldgeschiedschrijver'. In grote lijnen klopt wat hij schrijft, zijn perspectief is breed en weids én hij heeft een duidelijke mening over de dingen, met als fundament zijn grote liefde voor ons democratische waardenstelsel. Feiten en opiniëring wisselen elkaar af, mythes worden naar de prullenbak verwezen, paradoxen worden geduid. Hij leidt de lezer -- meestal op kronkelige wijze -- naar een hoofdstelling toe. In zijn recentste boek keert hij zich radicaal tegen figuren als Oriana Fallaci en Samuel Huntington, die de islam een statische, eendimensionale godsdienst noemen. Heirman toont de verscheidenheid van de islam aan en poneert dat de islam voor een totaal nieuwe ontwikkeling staat, een 'herstichting'.
In zijn boek over Amerika stelt hij dat er veel Amerika's bestaan, vandaar de titel Geschiedenissen van Amerika. De Verenigde Staten barsten van de contradicties: het meest realistische en het meest idealistische, het meest liberale en het meest conservatieve, het meest isolationistische en het meest interventionistische, het meest religieuze en het meest seculiere, het meest vreedzame en het meest gewelddadige, het meest materialistische en het meest apocalyptische land ter wereld. Het Noorden is liberaal, het Zuiden conservatief, het Midwesten isolationistisch en het Westen libertijns. Heirman slaagt er goed in al die tegenstellingen te overstijgen en in overeenstemming te brengen. Toch ziet hij een uiterst gevaarlijke grondstroom: de huidige coalitie van fundamentalisten, traditionalisten, conservatieven en libertijnen rond president Bush verliest de fundamentele democratische en republikeinse waarden uit het oog en duwt de Verenigde Staten in de richting van een keizerrijk. Die evolutie werd ook reeds geschetst door Niall Ferguson in Colussus (Leeswolf 2004, p. 746), maar in tegenstelling tot Ferguson vindt Heirman die imperiale tendensen hoogst onwenselijk. Maatregelen als de Patriot Act en de creatie van een nieuw ministerie van Homeland Security zijn erop gericht de veiligheid te verhogen, maar leggen ook de rechten en vrijheden aan banden. Hij ziet grote gevaren voor de Amerikaanse en zelfs voor de Europese democratie: "Dat het verbouwereerde Amerika daarmee instemt, nog verdoofd door de pijn van 11 september 2001, kan het rijk van de vrijheid nog zuur opbreken". Vermelden we nog dat -- zoals steeds bij Heirman -- het boek afsluit met een zeer nuttig encyclopedisch gedeelte met o.a. een beknopte Amerikaanse chronologie en een vrij volledige bibliografie. [Gunter Bousset]
Drs. Catharina B.E. de Koster-Schneider
Door de geschiedenis van de VS vanaf hun geboorte in de 18e eeuw tot heden te analyseren probeert de auteur grip te krijgen op de tegenstellingen in het land, waarvan die tussen de VS als democratische republiek en imperiale mogendheid de meest onderbelichte maar belangrijkste is. De auteur, filosoof en publicist internationale politiek, onderzoekt daartoe hoe de VS ontstonden en groeiden, hoe sinds 1787 meer republieken en diverse rijksopvattingen werden gehuldigd (p.10), waarom er grote regionale verschillen waren op economisch, politiek, cultureel en etnisch vlak en waarom in de VS uitersten zo extreem zijn en naast elkaar bestaan. Het boek is helder, zeer informatief en populair wetenschappelijk geschreven, maar doet een flink beroep op de lezer. Het bevat een interessante hypothese, n.l. dat de VS als rijk de VS als democratische republiek dreigen te verdringen, zeker nu met de 'vierde wereldoorlog' tegen het terrorisme. Uitgebreide bijlagen met presidentstermijnen, verkiezingsuitslagen, de staten en chronologische tabel, bibliografie en namenregister.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.