Priesters, vrouwen, dokters en andere monsters
Gianfrancesco Poggio Bracciolini
Gianfrancesco Poggio Bracciolini (Auteur), Patrick De Rynck (Vertaler)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
P, 2003 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : TAALKUNDE : NEDERLANDS 846 POGG |
31/12/2003
De Toscaan Poggio Bracciolini (1380-1459) was een humanist met Europese faam en secretaris bij de pauselijke curie in Rome. Op latere leeftijd publiceerde hij een Liber facetiarum (of "Amusante-anekdotenboek"). Daarin liet hij zich naar eigen zeggen inspireren door de gesprekken in de ontspanningsruimte van de pauselijke kanselarij. Voor de tweetalige uitgave Het pauselijk leugenpaleis heeft Patrick de Rynck 27 van de 273 verhaaltjes en anekdoten geselecteerd en vertaald. Hij wou een thematisch representatieve selectie en koos voor de beste niet tijd- en taalgebonden stukjes.
Heel wat verhaaltjes zijn eigenlijk scabreuze moppen. Zo is er een minderbroeder die een zwangere vrouw voorspelt dat ze een kind zonder neus zal baren, en dat tekort dan bijwerkt door zelf met haar naar bed te gaan. Herhaaldelijk trekt de auteur van leer tegen de verdorven geestelijken, maar ook tegen hun hypocrisie: een bisschop die op een vrijdag patrijzen wou eten veranderde ze eerst in vissen (hetgeen heel wat gemakkelijker was dan brood te veranderen in Christus' lichaam). Elders wordt gespot met naïeve mannen, maar meer nog met geile, domme vrouwen, zoals de jonggehuwde die er zich (zeer ten onrechte) over beklaagde dat haar man klein geschapen was, maar het lid van een ezel als referentiepunt nam. Een paar stukjes zijn dierenfabels of hebben het over wonderlijke fenomenen.
Bracciolini overschreed de grenzen die zijn tijdgenoten en latere humanisten, zoals Erasmus, in acht namen. Een eeuw na zijn dood belandde dit werk op de pauselijke index. De Rynck heeft de geselecteerde anekdoten vlot en levendig vertaald en daarbij de triviale taal (met 'kut' voor 'cunnus' en 'een joekel van een lul' voor 'formae egregiae priapus') gerespecteerd. Hij zorgde voor een amusante verzameling, die in omvang echter erg beperkt blijft. [Jef Ector]
Dr. M.C.A. v.d. Heijden
Poggio Bracciolini (bij Arezzo 1380-Florence 1459) was pauselijk secretaris, later topambtenaar in Florence. Als humanistisch geleerde struinde hij bibliotheken af en vond belangrijke handschriften van klassieke auteurs. Hij publiceerde geleerde werken in het Latijn. In Latijn publiceerde hij ook zijn 'Liber Facetiarum' (1452), een verzameling van 273 boertige, deels scabreuze, verhaaltjes, anekdotes etc. Poggio wilde bewijzen dat Latijn hiervoor geschikt was, en rechtvaardigde publicatie met het argument dat lachen heilzaam is voor de gezondheid. Het volledige boek is vertaald door Gerrit Komrij ('Groot Grollenboek', 1968). Deze uitgave van De Rynck behelst een kleine selectie. De Latijnse teksten zijn parallel met de Nederlandse afgedrukt. Het boekje wordt besloten met een overzicht van Poggio Bracciolini's leven en werk. Het Nederlands is correct, maar wat stijfjes. Het kan aan mij liggen of aan herinneringen aan Boccaccio, maar naar mijn smaak zijn de verhalen, scabreus of niet, zouteloos en/of plat.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.